Galarraga Aiestaran, Ana

Zientzia eta teknologiaren irudia, gazteen ispiluan

Gaur aurkeztu da Euskal Herriko gazteek zientziari eta teknologiari buruz duten pertzepzioa azaltzen duen azterketa. Ikerketa zabala izan da; hain zuzen, Elhuyar Fundazioko Eneritz Muguruza azterketaren koordinatzailearen arabera, ez dira mugatu gazteek zientziaz eta teknologiaz duten iritzia biltzera: “diagnosi sakon bat egin nahi izan dugu, eta, horretarako, gai horiei buruz duten interesa neurtzeaz gain, haien informatzeko ohiturak ezagutu nahi izan ditugu, eta ikusi nola baloratzen duten eskolan jasotzen duten prestakuntza zientifiko-teknologikoa. Azkenik, bokazioei buruz ere galdetu diegu”.

Urtebete geroago, Fukushima gogoan

Atzo mundu osoak gogoratu zuen urtebete lehenago Fukushiman izandako hondamendia. Elhuyar aldizkariak otsailean bezala, komunikabide gehienek arreta berezia jarri diote ordutik gertatutakoari.

Lurraren isla, bizi estralurtarra bilatzeko oinarri

Batzuetan, ilberria baino hiru egun lehenago edo ondoren, Ilargiaren disko osoa ikus daiteke, nahiz eta oso ahul ageri. Lurraren islari …

Heriotza, itzulerarik gabeko bidea

Ez da erraza heriotza-unea zehaztea. Izan ere, ez da une jakin bat, prozesu bat baizik. Hala ere, badu adierazle garbi bat: itzulerarik gabekoa da. Hortaz, egoera atzeraezina dela ziurtatzen den unetik, pertsona bat hilda dagoela esan daiteke, nahiz eta artean funtzio batzuk izan ditzakeen (arnasketa, bihotz-taupadak...). Are gehiago: gogorra den arren, kasu askotan garrantzitsua da lehenbailehen baieztatzea heriotza, funtzio horiek erabat galdu arte itxaron gabe, horren menpe egon baitateke transplantearen zain dagoen pertsona baten bizitza.

Mugako esperientziak, zientziaren argitara

Nork bere burua norberaren gorputzetik kanpo sentitzea eta ikustea, argirantz bidaiatzea, berebiziko bakea sentitzea, edo izugarrizko beldurra... Halako esperientziak nahiko ohikoak dira hilzorian egon eta bizirik iraun dutenen artean. Batzuek fenomeno paranormaltzat edo mistikotzat jotzen dituzten arren, zientziak aztertu ditu, eta, neurri batean behintzat, azalpena ere eman die.

Sirtuina proteinak bizialdia luzatzen duela frogatu dute

Sirtuina batek sagu arren bizialdia % 15 inguru luzatzen duela frogatu dute Bar-Ilan Unibertsitateko ikertzaileek (Israel). Zientzialariek urteak daramatzate sirtuina …

Laster lurrikara handi bat gerta liteke Fukushima inguruan

Japoniako geologoek ohartarazi dute etorkizun hurbilean lurrikara handi bat gertatzeko arrisku handia dagoela Fukushima inguruan. Hori ondorioztatzeko, 6.000 lurrikararen datuak …

Hobbita: txikia bai, baina ez gaixoa

Australian egin berri duten ikerketa batek ezeztatu egin du hobbita kretinismoa zuen Homo sapiens bat zela.

2003an aurkitu zuten hobbitaren …

Lutetiarreko erreferente dela adierazten duen urrezko iltzea jarriko dute gaur Gorrondatxeko labarretan

Gaurtik aurrera, duela 47,8 milioi urteko historia ikertu nahi duten geologoek Gorrondatxeko labarrak izango dituzte erreferente nagusi. Hain zuzen ere, …

Testosteronak berekoikeria areagotzen duela frogatu dute

Odoleko testosterona-mailak pertsonen jokabidean eragiten duela frogatu dute Londresko Unibertsitateko ikertzaileek. Zehazki, berekoi jokatzera bultzatzen duela ikusi dute. Ikertzaileen esanean, …