2542009(e)ko ekaina

Gai nagusia

Klima-aldaketaren munduan

Klima-aldaketaren munduan bizi gara. Alde guztietatik iristen zaizkigu klima-aldaketaren hotsak, eta edonon ikusten ditugu klima-aldaketaren irudiak. Azkenerako, zaila egiten zaigu jakitea benetan zer gertatzen ari den, edo zer dakigun gertatzen ari denaz. Hala ere, mehatxu nagusien zerrendan sartuta daukagu. Horregatik, komeni da objektibotasunaren lupa hartu, eta aztertzea zertan den klima-aldaketaren mundu hau.

Analisiak

Eskertuko du seme-alabak haren zelulak gordetzea?

Nicolás, Pilar - EHUko ikertzaile kontratatua. Zuzenbidea eta Giza Genoma unibertsitate arteko katedra

Urte batzuetatik hona, haurdun gelditu, eta pertsona askok galdegiten diote bere buruari baliagarria ote den jaioko den umearen zilbor-hesteko zelulak …

Hizkuntzaren teknologiak eta hizkuntzaren industriak

Sagarna, Andoni - Ingeniaria

Informazioaren tratamendu automatikoa da informatika. Hasieran zenbakizko kalkuluak egitera mugatzen zen, baina, pixkanaka, beste era bateko informazio batzuk tratatuz joan …

Mundu digitala

Web semantikoa, badauden eta beharko diren teknologiak

Leturia Azkarate, Igor - Informatikaria eta ikertzailea

Maiatzeko artikuluan, Sir Tim Berners-Leek asmatutako World Wide Webak eta haren oinarrian dagoen HTML formatuak dituzten arazoak ikusi genituen, eta …

Gogoetan

Ziurgabetasuna, gertutik begiratuta

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Ez dirudi serioa zientziaren oinarrietako bat ziurgabetasuna izatea. Baina bada. Zientzialarien alferkeria dirudi: konpontzeko zaila den zerbait konpondu beharrean, badirudi …

Istorioak

Bisita Cambridgeko irakasleari

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Isaacen bulegoko atea jotzean, Edmondek ez zekien oso ongi zer espero behar zuen. Sekula ez zioten elkarri eskutitzik ere idatzi, …

Atarikoa

Gure klima-aldaketa

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Ekaineko zenbaki honi jarritako izenburuak esaten du: klima-aldaketaren munduan bizi gara. Fisikoki eta mediatikoki. Azkena nabarmena da, gaiari buruzko hitzak …

Umore grafikoa

Liburutegia

Historiaurreko irakurgaiak, Alvaro Arrizabalagak gomendatuak

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Alvaro Arrizabalaga arkeologoa da. Aranzadi Elkarteko kide da, eta historiaurrea irakasten du Euskal Herriko Unibertsitatean. Zientziako liburu batzuk gomendatzeko eskatu …

Albisteak

Merkurio txikia, planeta handien antzekoa

Elhuyar Zientzia -

Merkuriok ere izan zituen sumendi-erupzioak eta jarduera tektonikoa, Messenger zundak bidalitako irudien eta datuen arabera. Zientzialariek uste zuten Merkurio Ilargiaren …

Nanopartikulak gorputzaren barrukoa ikusteko

Elhuyar Zientzia -

Organismo bizi baten odol-fluxua hiru dimentsiotan eta denbora errealean irudikatzea lortu dute partikula magnetikoen bidezko irudigintza erabilita. Hamburgeko Royal Philipseko …

Lehorrean garatu bide zituzten intsektuek hegoak

Elhuyar Zientzia -

Biology Letters aldizkarian berri eman dutenez, Perun egindako ikerketa batean ateratako ondorioek iradokitzen dute intsektu hegodunak lehorrean agertu zirela. Zilarrarrainen …

DNAzko makinak, nanoteknologiaren adibide biziak

Elhuyar Zientzia -

pH-adierazle bat eta nahi den lekura mugitzen den motor bat egin dituzte DNArekin Bangaloreko Oinarrizko Ikerketarako Tata Institutuan, Indian, hiru …

Egiptoko hilobirik handienetariko batean lanean

Elhuyar Zientzia -

Bilboko Terranova eta Madrilgo In situ Testing enpresetako adituek osatutako ikerketa-talde batek Tebas mendebaldeko (Luxorren, Egipton) hilobirik handienetariko baten, Monthemhat-en …

Ondare historikoa, graffitietatik salbu

Elhuyar Zientzia -

Ondare historikoa babesteko, graffitien kontrako produktu berri bat garatu dute hainbat ikerketa-zentrok Europa mailako proiektu baten baitan. Zentro horien artean …

FANTOM, zelulen garapenaren zelataria

Elhuyar Zientzia -

Zelula heldugabea heldu bihurtzeko bidea gidatzen duten geneen eta proteinen analisi zehatza eta zabala argitaratu du FANTOM nazioarteko ikerketa-partzuergoak. Hain …

Angstrom-erdiko bereizmena lortu dute

Elhuyar Zientzia -

Doitasun handiarekin ikusi du Rolf Erni zientzialariak zuzendutako taldeak 47 pikometroko tartea germaniozko kristal batean. Lawrence Berkeley Laborategi Nazionaleko TEAM …

Nafarroako sagarrondo autoktonoaren 276 barietate deskribatu dituzte

Elhuyar Zientzia -

Nafarroako sagarrondo autoktonoaren 276 barietate deskribatu dituzte Nafarroako Unibertsitate Publikoko ikertzaileek liburu batean. Gainera, ikusi dute aberastasun handia dagoela biodibertsitate …

Bonba nuklearrei esker frogatu dute bihotza berritu egiten dela

Elhuyar Zientzia -

Bihotzeko gaixotasunentzat tratamendu bila dabiltzanek albiste itxaropentsua jaso dute, bonba nuklearren probak egiten ziren garaian askatutako isotopoei esker. Hain zuzen, …

Nanohodiek beroa xahutzen dute

Elhuyar Zientzia -

Karbonozko nanohodiak kable elektrikoak bezalakoak dira, eroale onak, baina ez dute modu berean xahutzen beroa. Arrazoia da kable elektrikoetako kobre-atomoen …

Itsaso Hilaren maila, kezkatzekoa

Elhuyar Zientzia -

Oso azkar jaitsi da Itsaso Hilaren maila azken 30 urteetan. Darmstadteko Unibertsitateko adituek egindako ikerketa baten arabera, gehiegizko ur-kontsumoa izan …

Armiarma-sarea, are eta gogorragoa

Elhuyar Zientzia -

Metal-kantitate txikiak gehituta, armiarma-sarea are eta gogorragoa egin daitekeela ikusi dute Armiarma-sarea zetazkoa da, eta zeta hori altzairua baino gogorragoa …

Izotzaren azpian ere bizidunak

Elhuyar Zientzia -

Glaziar baten azpian bi milioi urte inguru daraman ekosistema bizi bat aurkitu dute Antartikan. Hain zuzen, Taylor glaziarrak estalitako aintzira …

Sekula sekuentziatutako proteina zaharrena

Elhuyar Zientzia -

AEBko ikertzaile-talde batek sekula sekuentziatu den proteinarik zaharrena sekuentziatzea lortu du: duela 80 milioi urte bizi izan zen hadrosauro baten …

Karbonozko nanohodiz muskulu bat egin dute

Elhuyar Zientzia -

Elektrizitate-deskargak jasotzean muskulu baten antzera uzkurtu eta erlaxatzen den material bat sortu dute Texasko Dallas Unibertsitatean. Oso arina da, zentimetro …

Erregealdia betikotzeko trikimailua

Elhuyar Zientzia -

Reticulitermes speratus termita-espeziean, termita erreginak ugalketa asexualera jotzen du bere erregealdia betikotzeko. Ondorio horretara iritsi da Japoniako Okayama Unibertsitateko ...

GIBaren estrategia bihurria, agerian

Elhuyar Zientzia -

Uste zuten baino bide konplexuagoa erabiltzen du hiesaren birusak zelulen barrura sartzeko Orain arte, ikertzaileek uste zuten GIBa zelularen azaleko …

Bi geruzako grafenoa frikzioaren aurka

Elhuyar Zientzia -

Grafenoa garrantzia hartzen ari da materialen zientzian; izan ere, karbono-atomo hutsez osatutako geruza bat da, eta horrek ezaugarri fisiko apartak …

Trenak monitorizatzeko sistema bat garatu dute

Elhuyar Zientzia -

Gasteizko tranbian dagoeneko ari dira erabiltzen Trenen funtzionamendua monitorizatzeko tresna bat diseinatu dute Mondragon Unibertsitatearen Goi Eskola Politeknikoko ikasleek, Traintic …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila