A hipertermia é o tratamento da calor: os tecidos do corpo quéntanse por encima da temperatura fisiológica paira producir o efecto desexado. Neste caso, o obxectivo é destruír os tumores mediante calor desprendida por nanopartículas magnéticas.
Na década dos 90 descubriuse esta propiedade das nanopartículas magnéticas que, baixo a influencia de campos magnéticos alternos, absorben gran cantidade de enerxía e transmítena en forma de calor. A disposición estratéxica das nanopartículas nos tumores permite a súa destrución. Esta aproximación, denominada hipertermia magnética, utilízase desde 2011 como terapia experimental contra o cancro.
Un dos parámetros máis importantes a considerar neste camiño é a taxa específica de absorción de nanopartículas, é dicir, a cantidade de enerxía absorbida por unidade de masa da nanopartícula. Este valor depende de factores como a frecuencia e intensidade do campo magnético aplicado, o tamaño da nanopartícula, o seu aspecto, os seus compoñentes, etc.
Os investigadores da UPV-EHU construíron un dispositivo que permite xerar o campo magnético desexado e medir a taxa específica de absorción de nanopartículas, paira posteriormente elaborar diferentes modelos que permitan coñecer como cambia o valor da taxa de absorción específica en función da forma, material e ligantes das nanopartículas.
“O quecemento non debe aplicarse en calquera lugar e de calquera xeito —sinala Eneko Garaio, membro do equipo de investigación—: debe aplicarse una temperatura entre 41 e 46 ºC e só nos tumores. Neste rango de temperaturas a hipertermia magnética é máis efectiva”.
Segundo Garai, esta metodoloxía ten varias vantaxes: “Por unha banda, os campos magnéticos utilizados non danan os tecidos sans do corpo. As nanopartículas pódense rodear con ligantes. Normalmente as partículas son de óxido de ferro, mentres que o ligante é una capa de moléculas orgánicas. Este sistema permite a adhesión de nanopartículas ás células tumorales sen afectar a células sas”.
Por este traballo de investigación, e en concreto por un artigo publicado na revista Measurement Science and Technology, acaba de recibir o premio Outstanding Paper Award.