871994(e)ko iraila

Erreportajeak

Antzutasun-arazoak bikotean

Inguruko ezagunengan erreparatzea besterik ez daukagu seme-alabak edukitzea ia denen asmoa dela frogatzeko. Desio hori gauzatzeko arazoak daudenean etsipena eta …

Burusoiltasuna

Burusoiltasuna edo alopezia ez da izaten kasurik gehienetan osasun-arazo garrantzitsua, baina pazientearentzat arazo estetiko eta psikologikoa bai. Burusoiltasuna uste baino …

Ur-igela, bizkorra bezain zaratatsua

FITXA TEKNIKOA Ur-igela

XX. mendeko etruskoak turisten atzaparretan

Etruria, historia eta izakera. Erromatarrak sortu aurretik eta grekoak Magna Greziako kolonia ahaltsuak fundatu aurretik, ba omen zegoen Italiako iparraldean, …

Basamortutzea: arazo larri isil hori

Munduko 99 estatutan lurra emeki-emeki basamortu bilakatzen ari da. Nazio Batuen Erakundearen hitzetan: “basamortutzea mundu-mailako ingurugiro-arazo nagusietako bat da”.

Jirafa emakumeak

Tailandia, Myanma-ko Batasuna eta Laos-en arteko mugaldea ezaguna da bertan aspaldidanik egin ohi den opio-salerosketa dela eta. Izan ere, urre- …

Araztasunaren kontrola (III): irekidura eta abiadura

Atal honetan OBTURADOREARENEAN aipatutako diafragmaren eta obturadorearen arteko konbinazioen berri ematera gatoz.

Aire-ionizatzaileak

Airea ionizatzen duten aparatuak, entxufatuta horman zintzilik egoten dira. Airea garbitu, gelako usain txarrak desagertarazi, bakterioak hil, pertsona lasaitu eta …

Izaki bizidunen portaeran oinarritutako sistemak

Antzinatik saiatu da gizakia bere portaeraren antzekoa den jokabide “argia” erakutsiko duen eredu artifiziala eraikitzen; gizakiaren antzera mundu errealarekin harreman …

Elkarrizketak

Antoine Salin, fisikari biarnotarra

Donostiako Kimika Fakultatean atzerritik etorritako ikerlari eta irakasle asko egoten da eskuarki. Pedro Migel Etxenikek zuzentzen duen taldean ugari izaten …

Albisteak

Enpedoklesen arrastoak

Strasburg-eko Unibertsitateko liburutegian II. mendeko papiro-zati batzuk aurkitu dituzte.

Hautsa salatzaile

Haizeak eramanda Afrikako Ozeanoen hondoan jalki diren hautsak eta errauts bolkanikoak aztertuta, paleoklimatologoek kontinente horretan azken bost milioi urteetan klimak …

Sei sexu-aldaketa orduko

Pariseko Historia Naturaleko Museoan lanean diharduen Ivan Ineitx jaunak Polinesian narrasti-mota berezia aurkitu du.

Ziklotroi eramangarria

Frantzian Orsay-ko Fisika Nuklearrerako Institutuak “Agor” izeneko ziklotroi berezia erabiltzen du.

Armiarmen zeta

Munduko zetarik gogorrena armiarmek egiten dutena da, New Hampshire-ko Unibertsitateko zoologoen arabera.

Gottlieb Daimler

Injineru aleman hau Württemberg-eko Schorndorf herrian jaio zen 1834.eko martxoaren 17an. Gaztetan arma-fabrika batean egin zuen lan eta Stuttgart-en teknika-ikasketak …

Genoma Proiektua

1990.eko Urriaren 1ean Giza Genomaren Proiektua (GGP) ofizialki hasi zenean, aurrikuspenen arabera 15 urte iraungo duen eta 3.000 milioi dolarreko …

Elektrizitatea eta minbizia

Estatu Batuetako American Journal of Epidemiology aldizkariak, eremu elektromagnetikoetan egoten diren langileei buruz egindako inkestaren emaitzak argitaratu ditu.

Diabetearen kontrako txertoa

Langerhans-en guruintxoetan sortzen du giza gorputzak intsulina. Gurintxo horietako zelulen txertoak 1 motako diabetikoei egunero intsulina-injekzioa hartzetik libratuko ote ditu?

Urdail liseriezina

Urdailak zergatik ez du bere burua liseritzen? Connecticut-en Yale Unibertsitateko ikerlari-talde batek misterioaren zati bat argitu du. Urin gastrikoak jariatzen …

Eguzkiaren lagun mina... Betibizi horia

FITXA TEKNIKOA Betibizi horia

Batzuen kirol-portua, denon padura

1994ko ekainaren 25a, Zumaia. Gipuzkoako kostaldeko herri txiki honetako kaleetan zehar mila pertsona inguru manifestatu ziren goiko lemapean, Udalak eta …

Mihi zatibituaren abantailak

Aristotelek zioenez, mihi zatibituko sugeek dastamena bi aldiz hobea dute, baina, egia esan, ez zekiten mihiak forma hori zertarako zuen. …

Eguzki-plaka berriak

Sharp etxeak Japonian energia elektrikoa Eguzki-argitik lortzeko plaka bereziak salgai jarri ditu.

Beruna ala bentzenoa

Automobiletan berunik gabeko gasolina orain dela urte batzuk hasi ziren erabiltzen. Egia da hirietako airea berunik gabeko gasolina erreta ez …

Enbalajezko altzariak

Altzarigile europar batek hemendik aurrera altzariak erabilitako enbalajez egitea proposatu du.

Banana ekologikoa

Ottawa-ko ikerketa eta garapenerako nazioarteko erakundean lanean diharduten bi ikerlari hondurastarrek, Goldfinger izeneko banana-barietate berezia lortu dute.

Elur-jausiak aurrikusiz

Neguan elur-jausiak direla eta, urtero izaten diren istripuei aurrea hartzeko Frantzian ELSA (Elur-jausietako Guneen Mugen Ikerketa) izeneko proiektua garatu dute.

Basoa irensten dutenak

NBEren Elikadura eta Nekazaritzarako Erakundeak kontsumoari buruzko datuak argitaratu ditu eta garbi ikusten da su-egurrerako kontsumoa eraikuntza eta altzarigintzarakoa baino …

Igelak eta ozonoa

Ozono-geruza mehetu delako suntsitu ote da munduan hainbat anfibio-espezie? Estatu Batuetako Oregon-go Unibertsitateko zientzilariak baietzean daude. Estratosferako ozono-geruza mehetuta izpi …

Argazki numerikoak

Orain arte argazki numerikoak ateratzeko aparatuek ez dute arrakasta handirik izan, eta arrazoiak bi izan dira. Kodak etxearekin elkarlanean Apple-k …

Hamar telebista-kanal telefono-haritik

Konpresio numerikoan espezializatutako New Yorkeko elektronika-enpresa batek dioenez, telefono-hari batetik hamar telebista-programa bidali ahal izango dira.

Concorde hegazkinaren ondorengoa

Hurrengo urriaren 25ean, Frantziako Toulousen bigarren belaunaldiko abioi supertsonikoari buruz bilera interesgarriak izango dira.

STEP: estandarizatutako urratsa

Lehengo batean, CAD sistemen arteko informazio-trukaketaren arazoa azaldu genuen. Software-etxe nagusiek ekoitzitako CAD sistemek duten informazioa, bakoitzak bere era berezian …

Pluton helburu

Estatu Batuetako NASA, errusiarrak eta frantsesak elkartu egin dira mende honen amaieran Plutonera 110 kiloko bi zunda bidaltzeko proiektua bultzatzearren.

Ida eta bere laguntzailea

Argazkian ikusten den objektua, 56 kilometro luzeko Ida izeneko asteroide ezaguna da.

Saturnon 2004.ean

Estatu Batuetan Saturnora Cassini izeneko zunda bidaltzeko proiektua burutu dute.

Clementine zundaren irudiak

Bi metroko luzera eta 400 kiloko pisua besterik ez duen Clementine zunda espaziala Ilargiaren irudi bikainak bidaltzen ari da.