111987(e)ko urria

Erreportajeak

Abioitan helizeak berriro

Otaolaurretxi, Jon -

Abioigintzan helizea erreakzioko motoreek baztertu egin zuten. Baina orain, erregaiaren garestitzea dela eta, berpiztealdia dute. Hala ere, oraingo helizeek ia …

XV. UEU, ahaztuko ez den ekitaldia

Oilarra, A. -

Uda pasa da eta berarekin UEUren ekitaldi berri bat; XV.a kasu honetan. Udako Euskal Unibertsitatearen ekitaldi berri honek baditu ezaugarri …

Hidrogenoa erregai gisa Europan

Etxeberria, E. -

Hidrogenoa, petrolioaren ordezko erregai posiblea da. Elektrolisiaren forma aurreratuei esker, gutxienez Europako bi nazio hidrogenoa erabiltzen has daitezke.

Barroasia

Aizpurua, Martxel -

Komunikabideetara heldu denean, berri hau zerbait arraro eta bitxi bezala eman dute airera. Erleei buruz ezer asko ez dakiena harriturik …

Landareak ez dira soroetan bakarrik hazten

Martiarena, Ramon -

Orain dela 50 urte bere lehenengo urratsak eman zituen teknikak, zientzia-fikzioaren mundua utzi eta guztiz iraultzailea den nekazaritza-metodo bihurtu da. …

Sukarra, etsaia ala laguna?

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Gure gorputza lapiko bat bezala kontsideratu behar dugu; lapikoa, bere termostato eta guzti. Mikrobioek erasotzen digutenean, lapikoa irakiten hasten da. …

Ura: likido berezi baten bitxikeriak

Barrenetxea, Tere -

Uraren ezaugarri bitxi eta bereziek ez dute kimikaren zenbait lege betetzen, baina horri esker, biziaren garapenerako beharrezko dugun zenbait baldintza …

Sistema malguak: CAD/CAM-en osagai

Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Marrazketa eta diseinu automatikoak alde batetik, eta programaz egindako piezen sorkuntza automatikoak bestetik CAD/CAM-a (ordenadorez lagunduriko diseinua/ordenadorez lagunduriko fabrikazioa) osatzen …

Untzigintzaren historia XIII: Propultsio atomikoa

Azkune Mendia, Iñaki -

1955. urteko urtarrilaren 17an, Iparrameriketako Groton (Connectituc) hirian urpekuntzi bat itsasoratu zen goizeko hamaiketan. Urpekuntzia, atoian eraman zuten milia batzuetan …

Ikastetxe bateko datuak erabiltzeko programa

Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Lizaso, Pili - Informatika Saila

Ondoren ematen den adibideak, fitxategiaren erabilerari buruzko agindurik ez duten ordenadoreetan mota honetako programa nola sor daitekeen erakusten digu.

Injinerutza genetikoak soroak hartu ditu

Juandaburre, B. -

Laborategian manipulatutako bakterioak zabaldu berri dituzte Californian. Hau da horrelako saiorik egiten den lehenengo aldia. Inguruan noski, eztabaida sortu da.

Newton Alkimiaren erreinuan

Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Newton (zientzia modernoaren aitatzat joa izan dena) alkimiaren putzu zurrunbilotsuan murgilduta ibilia izatea, nekez onartu da zientzilari eta historialarien artean …

Zientzia bizanzion. Egoera eta hastapenak

Bandres Unanue, Luis -

Bizanzioko inperioaren historia, Grezia klasikoan hasi eta erromatarren indarren bitartez Mediterranioan nagusitu zen zibilizazioaren irauteko borroka luze eta latza da.

Louis de Broglie, azken aintzindari kuantikoa

Gribbin, John -

Joan den martxoan laurogeitamalau urte zituelarik, Louis de Broglie printzea hil egin zen Parisen. Bera zen mende honen hasieran fisika …

Izarrarteko hautsa

Arregi Bengoa, Jesus -

Bizitzaren sorrera ekarriko zuen eboluzio prebiotikoaren lehenengo pausoak espazioan gertatu zirela defendatzen dutenen argumentuak aipatzerakoan, ez genuen konposatu horien eraketaren …

Albisteak

Lehenengo txerto antiparasitarioa

Elhuyar Zientzia -

Lille-ko Pasteur institutuak eta Transgene elkarteak hurrengo urterako eskistosomiasaren aurkako txerto bat kalean jarriko dute.

Zahartzaroko erotasuna garaitze bidean

Elhuyar Zientzia -

Alzheimer-en eritasunean aurrerapauso garrantzitsu bat eman da. Konrad Byreuther biologoak eritasuna eragiten duten geneak identifikatu berri ditu.

Sobietarren jaurtigailu berria

Elhuyar Zientzia -

Maiatzeko 15aren arratsaldeko 17,30tan sobietarren jaurtigailu astun berriaren lehenengo jaurtiketa gertatu zen Baikonur-eko kosmodromoan.

Pigmeoak zergatik dira txikiak?

Elhuyar Zientzia -

IGF izeneko hormona bat izan daiteke pigmeoek altuera txikia izatearen arrazoia.

Jogging-a arriskutsua

Elhuyar Zientzia -

EEBBtan egin den azterketa batean, eta giro poluitutan korrika egiten dutenek erretzaileen maila berean hartzen dituzte aire zikinaren eragin kaltegarriak.

Lemureak Parisen

Elhuyar Zientzia -

Pariseko zooan lemure arraroen salbamendu-kanpaina baten barnean naturan oso urri diren bi espezieren hazkuntzan hasiko dira.

Negua ezik uda?

Elhuyar Zientzia -

Gaur arte fisikariak ados zetozen gerra nuklearraren ondorioez. EEBBtako zientzi akademiako zenbait fisikarik beste panorama bat proposatzen du.

Hidrogenoaren etorkizun oparoa

Elhuyar Zientzia -

Hidrogenoa, etorkizuna duen erregaia da. Bere ugaritasuna eta arintasuna direla kausa, hidrogenoa erregai egokia izan daiteke hurrengo mendean zenbait aplikaziori …

Unibertsorako belarriak kanal gehiago

Elhuyar Zientzia -

SETI programak unibertsotik jasotzen diren irrati-seinaleak aztertuz inteligentzia estraterrestreak aurkitu nahi ditu. Carl Sagan astronomo ezaguna da proiektu honen bultzatzaile …

Oihan tropikalen patua

Elhuyar Zientzia -

Oraintsu arte Bolikosta zur tropikelen munduko esportatzailerik handienetakoa izan da, baina neurri gogorrak hartzen ez badira, hamarkada bukatu baino lehen …

Nonahi ere zakurrak oinutsik

Elhuyar Zientzia -

Naturaren hondatze axolagabea, Bolikosta moduko hirugarren munduko herri atzeratuetan bakarrik gerta daitekeela pentsa dezake askok. Zorionez ala zorigaitzez, astakirtenak toki …

Haizearen indarra

Elhuyar Zientzia -

Haizagailu itzel bat eraiki berri dute, 65 tona pisatzen ditu eta 60 metro neurtzen ditu.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila