Os ventos nocturnos son diferentes aos do día en Venus

Os ventos da zona nocturna de Venus presentan un comportamento significativamente diferente aos máis favorables do día, segundo un traballo publicado por investigadores da UPV xunto a outros na revista Nature Astronomy. Atopáronse ventos imprevisibles, ondas estacionarias e nubes variables.

Nos anos 60 medíronse refachos de vento de 360 quilómetros por hora na zona do día de Venus. Un dato sorprendente, xa que na Terra e en Marte, a atmosfera vira a unha velocidade similar á do planeta. En Venus o movemento da atmosfera é moito máis rápido: Venus necesita 243 días paira dar a volta ao seu eixo e a súa atmosfera só tarda catro días en dar a volta ao planeta. Esta rápida rotación atmosférica coñécese como “superrotaciones”. “A atmosfera de Venus segue sendo un misterio de onde extrae a enerxía paira ter esa ‘superrotación’”, explica Javier Peralta, membro da Axencia Espacial Xaponesa. “O problema é que aceptamos que a noite de Venus ocorre o mesmo que o día e estabamos equivocados. Até agora non fomos capaces de ver claramente como era a superrotación atmosférica na parte nocturna do planeta”, engadiu Peralta.

Exemplos de tipos de néboas nocturnas en Venus. Imaxes térmicas tomadas por Venus Express e do telescopio IRTF da NASA en Hawai. De esquerda a dereita e de arriba abaixo: ondas estacionarias (Venus Express), modelos “rede” (IRTF), filamentos misteriosos (Venus Express) e inestabilidades de orixe dinámica (Venus Express). Ed. ESA-NASA-JAXA-UPV/EHU

“As néboas máis altas de Venus atópanse a 70 quilómetros de altitude, onde se produce a superrotación máis forte. Estas néboas pódense ver pola noite grazas á emisión térmica, pero nas misións espaciais até a data non se conseguiron detalles”, sinalou o investigador da UPV Ricardo Óso. Agora, grazas aos datos obtidos na misión da ESA Venus Express e ás novas técnicas de procesado de imaxes, han visto que as nubes nocturnas e os seus movementos son diferentes aos do día.

“A superrotación tamén se produce durante a noite, pero ten una maior diversidade de movementos e aparecen diferentes tipos de néboas que non se viron até agora, nubes que cambian violentamente dun día paira outro dunha maneira imprevisible”, sinalou Agustín Sánchez Lavega, director do Grupo de Ciencias Planetarias da UPV.

Con todo, a maior sorpresa foi atopar moitas estruturas que non se moven nas minchas e o grupo chegou á conclusión de que se trata dun tipo de ondas atmosféricas chamadas "estacionarias". Estas ondas son semellantes a unha onda estacionaria de miles de quilómetros que a misión espacial xaponesa Akatsu descubriu recentemente na atmosfera de Venus. Os que viron neste traballo son máis pequenos, centos de quilómetros.