O camiño inverso da enxeñaría

Kortabitarte Egiguren, Irati

Elhuyar Zientzia

En xeral, en enxeñaría pénsase conceptualmente, desenvólvese virtualmente no computador estas ideas e finalmente prodúcese o obxecto, peza, produto, etc. En enxeñaría inversa, con todo, o camiño faise ao revés: un obxecto ou peza fisicamente existente convértese en virtual. Así o fai o Laboratorio de Deseño de Produtos (PDL) da Escola Técnica Superior de Enxeñaría de Bilbao.
O camiño inverso da enxeñaría
01/11/2007 | Kortabitarte Egiguren, Irati | Elhuyar Zientzia Komunikazioa

(Foto: UPV)
Máis dun podería pensar que a enxeñaría inversa é simplemente copiar. Pero non é así. Pódese utilizar en ausencia de modelos dixitais ou cando se queira mellorar aínda existindo. Ademais hai que ter en conta que o 80% das pezas de enxeñaría non están en formato de CAD (é un formato de computador) porque son antigas.

Supoñamos tamén que se produciu un incendio nunha empresa e perdéronse todos os planos. Todas as máquinas, pezas ou ferramentas da empresa deben ser recuperadas. Tamén é moi útil nestes casos. Que fan nestes casos? Collen a peza e a escanean.

Escáner punta

No laboratorio teñen un escáner láser punteiro. Este escáner é móbil, é dicir, pode escanear calquera peza en calquera posición, xa que se pode mover manualmente. Ademais, o tamaño dos obxectos non é un problema, xa que as pezas grandes poden ser fraccionadas. A única limitación é que o escáner ten que ver dalgunha maneira formas. Paira iso, engaden referencias ao obxecto que se pretende dixitalizar, fixando un sistema de referencia ao obxecto. Este escáner utiliza tecnoloxía láser paira dixitalizar a superficie do obxecto. A medida que o raio láser móvese pola superficie do obxecto, o escáner le as coordenadas dos puntos da superficie. É capaz de ler 18.000 puntos por segundo, o que lle permite escanear a superficie total do obxecto en poucos minutos. Mentres finaliza o escaneo, a nube de puntos completada móstrase na pantalla do computador.

O escáner utiliza un software paira procesar os puntos recibidos e completar a nube de puntos. O uso deste software permite tamén modificar a precisión da nube de puntos, así como outras características, eliminando os ruídos ou datos innecesarios da nube de puntos orixinal.

Paira editar esta nube de puntos obtida utilizan o software Geomagic. Este software corrixe os posibles buracos e erros da nube de puntos. E tamén permite transformar e mellorar o modelo, corrixir os erros que presenta o obxecto orixinal ou engadir novos compoñentes ao modelo, etc.

Na máquina de prototipo lixeiro fórmase a peza a capa.
UPV/EHU

Fotocopia 3D

Cando o modelo está listo, expórtase en formato CAD á máquina de prototipo lixeiro. Esta máquina fabrica prototipos de plástico, formando capa a capa a peza. Utiliza dous materiais: un deles só se utiliza paira a construción do modelo e posteriormente disólvese. Isto permite construír pezas de xeometría complexa que non se poden realizar con métodos convencionais. En definitiva, pódese dicir que realiza un traballo similar ao que realiza una impresora: sobre unha base as capas de plástico van acumulando finas en lugar de tinta sobre papel. A base sería un arquivo en formato CAD obtido previamente, que dalgunha maneira imprime en tres dimensións até obter o prototipo.

Seguindo este proceso, deseñaron produtos de moi diversa índole: Varias táboas da empresa de surf Pukas, paus de golf de Makser... Ademais, na actualidade contan con varios proxectos de prótese dental e maxilares. Sen dúbida, o traballo de enxeñaría inversa pode ser aplicable en campos como o medicamento, as belas artes, a arqueoloxía e, por suposto, a enxeñaría.

Resumo do proxecto
Está a traballarse no desenvolvemento de técnicas innovadoras de enxeñaría inversa paira o deseño de produtos industriais.
Director
Javier Muniozguren.
Equipo de traballo
R. Mínguez, A. Etxenausia, L. Barrenetxea, Ou. Etxaniz, J. Muniozguren, J. Gorozika, A. Arias, E. Sierra, I. Larrakoetxea, E. Solaberrieta, J. Vallejo e J.R. Veiga.
Departamento
Expresión Gráfica e Proxectos de Enxeñaría.
Facultade
Escola Técnica Superior de Enxeñaría de Bilbao.
Financiamento
UPV-EHU, Ministerio de Educación e Ciencia, Goberno Vasco, Deputación Foral de Bizkaia e empresas privadas.
Páxina do grupo de traballo
www.ehu.es/PDL
Pola esquerda, Rikardo Minguez, Alaitz Etxenausia, Lander Barrenetxea, Olatz Etxaniz, Javier Muniozguren, Jokin Gorozika, Agustín Arias, Egoitz Sierra, Isabel Larrakoetxea, Eneko Solieta, Javier Vallejo e José Ramón Veiga.
(Foto: UPV)
Kortabitarte Egiguren, Irati
Servizos
236
2007
Resultados
039
Enxeñaría; Universidades
Difusión do coñecemento
Outros
Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila