Galarraga Aiestaran, Ana
Entzima guztiak ez direla espezifikoak frogatu dute
Entzimak erreakzio biokimikoak katalizatzen dituzten molekulak dira, Elhuyar Zientzia eta Teknologiaren Hiztegi Entziklopedikoaren arabera. Hiztegiak berak zehazten duenez, entzima bakoitza erreakzio jakin baterako edo antzeko erreakzio-multzo baterako espezifikoa da. Hala ere, zientzialari batzuek susmoa zuten entzima guztiak ez zirela guztiz espezifikoak, hainbat erreakzio katalizatzeko gaitasuna zutela.
ALMA teleskopioak aurkikuntza gozoa egin du izar gazte baten inguruan
Astronomo-talde batek oinarrizko azukre bat, glikoaldehidoa, detektatu du IRAS 16293-2422 izar bitar gaztearen inguruan. ALMA irrati-teleskopioari esker egin du aurkikuntza taldeak, eta Astrophysical Journal Letters aldizkarian argitaratuko da.
Smart drugs, garunaren pizgarriak
Gutxik ikusiko diote alde txarrik goizean edo bazkalondoan kafea hartzeari, gorputza zein burua "esnatzeko" asmoz. Kafeaz gain, baina, beste substantzia batzuk ere erabiltzen dira bigarren helburuarekin. Askotan, gaixotasunak tratatzeko erabiltzen dira substantzia horiek, eta, hain zuzen, batzuentzat eztabaidagarria da pertsona osasuntsuek halakoak hartzea. Edonola ere, hartu hartzen dira, eta ikertzaileak ere haiek ikertzen ari dira.
Japoniak autokritika latza egin du Fukushimako hondamendiaz
“Made in Japan”, hitz horiekin definitu du Kiyoshi Kurokawak Fukushiman iaz gertatutako hondamendi nuklearra, Japoniako parlamentuaren aginduz aditu independenteek egin duten txosten zientifikoan. Hain justu, aditu-taldearen burua da Kurokawa, eta txostenaren hasieran eman du bere mezua. Hitz gogorrak erabiltzen ditu; haren arabera, gertatutakoa “ez zen hondamendi natural bat izan, baizik eta gizakiak sortua”, eta arrazoiak “japoniarren izaeran” bilatu behar dira.
Begirada berria ikuspegi zaharrari
30.000 urteko antzinatasuna izan arren, labar-arteak ez du gaurkotasunik galdu. Aitzitik, arkeologoek, teknika aurreratuak erabiltzeko aukera izan ahala, adierazpen-mota hori hobeto ezagutzeko aukera izan dute, eta, horren ondorioz, labar-arteari buruz orain arte nagusitu den ikuspegia aldatzen ari da.
Gaurko teknikak, iragana ulertzeko giltza
Labar-artearen ikerketan eta interpretazioan sekulako eragina izan dute azken urteotako aurrerapen tekniko eta metodologikoek. Hain zuzen ere, zenbat eta datu gehiago jaso eta zenbat eta zehatzagoak izan, orduan eta errazagoa da zuzen erantzutea sortzen diren galderei; besteak beste, honi: zer funtzio zuten irudi haiek?
Uste zena baino 10.000 urte lehenagotik egiten zuten labar-artea
Science aldizkarian gaur argitaratu den ikerketa batean frogatu dute datatutako labar-arte zaharrena uste zena baino 10.000 urte lehenagokoa dela. Hain zuzen, orain arte erabilitako datazio-teknikekin, labar-arte zaharrenek 30.000 urte inguru zituztela uste zuten; orain, ordea, ikusi dute batzuek gutxienez 40.000 urte dituztela.
Asmoa, ekonomia berdetzea
Ekonomia berdea da aurtengo Nazioarteko Ingurumen Egunerako Nazio Batuen Erakundeak (NBE) proposatu duen gaia. Eta gai bera izango da ekainaren 20tik 22ra egingo duten Rio+20 biltzarraren gako nagusietako bat. NBEren arabera, biltzarra "aukera paregabea izango da hemendik 20 urte barru nahi dugun mundua zehazteko".
Beste ekonomia berde bat aldarri
NBEk bultzatu nahi duen ekonomia berdeak aditu askoren kritikak piztu ditu. Urrutira joan gabe, iritzi kritikoa dutenen artean daude Unai Pascual ingurumen-ekonomialaria eta Gorka Bueno ingeniaria eta energian aditua. Haien ustez, NBEk aipatzen duen ekonomia berdea ez da nahikoa, eta "beste ekonomia berde" baten alde egiten dute, bakoitzak bere arlotik. Beste esparru batetik, Amaia Pérez Orozco ekonomialari feministak ere argudio sendoak ditu NBEren proposamena baztertzeko eta beste sistema ekonomiko bat proposatzeko.
"Hizkuntza da hor dagoen tresna bat, eta nire kezka da hori zelan erabili"
Kepa Altonaga ikertzailea da, zoologoa. Baina, haren esanean, gai bati buruzko ikerketa bera bezainbeste interesatzen zaio ikerketa jakin horren inguruko garaia, pertsonak eta pentsaerak ikertzea. Eta horixe frogatzen dute idatzi dituen liburuek. Arnaut Abadiaren zoo ilogikoa da azkena, eta hari horri tiraka atzerakako bidaia egin dugu.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
