Primeira molécula ramificada no espazo interestelar

Por primeira vez os astrofísicos detectaron una molécula orgánica ramificada no espazo interestelar, o isobutironitrilo. O descubrimento é froito da colaboración entre tres grupos: Equipo de radioastronomía do instituto Max Planck, da Universidade de Colonia e da Universidade de Cornell. O resultado foi publicado na revista Science.

Os astrofísicos buscaron moléculas no espazo durante cinco décadas, xa descubriron preto de 180 moléculas e o isobutironitrilo é o primeiro que non ten estrutura lineal.

"É un pequeno paso", afirmou Xabier López nunha entrevista realizada polo químico teórico da UPV no programa Norteko Ferrokarrilla. "Ninguén pensaba que no espazo interestelar habería moléculas, porque é unha contorna moi violenta paira ser moléculas, porque está cheo de raios ultravioleta e radiación. Crían que a formación dunha molécula ía destruírse rapidamente. E hai uns anos comezaron a ver o contrario. Pero entón pensabamos que a presenza de moléculas orgánicas complexas no espazo sería bastante difícil. E agora hase visto que una pequena complexidade é posible: moléculas ramificadas, por exemplo".

O isobutironitrilo é una molécula pequena, de 12 átomos, pero a súa estrutura ramificada é importante paira os investigadores, xa que os aminoácidos tamén son moléculas orgánicas ramificadas; en definitiva, a detección de aminoácidos no espazo interestelar sería un gran fito na investigación da orixe da vida.

Antenas do radiotelescopio chilena ALMA e Vía Láctea. Ed. E. Beletsky (LCO)/ISO ©

Con todo, non todos os científicos comparten este argumento. "Está admitido que gran parte da materia orgánica presente na Terra procede do espazo a través dos meteoritos. Neles tamén se atoparon aminoácidos", explica López. Pero a clave da orixe da vida non é a procedencia dos ladrillos básicos, senón a forma en que estes se unen nun sistema autorreplicativo, e creo que isto ocorreu na Terra.

Ademais de buscar a orixe da vida, existen outras moitas razóns para que a química espacial sexa importante. "O espazo non é un potente reactor químico como a Terra", explica López. "Pero no espazo interestelar hai moléculas inestables na Terra e frecuentes no espazo. Creo que merece a pena investigalas".