2832012(e)ko otsaila

Erreportajeak

Polo bakarra, amets bat

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Monopolo magnetiko bat aurkitzen duenak, ia ziur, Fisikako Nobel saria irabaziko du. Hala ere, ez dago inolako ziurtasunik esateko monopolo …

Fukushimaren lezioa

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

"Ez dadila berriro halakorik gertatu" esatetik hori horrela izateko neurri eraginkorrak ezartzera, tarte handia dago. Tarte horretan daude zentral nuklearren …

DNA ez da DENA

Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia

Bi ur-tanta berdin ez dauden bezala, biki monozigotikoek ere izaten dituzte bata bestetik bereizten dituzten ezaugarriak. Desberdintasun horiek, ordea, ez …

Elkarrizketak

Fernando Cossío Ikerbasqueko presidentea

"Egungo ikertzaileen curriculumak askoz hobeak dira, eta lehiakortasuna eta presioa, gero eta handiagoak"

Urruzola Arrate, Manex - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Ikerbasque agentziaren arduradun izendatu zutenetik, kimikaren ikerkuntza eta zientzia-sistemaren kudeaketa bateratzen ditu Fernando Cossíok. Euskadiko ikerkuntza lehiakorrago egiteko nazioarteko puntako …

Analisiak

Eskisto-gasa, etorkizuna?

Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Badira urte batzuk Euskal Herriko eta inguruko lurraldeetako lurzorua zulatzen ari direla gas natural bila. EAEn, EEE Energiaren Euskal Erakundeak …

Mundu digitala

BerbaTek: euskarazko hizkuntza-teknologiak martxan

Leturia Azkarate, Igor - Informatikaria eta ikertzailea

Azken hiru urteotan, euskararentzako hizkuntza-teknologiak ikertzen eta garatzen aritu gara Euskal Herriko hainbat erakunde BerbaTek proiektuan. Eta, proiektuaren helburuetako bat …

Istorioak

Aingiren sekretuak

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

"Inork ez du inoiz aurkitu aingira ar heldu bat, inork ez ditu oraindik aingiraren testikuluak ikusi, mendeetan zehar saiakera kontaezinak …

Atarikoa

DNA ez dena

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

"Pertsona bakoitzak genoma bakarra du, baina, epigenomak, 150 inguru. Zelula-mota bakoitzeko bat". Manel Estellerren hitzak dira, zenbaki honetan epigenetikaz prestatu …

Umore grafikoa

Gai librean

Begiari begira

Sistiaga Poveda, Maialen - Biologoa

Begiaren eboluzioa ikerketa ugariren oinarri izan da, taxoi ezberdinetan dagoen organo homologoaren eredu adierazgarria baita. Begiaren zenbait osagaik, esaterako, ikusmen-pigmentuek, …

Liburutegia

John Emsley eta gustura irakurtzen den kimika

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

John Emsley kimikaria eta dibulgazioko idazlea da, eta bi izaera horiek trebetasun handiz uztartzen ditu. Bere web-orrian egiten duen aurkezpenean, …

Albisteak

Bilduma batean bildu dituzte azken 30 urteotan Gipuzkoan egindako lan arkeologikoak

Elhuyar Zientzia -

Zazpi liburuz osatutako bilduma batean batu dituzte azken 30 urteotan Gipuzkoan egin diren lan arkeologiko guztiak. Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura, …

Bizkarroiek egin dute indar handiena gizakion gene-aldakortasunean

Elhuyar Zientzia -

Patogenoetara egokitzea hautespen naturalaren eragile handiena da, klima eta dieta baino gehiago

Patogenoak izan dira gizakion hautespen naturalean gehien eragin …

Iktusa tratatzeko molekula berri bat aurkitu dute

Elhuyar Zientzia -

Nafarroako Unibertsitateko Ikerketa Mediko Aplikatuaren Zentroko (CIMA) ikertzaileek iktusak eragiten dituen tronboak deuseztatzeko gai den molekula bat (MMP-10) aurkitu dute. …

Atomoen arteko txandakako lasterketa: materia manipulatzeko modu berri bat

Elhuyar Zientzia -

Donostiako eta Japoniako zientzialarien lankidetzari esker, espazio erreal batean behatu ahal izan zaie hidrogeno-atomoei 'txandaka' erreakzionatzen. Materia manipulatzeko modu berri …

Gainazalean irudiak proiekta ditzaketen ukipen-lenteak sortu dituzte

Elhuyar Zientzia -

Washingtongo Unibertsitateko eta Finlandiako Aalto Unibertsitateko ikertzaile-talde batek gainazalean irudiak proiekta ditzaketen ukipen-lenteen prototipoak sortu dituzte. Oraingoz, pixel bakarra du …

Sciencek atzera egin du neke kronikoaren auzian

Elhuyar Zientzia -

Neke kronikoari buruz duela bi urte argitaratutako lan bat atzera bota du orain Science aldizkariak, "txostenean eta ateratako ondorioetan konfiantza …

Intsekturik txikienak nukleorik gabeko neuronak ditu

Elhuyar Zientzia -

Lomonosov Mosku Estatu Unibertsitateko ikertzaile batek Arthropod Structure & Development aldizkarian azaldu du nola moldatu dituzten Megaphragma generoko liztorrek nerbio-sistemako …

Otso iberikoaren populazioek dibertsitate genetiko txikia dute

Elhuyar Zientzia -

Otso iberikoa ez dago desagertzeko arrisku bizian, baina, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko eta Doñanako Estazio Biologikoko adituek egindako ikerketa baten arabera, …

Ostadar bikoitzaren sekretua

Elhuyar Zientzia -

Zientzialariek aspaldi aurkitu zuten zein zen ostadar arrunta sortzeko sekretua. Alabaina, ostadar bikoitzarenak misterio bat izaten jarraitu du, duela gutxira …

Cuencako Villar de Cañasen egingo dute hondakin nuklearren biltegia

Elhuyar Zientzia -

Prozesu luze baten ondoren, Espainiako Gobernuak erabaki du non egingo duen hondakin nuklearrentzako biltegia. Guadalajaran dauden José Cabrera eta Trilloko …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila