Carton Virto, Eider

Carton Virto, Eider

Elhuyar Zientzia

Estralurtarren nolakotasunean, gu

2014/10/01 Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Antropomorfikoak eta hiperentzefalizatuak; alegia, gizaki-itxurakoak, buruhandiak eta gorputz eskasekoak. Halakoa da estralurtarren irudi tipikoa. Gure antzekoak, baina, espazio sakonetik Lurrera …

Bizia, ezker ala eskuin, zerbaitengatik?

2014/09/30

Biziaren eboluzioari buruzko galderetako bat da ea zergatik diren molekula biologikoak ezkerrak ala eskuinak. Molekula asko dira kiralak, hau da, …

Hiesa hezur-muin transplanteekin tratatzeko saio batek huts egin du makakoetan

2014/09/26

Berlin pazientearen kasua oso berezia da. Bakarra, izatez. Leuzemia bat tratatzeko, erradioterapia eta hezur-muin transplante bat jaso zituen, eta tratamendu hark GIBa, hiesa eragiten duen birusa, ezabatu zuen bere gorputzetik. 2008tik ez du jasotzen terapia antirretrobiralik, eta “garbi” segitzen du. Harrez gero, ikertzaileak halako kasu gehiagoren bila ibili dira, baita sendatzea zerk eragin zuen ulertu nahian ere, hiesa tratatzeko aukera berriak ekar ditzakeelakoan. Emory Unibertsitatean rhesus makakoekin egin dute entsegu bat, baina emaitzak ez dira onak izan. Makakoak ez dira sendatu hezur-muin transplantea jaso ondoren.

Haustura hidraulikoaren hondakin-urak jo dituzte Estatu Batuetan izandako lurrikaren eragiletzat

2014/09/24

Coloradon eta Mexiko Berriaren arteko Raton Arroan izandako lurrikaren azterketa bat egin dute Estatu Batuetako gobernuaren Gelogia Zerbitzuko ikertzaileek, eta …

2014ko Ig Nobel sariak: egiazko zientzia-ikerketak umorez saritu zituzten atzo

2014/09/19

Atzo banatu ziren 2014ko Ig Nobel sariak. Platano-azalaren eta zapata baten arteko marruskadura neurtu duten ikertzaileek, artelan itsusiak edo politak ikusi, mina ere aldatzen dela neurtu dutenek, edo umeen gorotzak fuetak egiteko probiotiko gisa erabil daitezkeela proposatu dutenek jaso dituzte sariak. Aurten ere, umorea izan da nagusi sari-banaketaren ekitaldian, bai antolatzaileen aldetik, eta baita sarituen aldetik ere.

Laniakea supermultzoa da gure galaxiaren “etxea” unibertsoan

2014/09/03

Laniakea izena jarri diote Hawaiiko astronomoek gure galaxia barne hartzen duen supermultzoari. “Zeru erraldoia” esan nahi du hawaiieraz, eta izen ezin aproposagoa iruditu zaie dozenaka mila galaxia osatutako taldea izendatzeko. Hawaiiko Unibertsitateko astronomoek lehenengo aldiz definitu dituzte Esne Bideari dagokion supermultzoaren mugak, eta ikusi dute orain arte uste zen baino askoz talde handiago baten parte dela.

Inoizko esperimenturik aspergarrienak argitu du Heriotzaren Ibarreko harri ibiltarien misterioa

2014/09/01

Inork ez zituen inoiz mugitzen ikusi. Baina arrastoek nabarmen erakusten zuten mugitu egiten direla, eta ikertzaileak aspaldi ari ziren nola jakin nahian. Azkenean, lortu dute misterioa argitzea: flotatzen ari den izotzak bultzatzen ditu harriak toki batetik bestera, haize ahulek lagunduta.

Urte bat kristalografiari

2014/09/01 Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Duela 100 urte Max von Lauek Fisikako Nobel saria jaso zuen kristalek X izpiak difraktatzen dituztela aurkitzeagatik. 1912an egin zuen …

Katua ikusi gabe katua ikusi duten fotoiak

2014/08/28

Katu bat, mekanika kuantikoaren ikonorik ezagunena erabili dute irudiak sortzeko teknika bat aurkezteko Austriako Zientzien Akademiako Optika eta Informazio Kuantikoaren …

Plazentaren eboluzioa eta hautespen sexuala

2014/07/28

Ugaztunek ez bezala, Poeciliidae familiako arrainen artean behin baino gehiagotan gertatu da plazentaren eboluzioa. Plazenta sortu eta desagertu egin da …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila