841994(e)ko ekaina
Erreportajeak
Tower Bridge: zubia, alderik alde
Urteak ez dira hutsaren truk igaro Londresko zubirik ezagunenarentzat. Tower Bridge izenekoak mendebete izango du aurki bizkar gainean.
Pankreasen transplanteak
Glukosa edo azukrea metabolizatzeko behar dugun intsulina sabelaren sakonean dugun pankreas izeneko errai batek jariatzen du.
Beherakoak
Umeak, eta batipat bularreko haurrak, beherakoak dituela entzundakoan egoera berdin baloratzen ote du medikuak eta umearen gurasoak? Nire erantzuna ezezkoa …
Ederra eta piztia
Nor dabil oilategian, horrelako zalaparta eta iskanbila sortuz? Gaueko Ilargiaren argitasunean, zakurraren zaunkek izutu gabe, katu luze baten antzeko itzal …
Chomskyren arauak eta hizkuntz jabekuntza
Chomskyk proposaturiko hizkuntzari buruzko teoria kolokan ei dago. Baina agian, Chomskyren eta bere jarraitzaileen iritzien funtsari egundo baino sendoago eusteko …
Sarrioa: Pirinioetako gamuza
Herrero, Juan -
Gamuzena, Europan zabaldutako ungulatuen generoa da. Izaera menditarrak, gainerako herbiboro ugaztun handiekiko ezaugarri bereziak eman dizkio. Pirinioetako espezie ordezkaria, sarrioa, …
"Concorde" zaharberritua
Estreinatu zenean hegazkin supertsoniko zibil azkarrena eta aurreratuena zenak, hamasei urte daramatza egunero Atlantiar Ozeanoa zeharkatzen. Bazirudien “Concorde” hegazkinaren aroa …
Araztasunaren kontrola (I): Eremu-sakonera
Irudi aratzak lortzeko (eta kontrakoa lortu nahi izanez gero ere bai), araztasun maximoaren arauak jakitea garrantzitsua da.
Erreaktore nuklearrez inguratuta
Energia nuklearra “bandera” batzuen seinalea izateaz aparte arrisku erreala zen, batez ere EEBB eta Sobietarren eraginez. Jakinminak eraginda energia nuklearraren …
Lurretik kanpoko bizia (I)
Lurretik kanpoko bizitzaren existentziari buruzko eztabaida ziklikoki aipatu beharreko gaietako bat dugu. Ez, agian, arazoaz argibide handirik aurkitzen delako, eztabaida …
Elkarrizketak
Bizkaiko ERREKA plataforma
Bizkaiko ERREKA pataformako kide eta partaide den Josetxo Alvarezekin hitz egiteko eta ERREKA plataformara hurbiltzeko parada izan dugu. Josetxorekin izandako …
Albisteak
Uraren misterioak
Britainia Haundiko Rutherford Appleton laborategian neutroi-difrakzioz uraren erradiografia egin dute.
Partikulen fisika arriskutan
Materiaren oinarrizko osagaiak aztertzen diharduten fisikariak oso kezkatuta daude beren alorraren etorkizunari buruz.
Partikula berriren bat?
Aurtengo urtean zehar Estatu Batuetan Illinois-ko Argonne National Laboratory erakundeko ikerleek hamar urte argitu gabe daraman enigma bat ebatzi beharko …
Unibertsoa eta kristal likidoa
Unibertsoaren sorreran, Big Bang izeneko eztanda nagusia gertatu eta segundo-zatiki bat igarota, Unibertsoaren enbrioia homogenoa zen eta funtsezko elkarrekintzak bereizi …
Gustav-Gaspard Coriolis
Injineru eta matematikari frantses hau Parisen jaio zen 1792.eko maiatzaren 21ean. Bertan ikasketak egin eta Zubi eta Bideetako Injinerutza ikasi …
Iraultza baten atarian
Duela egun batzuk Ezagutu Gipuzkoa CD-ROMa aurkeztu zuen Elhuyar Kultur Elkarteak. Gertaera hori guztiz pozgarria da benetan.
Pseudobirusak sendatzeko
Alsaziako Illkirch-ko Kimika Genetikorako Laborategietan pseudobirus batzuk sortu dituzte eta laster Strasburgeko ospitalean onkohematologi zerbitzuan erabiliko dituzte.
Bertigoak medikuntzan
Gaitz bestibular hau normalean ez da gaixotasun larria izaten, baina batzuetan pertsona lanerako gai ez dela uzten du.
Tentsioa eta hipertentsioa
Nerbioak azalean edukitzeak eta haserretzeak arterietako tentsioa igoarazi egiten dute.
Golkoko gerrako misterioak
Iraken kontra Pertsiar Golkoko gerran ibilitako 8.000 soldadu estatubatuar gaixo daude.
Hegazkin-azafatak eta antzutasuna
Estatu Batuetako hegazkin-lineetako 2.000 azafatarekin azterketa sakona egiten ari dira.
Minbiziari buruz solasean
Edozein komunikabidetan entzun/irakur ditzakegu medikuntzan egiten ari diren aurrerapenen berriak, eta bereziki minbizi edo kantzerraren arloan egiten direnenak.
Basoan zehar... ahabia
Zuhaiska txiki edo mulu hau 60 cm-ko altuerakoa izaten da, eta Euskal Herrira mugatuz genero honen barruan azaltzen diren bi …
Itoitz
Zer gehiago behar da erakundeek azpiegitura-lana geldiaraz dezaten? Hauxe da Itoizko urtegiarekin erlazionatutako guztia interes eta kezkaz segitu dugunok geure …
Ur zikinak aprobetxatuz
Japoniako Okayama-n, zientzilari-talde bat tratatu gabeko ur zikinak (estoldakoak) aprobetxatzeko gogor ari da lanean.
Kakaoa arriskutan
Karibeko Trinidad irlan kakaoaren 3.000 barietate arriskutan dira.
Zentral eolikoak Karibean
Karibeko Guadalupe irlaren ondoan, sorgailu eolikoak instalatu dituzte.
Arrosak txertatzeko robota
“Rosalie” proiektu europarra martxan jarri dute, eta helburua arrosak txertatzeko robota lortzea da.
Atuna azkenetan?
Munduko ozeanoetan atuna gero eta urriago da. Mexikoko golkoan adibidez, 1975. urteaz gero % 90 gutxiago dago eta Mediterranioan erdira …
Pirinioetako hartza
Pirinioetan Aspe bailaran egin nahi duten RN 134 errepideak hartza ezezik turismo berdea ere desagertaraziko du.
Estatu Batuetan hondakin erradioaktiboak
Estatu Batuetan, gobernuaren Energi Sailari erregai erradioaktiboen hondakinek buruhausteak ematen dizkiote.
Nagia salbatu nahian
Guyanako oihanean bizi den ugaztuna da nagia (Bradypus tridactylus). 50-70 zentimetroko luzera eta atzapar kurbatuak ditu.
Munduko mikroprozesadore azkarrena
Digital etxeak orain arteko mikroprozesadore azkarrena merkaturatzeko asmoa du.
Bideo numerikoarentzat formatu bakarra
Bideokaset numerikoak 1997. urtean formatu bakarraz merkaturatuko dira. Aldi berean Japonian bereizmen handiko telebista jarriko da martxan.
Fotokopien ezabagailua
Japoniako Ricoch etxeak, balio ez duten fotokopien testua ezabatu eta papera aprobetxatzeko sistema proposatu nahi du.
Airetan enbalatua
Batetik bestera objektu hauskorrak seguru garraiatu behar direnerako, PVC materialez egindako Air Box izeneko enbalajea oso egokia da.
Pitzadurak eta gainerako akatsak
Askotan teknologi arloan izaten diren gertaerek garrantzi handia dute gure gizartean. Diseinu- ala erabilpen-akats baten ondorioz istripuren bat gertatzen baldin …
Hubble-ren argazkiak
Espazioko “Hubble” teleskopioa, astronautek konpondu ondoren, irudi aratzak bidaltzen hasi da.
Europarren lau teleskopio arriskutan
European Southern Observatory erakundea VLT (Very Large Telescope) proiektua burutzen ari dena. Andeetako Cerro Paranalen gainean zortzi metroko lau teleskopio …
Galaxia gehiegi
Munduan zehar dauden irrati-teleskopioak etengabe ari dira unibertsoa arakatzen eta milioika galaxia berri aurkitzen. Gainera, Cambridgeko unibertsitateko Stacy McGaugh astronomoak …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
