Hasiera »   Ekinean »   "Egiptora joan nintzen lehen aldian, negar egin nuen, hunkituta"

"A primeira vez que fun a Exipto chorei emocionado"

• Zabaldu:
• Twitter
• Facebook
• Emaila

Os temas científicos de cando en cando chegan aos medios xerais. Pero hai excepcións, e una delas foi a última investigación de Amaia Arranz Otaegui: na zona que hoxe é Xordania, demostraron que fai 14.000 anos fabricaban pan en forma de tallo.

Arranz está satisfeito coa difusión da investigación e dá moita importancia á divulgación: "A maioría das investigacións non chegan á sociedade. O labor dos investigadores é a de socializar o noso traballo; en definitiva, é una forma de devolver á sociedade o que puxemos paira financiar a nosa investigación". Di que paira ser un bo divulgador hai que aprender, pero paira empezar basta con ter vontade: "Con esta investigación chamáronme de moitos medios e foi una experiencia moi bonita". Tan bonito que querería seguir profundando na divulgación.

Aínda que se percibe que lle gusta a divulgación, mostra aínda máis paixón ao falar de investigación. Recoñeceu que desde pequenos lle gustaban a paleontología, a arqueoloxía, etc.: "O meu irmán tiña uns fósiles cos que ía. Con Exipto fascinábame, lía todo. Ao final, con quince anos, conseguín ir a Exipto coa miña nai e empecei a chorar no museo, emocionado".

Encanto de Oriente Próximo

Tiña claro que quería ir por ese camiño e paira iso foise a estudar Historia a Barcelona, porque había profesores moi bos e tiña ganas de afastarse de casa. Ao finalizar a licenciatura solicitou una bolsa do Goberno Vasco paira realizar o máster e a tese. "A cuestión era que non podía elixir o tema, gustábame todo. Por exemplo, falei con Paco Etxeberria... Xusto entón convidáronme a unha escavación en Siria, cun equipo de Barcelona, no que estaban Juan José Ibáñez, un importante investigador de Barcelona, e Lidia Zapata, que desenvolveu a arqueobotánica en Euskal Herria. E propuxéronme o tema da tese: investigar os seus restos vexetais, a orixe da agricultura e todo iso. A min parecíame que ese tema estaba moi estudado e que todo era coñecido, pero dixen que si".

Así comezou a vinculación con Oriente Próximo. Ata que estalou a guerra de Siria, trasladouse cada ano ao xacemento e desde entón trasládase a Xordania. Tamén visitou Líbano e sempre volveu a Oriente Próximo. "De aí volvo con pena, porque alí deixo máis amigos que compañeiros".

Non todo é doce, pero tamén lle tocou vivir situacións desagradables, sobre todo en Irán, por ser muller: "Está moi jerarquizado e, si es muller, estás por baixo de todos. Eu menos mal que era doutor, si non, non me ían a ter en conta para nada. E con todo, non me permitían facer nada só, non tiña liberdade". En Xordania, con todo, a situación é diferente, e alí non ten problemas paira traballar de fronte cos investigadores da zona. "Os que mandan son todos homes, pero iso tamén hoxe en Europa".

Tamén atopa outras dificultades, non por ser muller, senón por pór patas para arriba o que está escrito. "Mostrar que se facía pan no Paleolítico vai en contra do que se pensaba. Pero non é o único exemplo, noutras ocasións demostramos que a idea era errónea e non queren aceptala. Por exemplo, seguen dicindo que en Turquía se domesticaron as plantas por primeira vez, aínda que os nosos descubrimentos demostraron que non é así. Hai grandes resistencias". Con todo, Arranz non queda en silencio e cos brazos cruzados, e dedicarase a investigar con tanta paixón como até agora paira coñecer e dar a coñecer o seu pasado.