Aínda que non se pode dar una data concreta de nacemento destes servizos, non se pode negar que as adversas guerras tiveron una influencia importante. Na guerra do crime (1853-1856), cando Florence Nightingl decidiu reunir aos enfermos máis graves cerca do posto de enfermeira, deu un inicio á filosofía dos AIU. Aínda que isto tivo continuidade na Segunda Guerra Mundial (1939-1945), o seu verdadeiro nacemento pode situarse nos anos 50.
Nesa época en Suecia había una epidemia de poliomielitis, a enfermidade paralizaba as enfermidades e non podían respirar. Paira facer fronte a esta grave situación viuse a necesidade de reunir nun único servizo a tecnoloxía necesaria e profesionais altamente cualificados. A pesar de que desde entón se produciu un impulso significativo, estas son basicamente as particularidades da AIU: dispor dun servizo central que aglutine a tecnoloxía necesaria e os profesionais altamente cualificados, onde ademais de manter ao paciente controlado mediante monitorización continua, iníciase un tratamento específico paira a súa enfermidade.
Cando dicimos que se trata dun servizo central, queremos dicir que a el chegará una gran variedade de enfermidades, é dicir, xente de especialidades moi diferentes, e que á súa vez estará en estreita relación con outros servizos do hospital.
Xa que falamos de xente que chega ao lugar, temos que descartar una idea que está á volta de moita xente. Á AIU diríxense, está claro, enfermos moi graves, pero sempre reversibles, enfermos aos que se lles pode facer algo. Non levan pacientes que vaian morrer ou que teñan una enfermidade incurable.
Podemos dividir a AIU en dous partes e, por tanto, os pacientes que ven en dous grupos. Enfermidades cardíacas (infartos, arritmias...) e polivalentes (politraumatizados, infeccións graves, postquirúrgicas...). A razón principal desta distribución é que mentres os primeiros están normalmente conscientes, nos segundos frecuentemente non se cumpre este requisito, necesitan soporte respiratorio ou outras técnicas especiais.
As condicións da AIU son moi concretas e, si é necesario, una das que máis atrae á xente é a visita. As visitas só se poden realizar a unha hora determinada e débense realizar a través de una pasarela e con algunhas das pezas que se ofrecen nela. Isto débese, por unha banda e como xa se mencionou, a que nela se practican técnicas moi concretas e a miúdo agresivas (ademais de ser duro paira una persoa non habituada, o persoal que traballa necesita un espazo paira moverse cómodo e rápido). Doutra banda, un paciente tan grave necesita un descanso total e as visitas son una fatiga adicional. Por último, hai un problema de pavimentos, xa que o paso de moita xente supón un aumento do risco das mesmas.
Cando a vida do paciente está fóra de risco e, por tanto, non é necesario este tipo de servizos intensivos, trasládase a outra habitación normal do hospital, onde consegue a completa composición do seu proceso.
O seu persoal está especialmente preparado paira este traballo. No caso dos médicos, por exemplo, é necesario realizar una especialidade de 5 anos paira ser intensivo. No caso das enfermeiras, ademais de estar preparadas paira iso, podemos atopar máis por paciente que noutros servizos. Si a iso engadimos que se realizan técnicas e tratamentos especiais e que paira iso necesítanse ferramentas moi punteiras, é fácil entender que o mantemento deste servizo é moi caro.
O Hospital A nosa Señora de Arantzazu de San Sebastián conta con dúas AIU, un paira nenos e outro paira adultos. Esta segunda, que leva funcionando fai uns quince anos, ten una nova localización desde hai dous anos. Diríase que o deseño moderno da nova localización, si non fose debido á grave patoloxía existente, fai atractivo o espazo. Dispón de 24 camas, 14 polivalentes e 10 coronarias. As habitacións son individuais e, en lugar de porta, dispoñen de cristais que facilitan o coidado constante do enfermo.
En 1990 pasaron 995 pacientes: 558 coronarios e 407 polivalentes (a maioría proceden directamente do servizo de urxencias e a patoloxía principal é o infarto e os accidentes). Normalmente non adoita haber demasiados días neste servizo, aínda que a duración depende sen dúbida da súa patoloxía. A estancia media rolda os 7 días.
Pódese afirmar que a taxa de mortalidade local é do 15%. Aínda que este dato non ten ningún valor en frío (sen coñecer a gravidade da patoloxía que se introduce non é posible a súa manexo), podemos afirmar que é realmente bo.
Este dato vén asociado a unha realidade que ultimamente se mencionou moito: TRANSPLANTE DE ÓRGANOS. Alí morre moita xente nova, moitos deles como consecuencia de accidentes, polo que esta desgraza convértelles en candidatos idóneos paira ser doantes. En 1990 houbo 13 doantes de órganos no AIU do Hospital Arantzazuko Ama, que o converteu no servizo máis doante da CAPV.
Sen dúbida, o medicamento segue tendo grandes limitacións e moitas veces vannos entre mans novas cun futuro moi prometedor, pero este tipo de servizos, xunto con todos os servizos que conforman o hospital, permiten facer cousas que hai uns anos parecían incribles. A nosa esperanza, por suposto, é superar as principais limitacións do medicamento nos próximos anos. Tempo testemuña!.
NOTA:
Grazas aos médicos do AIU do Hospital A nosa Señora de Arantzazu de San Sebastián que me axudastes a realizar este traballo.