281989(e)ko urria

Erreportajeak

Hegazkina eta helikopteroa elkarturik

Otaolaurretxi, Jon -

Ezaguna da helikopteroek bertikalki aireratzeko eta lurrartzeko duten erraztasuna. Hegazkinak berriz, oso azkarrak dira desplazamendu horizontaletan. Texaseko Bell Helicopter etxeak …

Injineruek biologian jarriak dituzte begiak

Kingdon, Charles -
Newcombe, Sean -

Bioteknologi industriak badaki zientziaz eta goimailako finantzez, baina oraindik marketing-ari eta produktuaren diseinuari heldu beharra daude. Inbertsoreak urduritzen ari dira.

Euri azidoaren eragina harrizko monumentuetan

Unanue Arrillaga, Arantxa -

Euri azidoaren fenomeno eta ondorioak, gero eta garrantzi handiagoa hartzen ari dira azken urteotan. Poluzio-maila handitzen ari den neurrian, arazo …

Landareen hilabetekaria. Azaroa

Errekondo Salsamendi, Jakoba -

BITXIKERIA Barazki bereziak

Marraskilo biluzia: barea

Altonaga, Kepa - EHUko biologia irakaslea

Bare-marraskiloak animalia baketsuak dira orokorki, eta pertsona profanoen ustetan aspergarri samarrak; bizimodu narraza daramatenak. Hala ere, besterik iruditu arren, arazo …

Artikutza

Lizeaga, J. -

Nafarroako iparraldean, ia ia Gipuzkoan, Goizuetako lurretan dago ARTIKUTZA erreka eta bera da Donostiako Udalarena den finka honi izena ematen …

Minbiziaren inmunologia

Otsoa Garai, Jorge -

Minbiziaren aurkako hiru sendabide klasikoak irradiazioa, farmakoak eta kirurgia dira. Gehienetan, hauetarik bat ere ez da erabatekoa, eta gainera hirurok …

Voyager 2aren azken misioa: Neptuno

Juandaburre, B. -

Duela hamabi urte, 1977.aren abuztuaren 20an, Floridako Kainaberal lurmuturreko jaurtiketa-zentruan jaurtigailuen indarrak bultzaturik, Voyager 2k Lurra utzi zuen inoiz egin …

Haurtzaroko parasitoak

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Haurtzaroko parasitosirik ohizkoenak, hiru talde nagusitan sailka ditzakegu. Zorriek, sarna edo zaragarrak eta hesteetako zizareek osatzen dituzte sail nagusi horiek. …

Legionarien eritasuna

Aizpurua Sarasola, Manu -

1976. urtean Philadelphia-ko hotel batean legionari erretiratuen kongresu bat ospatzen ari zirelarik, pneumonia atipiko bat zabaldu zen bildutakoen artean. Gaixotuak …

Aztekarrak eta juduak

Zabala Lekue, Eduardo -

Bi herri hauen artean, denboran eta espazioan hain urrun egonik, badira azaleko edo beharbada sakonagoak diren antzekotasunak, eta ezberdintasunak alde …

Irudi eta soinuzko erregistroen kontserbazioa

Aizpuru, Maria Luisa -

Denboraren eraginez, filmeak, bideoak, zinta magnetikoak eta oro har irudi eta soinuzko erregistroak zaharkitu egiten dira. Urteen iraganak sortzen dituen …

Diagrama logikoak (II)

Angulo, Patxi -

Lewis Carroll idazle ospetsuak asmatutakoa da. Lewis ez zen zirkuluez baliatu; karratuez baizik. Berak erabiltzen zituen bezala azalduko ditugu hemen.

Batuketak sistema bitarrean

Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Lizaso, Pili - Informatika Saila

Zenbaki-sistematan oinarri batetik besterako bihurketak ikusi ondoren eta sistema bitarrean lan egiteak zer suposatzen duen ulertzeko zera proposatu nahi dizuegu: …

Albisteak

Lise Meitner-en onespena

Elhuyar Zientzia -

Deutsches Museum delakoaren lehenengo solairuko mahai bat, uranio eta neutroiz ionizatzeko tresna Lise Meitnerrek diseinatu zuela gauza jakina da.

Maglev-a auzitan

Elhuyar Zientzia -

Lebitazio magnetikoz ibiliko den trena egiteko alemandarrek dituzten planak kolokan daude. Garraio-Ministraritzak tren honetan marko bat gehiago gastatzeko asmorik ez …

Bizia hozgarri?

Elhuyar Zientzia -

New York-eko Unibertsitateko D. Schwartzman eta Howard Unibertsitateko T. Volk-en arabera Lurra 50ºC beroagoa izango zatekeen bizia garatu izan ez …

Aziendak eta klima

Elhuyar Zientzia -

Mexiko eta EEBBetako muga-aldean belarra berdeago eta klima gradu batzuk hotzagoa da EEBBetan Mexikon baino. Aziendak maneiatzeko modua izan daiteke …

Laserra eta uztak

Elhuyar Zientzia -

Nekazariek beren gari- eta garagar-uztak nabarmenki handi ditzakete haziak erein aurretik laserren argipean jartzen badituzte.

Etxe higikorra

Elhuyar Zientzia -

Etxea zurez eginik dago osorik eta teilak Kanadako tuia ustelezinaren zuraz eginik daude. Iglu itxurak abantaila termiko nabarmenak ematen dizkio.

Tokirik basatienak

Elhuyar Zientzia -

Iparramerikarren mapa militarren bidez eginiko azterketak gure planetaren heren bat basatia dela oraindik erakutsi du.

Boliaren ordezkoa

Elhuyar Zientzia -

Zeramikaz eginiko boli artifiziala izan daiteke Afrikako elefantea salbatzeko bide eraginkorra. Plastikozko ordezkoak ez bezala, zeramikazkoa porotsua da eta boliaren …

Alpeak salbatu

Elhuyar Zientzia -

Naturaren Babeserako Nazioarteko Erakundeak Munduaren Babeserako Erakundeak eta Ingurugiro Alpinoaren Ikerketa-Zentruak Alpeen salbamendurako hitzarmen posible baten oinarri zientifikoak argiratu dituzte …

Txori polinizatzailea

Elhuyar Zientzia -

Ingalaterrako Cambridge-n lanean ari den botaniko batek europako lore bat txoriek polinizatzen dutela eman du aditzera.

Globoan martitzen

Elhuyar Zientzia -

Datorren hamarkadan sobietarrek Martitzen egin behar duten esplorazio-lan handiak globoak erabiliko dituzte bi eragozpen hauei ekiditeko.

Untzia luzatuz

Elhuyar Zientzia -

Dana Gloria Kopenhage eta Oslo lotzen zituen ferrietako bat zen. King of Scandinavia izeneko ferriak haren tokia hartu zuen linea …

Tigre zuriak

Elhuyar Zientzia -

Tigre zuria animalia ederrenetako bat da. Bengalako tigre arruntaren mutantea da eta oso urriak eta bitxiak dira.

Edwin Powell Hubble astronomoa

Azkune Mendia, Iñaki -

Hubble izan da ezpairik gabe XX. mendeko astronomoen zeruan izarrik distiratsuenetakoa (besteak beste galaxiak eta unibertsoaren hedapena deskubritu zituelako) eta …

Irakurlearen txokoa

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Galdera: Iñaki Urkia Erantzuna: Jabier Agirre

"Pachygrapsus Marmoratum"aren muda

Torrubia, A. -

Gure itsasertzean ditugun oskoldun moten artean, “PACHYGRAPSUS MARMORATUM” izenekoa da, bere ugaritasunagatik, ezagutuenetariko bat; herri-hizkeran “karramarro beltza” edo “zapateroa” deitzen …

Garuna, sistema informatiko baten buru

Elhuyar Zientzia -

Meagher izeneko doktorea, orain dela zortzi urte guztiz elbarriturik geratu zen gaixotasun degeneratibo baten ondorioz. Pertsona hau izan da, hain …

Ordenadore bidezko gorputz-formaren analisia

Elhuyar Zientzia -

Erresuma Batuko "Axis Software Systems" enpresak garatutako sistemaren bidez giza gorputzaren bidez giza gorputzaren forma eta proportzioak analizatu eta disko …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila