Galarraga Aiestaran, Ana

Galarraga Aiestaran, Ana

Elhuyar Zientzia None

Nola elikatu mundua

2010/11/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Lau hamarkada barru, 9 mila milioi biztanle izango ditu munduak. Hori kalkulatu zuen Nazio Batuen Erakundeak. Kezka asko eragiten ditu horrek. Bat, nabarmena: nola elikatu pertsona horiek guztiak? Krisiaren eraginez edo, indar berezia hartu du galdera horrek azkenaldian; hala, zenbait erakundek eta adituk gaiari heldu diote. Eta batzuk galderari erantzuten ere saiatu dira.

Donostian iragarritako Nobelaren urtea

2010/11/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Zure ustez, zein ikerketa-arlok merezi du Nobel saria? Galdera hori egin zien Elhuyar aldizkariak zenbait Nobel sariduni eta ikertzaile ospetsuri, aurten Nobel sariak nortzuek jasoko dituzten jakin baino astebete lehenago. Abagunea aproposa baitzen: DIPCren 10. urteurrena ospatzeko, punta-puntako zientzialariak bildu ziren Donostian, iraileko azken astean. Haietako batzuk galderari erantzuten ausartu ziren. Eta batek, bakar batek, bete-betean asmatu zuen.

Garunaren itzultzaileak

2010/10/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

"Zientzia-fikziokoa dirudiena errealitate bilakatzeko ahaleginetan ari dira ikertzaileak". Esaldi topikoa bihurtu den arren, batzuetan ia saihestezina da halako zerbait bururatzea; adibidez, jakitean paralisia duen pertsona batek, pentsatze hutsarekin, robot bat mugiaraztea lortu duela esperimentu batean. Edo paralizatutako gorputz-adar baten mugimendua berreskuratu duela. BCI teknologien, garunaren eta ordenagailuen arteko interfazeen adibide nabarmenetakoak dira horiek.

Plazeboak eta etika, balantzaren alde banatan

2010/09/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Plazeboen erabilerak zalantza etiko handiak sortzen ditu mediku-kontsultetan zein ikerketa klinikoan.

Geodibertsitatea edo zenbat balio duen lurrak

2010/07/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Biodibertsitatearen aldean, kontzeptu ezezagunagoa eta urrunagoa da geodibertsitatea. Eta ez da harritzekoa: nahiko berria izateaz gain, pertsonoi errazagoa zaigu bizidunekin hunkitzea eta identifikatzea materia bizigabearekin baino. Hala ere, azken aldian indarra hartzen ari da alor hori, geologoen eta adituen artean ez ezik, gizartearen beste arlo batzuetan ere, hasi lurralde-antolamenduaren arduradunetik eta turismo-kudeatzaileetaraino.

BTEK, bizi teknologia

2010/06/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

BTEK Teknologiaren Interpretazio Zentroa ireki berri dute Bizkaiko Parke Teknologikoan.

Talidomida, 50 urte geroago

2010/06/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Iragana gaindituta, talidomida sendagai baliotsua izan daiteke etorkizunean.

Zamalekuak, garai bateko industriaren azken katebegiak

2010/05/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Meatzeen eta mea-harriak garraiatzen zituzten itsasontzien arteko azken katebegiak dira zamalekuak. XIX. mendearen bukaeran sortu zituzten, garaiko industriaren beharra asetzeko, eta meatzaritzarekin batera bilakatu ziren. Gaur egun, haietako batzuen hondakinak baino ez dira gelditzen, nahiz eta bakar batzuk zaharberritu ere egin dituzten. Izan ere, historiaren zati baten lekuko dira.

Hitzak egiten gaitu

2010/05/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Adituak bat datoz hizkuntza Homo sapiens espeziearen bereizgarria dela esatean. Oraindik argi-ilunak badauden arren, hizkuntzalariek gero eta hobeto ezagutzen dituzte hizkuntzaren gakoak. Eta haiek ezagutu ahala, hobeto ezagutzen dugu geure burua, geure izatea.

Filosofatzen: zenbat buru, hainbat aburu

2010/05/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia
Jesús Mosterínen iritziz, pertsona ez da ezertan bereizten gainerako animalietatik. Mosterín CSICeko Filosofia Institutuko ikerketa-irakaslea da, eta Bartzelonako Unibertsitateko Logika …
Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila