Erreportajeak

Ardiak, ikusmena zertarako?

Ardiek ikusmena, elikagaiak, lagunak eta arerioak identifikatzeko erabiltzen dute. Prozesu hauek garunak nola kontrolatzen dituen jakiteko burutu den ikerketaren arabera, bere pertzepzioak –eta gureak ere bai– emozioekin lotura hertsia du.

Zirkuitu integratuak: ordenadoreen miniaturizazioaren bultzatzaile

Gardatxoa, erriberako musker erraldoia

Nafarroa eta Arabako hegoaldeko biztanleek, ondotxo ezagutzen dute gardatxoa. Gardatxoak 20 cm neurtzen ditu, bere anatomia gainerako muskerren antzerakoa da, baina Euskal Herriko gainerako muskerren aldean gorputz sendoa eta buru bikaina ageri ditu.

Anestesiaren historia edo minaren aurkako borroka (eta II). Anestesia lokalaren aurkikuntza

Mina garaitzeko historian, narkosiaren ondoren beste urrats bat eman behar zen. Anestesia lokalaren aztarnak aurkitzeko, Ketxuarren ustez, koka-orria eguzki jaungoikoaren seme Manco Capac-en erregalia zen, bere herriaren oinazea eta berarekiko begiramena saritzeko.

Galaxiaren iluntasunean ikusteko teknikak

Galaxiez oro har hitz egiten denean, astrofisikariak ados azaltzen dira haien osagaien izaeraz, baina osagaien portzentaia zehazteko orduan zenbakiak nahikoa ezberdinak izaten dira. Gure galaxiaren kasuari lotuz, agian errazagoa da adostasunera iristea.

Bizikleta bizitza denean

Errenterian jaio eta hazi den Joxean Daboz Sarasola txirrundularia Irungo Bentetako Ekialde izeneko bere etxean aurkitu genuen. Arratsalde hartako entrenamendu-saioa bertan behera utzi zuen, txirrindulari denak bakarrik konta ditzakeen gauzak kasetean grabatzeko. Bizikletari buruzko ezaugarriak galdetu bagenizkion ere, txirrindulariaren bizimodua izan zen gure elkarrizketaren helburua.

Zientzi karpa: zientzia ukituz

Bilboko Etxebarria parkean, joan den apirilean eta maiatzean, zirkuko karpa zirudien zerbait ikusterik izan da. Karpa horren azpian pailazoak eta animaliak aurkitu beharrean, penduluak, motoreak, argi-jokoak, etab. ikus zitezkeen.

Mankalak

Mankala izeneko joko-motaren zenbait bertsio ikusi ahal izan dugu. Hala ere, bertsio guztietan ideia bat mantentzen da: lurrean edo taula batean egindako zuloetan erein behar dira haziak, harriak eta abarrak, banan-banan.

Neguko ordua, udako ordua: osasunarentzat zer?

Ordu-aldaketari buruz asko hitz egin eta idatzi da, baina ba al dugu gaiari buruzko ideia argirik? Ez da hemen nire asmoa ordu-aldaketa gure osasunarentzat hor kalterik ez dagoela frogatzea.

Telebista-pantaila berriak

Bereizmen handiko telebista-pantailak saltzen hasi berriak dira jadanik, baina oraindik zinekoak baino askoz ere txikiagoak dira. Telebistak izan ere, hodi katodikoa erabiltzen du oraindik eta pantaila erraldoiak lortzeko sakonera handiegia beharko luke. Hemendik hamabosten bat urtera ordea, bereizmen handiko pantaila erraldoi meheak aterako direla espero da.