O cemento e o formigón son os materiais artificiais máis empregados no mundo. Así, una revisión publicada pola revista Nature analiza o impacto ambiental da súa creación. Ademais da emisión de metais pesados á atmosfera e a extracción de recursos naturais, concluíuse que a produción de cemento supón una emisión significativa de CO2 e analizáronse estratexias paira reducir este impacto ambiental.
A produción media anual de cemento é de 4 gigatonas, equivalentes á produción mundial de alimentos. En concreto, o cemento supón o 36% dos 7,7 Gt C02 liberados á atmosfera polas actividades construtivas, moi por encima do aceiro (25%), os plásticos (8%), o aluminio (4%) e o ladrillo (1%).
Á vista das tendencias do mundo urbanizado, os investigadores suxeriron que nos próximos 50-100 anos a demanda de cemento seguirá crecendo notablemente, tendo en conta que en apenas 30 anos espérase que a poboación mundial aumente en 2.500 millóns. Por tanto, sinalan que as estratexias paira limitar o impacto ambiental deben abordarse agora.
A pesar dos estudos realizados, polo momento non se atoparon materiais capaces de substituír o formigón armado a un baixo custo económico e non parece que se vaia a conseguir nas próximas décadas. Por tanto, mencionáronse alternativas. Por unha banda, a produción de cemento require un quecemento a 1500ºC en fornos grandes para que se produza a descomposición da calcaria, proceso no que se produce a maior cantidade de CO2. Paira reducir a xeración de CO2 habería que utilizar outra fonte de CAO alternativa á calcaria (CaC03), pero as fontes de calcio non carbonado son moi limitadas na práctica. Por tanto, proponse a trituración e aproveitamento dos residuos xerados na escavación dos edificios de formigón. Segundo o cálculo realizado en China, a reutilización pode alcanzar o 50% da demanda de materiais de construción e reducir a presión sobre os recursos naturais locais.
Doutra banda, solicitouse o desenvolvemento dunha tecnoloxía que permita a posterior absorción do CO2 emitido á atmosfera durante a xeración de cemento. Recoñeceuse que este proceso de carbonatación pode danar a durabilidad do formigón reforzado con aceiro, pero os investigadores afirmaron que a carbonatación é beneficiosa para todos os demais tipos de formigón e que nalgúns casos pode xerar maior resistencia e menor porosidad da estrutura. Así, o 80% do cemento pódese utilizar para procesos de carbonatación de absorción de CO2.
Segundo os investigadores, os enxeñeiros deberían incorporar a carbonatación do formigón no propio deseño. De feito, todas as novas estratexias que se desenvolvan para reducir as emisións de CO2 na xeración de cemento non serán suficientes si non se aproveita o formigón para absorber e almacenar carbono. Con todo, os investigadores afirman que non hai innovación que leve milagres. Pola contra, só a implicación de todos os que participamos na construción pode supor un cambio: dos lexisladores, dos produtores de materiais, dos arquitectos, dos xerentes da construción e da cidadanía que será propietaria do edificio.