Melvin Calvin in memoriam

Irazabalbeitia, Inaki

kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Elhuyar Fundazioa

Chamábanlle o señor da fotosíntesis a este químico estadounidense nado fai 86 anos. O pseudónimo vénlle perfectamente. De feito, puxo en evidencia os mecanismos ocultos da fotosíntesis e, como lector, a fotosíntesis é o mecanismo que produce o osíxeno que necesitamos paira vivir. A fotosíntesis é un proceso reductivo mediante o cal as plantas verdes, utilizando enerxía solar, transforman o dióxido de carbono e a auga en almidón, xerando o osíxeno que se emite á atmosfera durante o proceso. A fotosíntesis é, por tanto, a clave da vida.

Melvin Calvin naceu o 8 de abril de 1911 en St. Paul (Minneapolis, EEUU). Se doctoró na Universidade de Minnesota en 1935, pero a súa carreira profesional ha estado relacionada coa Universidade de Berkeley en California. Nela comezou a traballar a finais dos anos 30, sendo nomeado catedrático en 1947 e profesor emérito en 1971. A pesar da súa xubilación, non renunciou ao traballo de investigación e até fai moi pouco tempo está a investigar. Na súa carreira profesional ha escrito sete libros e uns cincocentos artigos.

Melvin Calvin morreu o 8 de xaneiro nun hospital de Berkeley. O inicio da súa carreira está relacionado cun accidente. En 1936 produciuse un accidente na planta da compañía química ICI en Manchester (Inglaterra). O composto incoloro Ftalonitrilo estaba a sintetizarse, pero nun dos procesos o resultado foi de cor azul. Aparentemente, en lugar de meter un anaco de metal a partir de una greta do envase e sintetizar o ftalonitrilo, obtense un novo composto chamado ftalocianina. Leste foi o primeiro composto dunha nova familia.

Calvin chegou a postdoctorarse na Universidade de Manchester nesa mesma época e pronto se deu conta de que o composto sintetizado no ICI era moi parecido á hemoglobina e a clorofila. O profesor Michael Polanyi suxire que a ftalocianina empezouse a utilizar paira estudar a relación entre a estrutura e a estabilidade destas dúas moléculas elementais. Este estudo marcou o futuro dos traballos de Calvin.

En 1949 comeza a interesarse polos detalles químicos da fotosíntesis. Desgraciadamente, esta reacción non pode ser imitada no ensaio e con sustancias mortas. Por tanto, as partes do proceso non poden ser estudadas en detalle e deben utilizarse células vivas paira o seu estudo completo. Ademais, as reaccións de fotosíntesis son moi rápidas e non se pode parar o proceso en metade da vía.

Paira analizar o proceso, Calvin e o seu equipo empregaron o dióxido de carbono marcado radiactivamente. Este dióxido de carbono (IV) contiña o carbono 14. Permitiron ás plantas utilizar durante uns segundos o dióxido de carbono marcado. Posteriormente foron triturados e separados os compoñentes por cromatografía de papel. Por suposto, as sustancias que contiñan carbono radioactivo debían ser as sintetizadas nos primeiros pasos da fotosíntesis.

O traballo avanzou moi lentamente, pero por tramos conseguiuse coñecer todos os pasos do proceso de fotosíntesis. Isto ocorreu en 1957. Este traballo supuxo o Premio Nobel de Química de 1961 a Melvin Calvin.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila