“A maioría das investigacións realízanse na atención, pensa no baleiro que hai na ciencia”
Mentres estudaba enfermaría, Ainitze Labaka Etxeberria pretendía traballar cos pacientes. Entón, nin sequera imaxinaba que ía traballar nun laboratorio, investigando. Con todo, o fin dos estudos coincidiu coa época de crise e non tivo oportunidade de incorporarse á enfermaría. Ademais, recoñece que sempre lle prestou atención na carreira cando falaban da parte biopsicosocial da persoa, "aínda que non entendía moi ben o concepto", recoñece.
Así, comezou a analizar que másteres podía realizar e atopou na UPV/EHU a unha das optativas que ofrecía Psicobiología. Era o máster da Facultade de Psicoloxía e decidiu realizalo: "Entre as liñas de investigación atopábanse a tensión e a depresión, a tensión e o cancro, o que me atraeu moito. E é que cando trato cos pacientes deime conta de que moitas veces asociaban a enfermidade a unha situación difícil ou mala da vida. E todos sabemos que a tensión é malo paira a saúde, pero non sabemos ben que fai e como. Iso pareceume moi interesante".
Por tanto, realizou o máster e, por suposto, optou por este opcional e realizou o traballo fin de máster cos seus profesores. Este traballo foi o inicio da tese. A tese titulada Tensión de inestabilidade social crónica en ratos femias, cambios inmunitarios, neuroquímicos e cambios de comportamento, destacou dúas cousas: "Por unha banda, o obxectivo é analizar os mecanismos fisiológicos a través dos cales a tensión pode producir una depresión e, por outro, a súa presenza nas femias. Por que nas femias? Pois porque a maioría das investigacións preclínicas fanse cos machos".
Explicou que "a pesar de crer moito tempo, as células das femias son iguais, excepto as do aparello xenital. Entón, a maioría ou case todas as investigacións realízanse na atención, e logo xeneralízase, pero hoxe sabemos que iso non é así, por exemplo, una neurona, sexa macho ou femia, procesa os neurotransmisores dunha ou outra maneira. Pensa que oco hai na ciencia".
Investigador e Profesor
A pesar de gozar durante a realización da tese, non quere ocultar os contras, especialmente as malas condicións laborais: "A competencia paira obter una subvención é enorme e o salario que se recibe a cambio non é digno. Ademais, una vez realizada a tese, aquí é moi difícil ser investigador ao 100%; normalmente, paira ter un traballo fixo, os investigadores temos que compaxinar o traballo coa docencia, o que retarda a investigación". Con todo, recoñeceu que lle gusta ensinar e que paira o profesorado é tamén una forma de innovar o coñecemento.
Agora está niso: dá clases e segue profundando na liña de investigación da tese. En concreto, demostrouse que este modelo de tensión é o adecuado, polo que agora vaise a aplicar en ratos machos e femias paira logo comparar ambos os grupos. "Hai que ver, por suposto, até que punto isto é igual ou similar nos seres humanos. Hai que ter moito coidado na interpretación".
Labaka considera que as conclusións do estudo poden servir paira mellorar os tratamentos contra o cancro e axudar aos pacientes. No futuro desexaría analizar como afecta a emisión de xénero aos profesionais sanitarios. Ten claro que quere seguir investigando, pero preto dos pacientes, aínda que non traballa directamente con eles.
Nacido en Urnieta en 1991. Graduado en Enfermaría e Psicoloxía: Máster en Individuo, Grupo, Organización e Cultura. Doutor en Psicoloxía. Actualmente é profesor da Facultade de Medicina e Enfermaría da UPV/EHU e segue investigando sobre tensión, depresión e cancro na Facultade de Psicoloxía.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
