Roa Zubia, Guillermo
Michelangelok ere garbitu behar izaten du aurpegia
Denbora ez da gelditzen; horren aurka ez dago ezer egiterik. Baina denborak aurrera egiteak ekartzen dituenak desagerraraz, zuzen edo estal daitezke kasu batzuetan. Izan ere, gizakiarentzat obsesio bihurtu da denboraren oinatzak deuseztatzea. Artistek ere landu dute jarduera hori, gogoz. Koadroak berak ez ezik, horiek zaharberritzeko garatu dituzten teknikak ere sormenaren adibide deigarriak dira. Katedraletan beira, kolorea eta argia Berniz perfektua
Zetazeoak Bizkaiko Golkoan? Bai!
Ustez, animalia handienak, ikusgarrienak eta pozoitsuenak Euskal Herritik urruti bizi dira. Uste orokorra da. Eta, ustez, garai batean ez zen horrela izan; otsoek eta hartzek betetzen zuten basoa eta baleek itsasoa. Hainbeste aldatu da ordutik egoera? Aldatu da, bai, baina zetazeoak ez dira historiak irentsitako piztiak. Gaur egungo animaliak dira. Bale-harrapariak Orioko balea: ederra mitoa
2003ko Nobel sariak
Urtero, abenduaren 10ean izaten da Nobel sariak emateko ekitaldia, egun horretan hil baitzen Alfred Nobel, sariaren asmatzailea. Aurtengo edizioan, zazpi zientzialarik jasoko dute sari ospetsua: hiruk Fisikakoa, eta binak Kimikakoa eta Fisiologia edo Medikuntzakoa.
Medikuntzako Nobel saria fisikariei ematea ez da oso ohikoa. Normalean, biokimikariek edo medikuek jasotzen dute saria. Dena dela, aurten, medikuntzaren arloan egindako ekarpen bat saritu dute, eta fisikariena da meritua. Bestalde, beste fisikari batzuek jasoko dute Fisikako saria, eta Kimikakoa biokimikari batzuei emango diete.
Eta Lurra laua balitz?
Badakigu Lurra planeta bat dela eta, ikusten ditugun beste planeta guztiak bezala, gutxi gorabehera esferikoa dela. Mila aldiz entzun ondoren, hori ikasi dugu. Zaila da begi hutsez horretaz jabetzea; gure inguruan Lurra lau ikusten dugu. Hala ere, jakin, badakigu 'biribila' dela. Baina imajina dezagun laua dela...
Agenda 21, Euskal Herrian ere martxan
Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia
Ez da nazioarteko goi-bilera batean sinatutako paper-multzoa bakarrik. Agenda 21 programa herriz herri zabaldu da, eta hona ere etorri behar zuen. Baina ez da leku guztietan berdin jasotzen den plana. Kasu askotan, Agenda 21 programa ez da martxan jarri beharreko ezer, lehendik martxan zegoena sustatzeko eta indartzeko proiektua da. Beste kasu batzuetan, jasangarritasunaren ideia berri eta ezezagunari erantzuteko aukera modernoa da.
Mundu berrien zerrenda handia da jada
Espaziozaleak pozik daude: eguzki-sistematik kanpo ere planetak daude. Inork ez zuen zalantzan jartzen; probabilitateak horixe agintzen zuen. Baina pozak gehiegi elikatu du irudimena. Astronomoek oraindik exoplaneta bat ere ikusi ez duten arren, horietako batean bizitzeko planak egin nahi dituzte batzuek.
Tinta, idazteko koktela
Denboraren poderioz, hainbat tintaren beltzak indarra galtzen du; marroi bilakatzen da. Urteetan, hori izan da tintagilearen arazoetako bat: aldatu gabe irauten duen nahastea topatzea. Sinatutako agiriek luze iraun behar dute, eta koadro baten kasuan, zeresanik ez, kolorearen garrantzia erabatekoa da. Burdina eta taninoak tinta klasikoenarentzat Tinta txinatarra Egin ezazu tinta
NANOMAT: nanoteknologiaren apustua
Eusko Jaurlaritzak, ETORTEKen sartutako proiektu baten bitartez, nanoteknologiaren arloa sustatu nahi du hurrengo urteetan. Proiektuak NANOMAT du izena. Nanoteknologiaren garaia Zer da nanoteknologia?
"Superkondentsadoreek leku berezia dute aplikazioetan"
CIDETEC elektrokimikaren esparruan ikertzen duen enpresa da. Energia Sailean, besteak beste, superkondentsadoreekin egiten dute lan, bai osagai berritzaileak erabiltzeko, bai eta aplikazio jakin batzuetara egokitzeko ere. Sail horretako bi ikertzailerekin izan gara, bata kimikaria eta bestea ingeniaria, eta superkondentsadoreen osagaiez eta aplikazioez hitz egin digute.
Amerikaren bi aldeak
Hogei mila lagunetik gora hil ziren, oihan tropikalak estalitako eremu handi bat suntsitu zuten, laku bat sortu zuten, sekulako iruzur ekonomikoa izan zen, estatu bat sortu zuten, gatazka armatua ere izan zen… baina Panamako kanala egin egin zuten. 1914ko abuztuaren 15ean inauguratu zuten.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
