Nunha ampla investigación internacional avaliáronse as principais medidas non farmacolóxicas adoptadas en 79 territorios paira paliar a propagación do virus SARS-CoV-2. Desde a aparición dos primeiros casos do COVID-19, e tendo en conta os utilizados nos diferentes momentos da pandemia, o obxectivo da investigación é aclarar cales foron os máis eficaces de todos eles. Utilizáronse catro métodos independentes paira analizar todos os datos internacionais que combinan ferramentas de estatística e intelixencia artificial. A integración destas catro perspectivas metodológicas independentes avala as conclusións.
A investigación mostra que non existen medidas milagrosas paira impedir a propagación do covid-19, pero existen medidas que combinadas adecuadamente reducen significativamente o valor de Rt (número medio de persoas infectadas por unha persoa contaxiosa) por baixo de 1. Comprobouse que os máis eficaces son a redución de viaxes, os peches e o peche dos lugares de reunión. Principalmente o peche de comercios, bares e restaurantes, evitar reunións de 50 ou menos persoas, traballar desde casa e pechar centros educativos de adolescentes.
Agora ben, os investigadores sinalan que as medidas extremas teñen consecuencias negativas: o peche dos institutos interrompeu o proceso de aprendizaxe dos adolescentes e provocou o illamento social, a tensión e una nutrición inadecuada dos mozos; o confinamento doméstico ha suposto un aumento dos casos de violencia doméstica e un impacto en moitas mulleres e nenos; interrompeu o tratamento doutras enfermidades e deixou graves consecuencias paira a saúde de moitas persoas. En consecuencia, e a pesar de que, en xeral, estas medidas extremas son as máis efectivas, á vista dos graves danos indirectos que afectan á sociedade, á economía, á saúde mental e aos dereitos humanos, os gobernos propuxeron adoptar medidas menos estritas paira evitar ao máximo a propagación do virus, pero permitindo un equilibrio máis aceptable entre beneficios e desvantaxes.
Entre estas medidas máis suaves pero efectivas, a máis eficaz é que os gobernos desenvolvan una boa estratexia de comunicación, segundo os resultados. É dicir, una comunicación que ten como obxectivo dar información clara sobre o covid-19 e formar á xente. Entre as mensaxes máis eficaces atópanse: alentar ás persoas a quedar en casa, promover o afastamento social no lugar de traballo e as medidas de seguridade e promover o illamento das persoas con síntomas, sempre por iniciativa propia. De feito, subliñaron que as medidas impostas pola forza non foron en absoluto máis efectivas. Sinalan que as medidas máis eficaces son a comunicación da importancia do afastamento social e o empoderamiento social, xa que a poboación cumpre mellor con elas. Ademais, son medidas que poden ser adoptadas con facilidade por países con dificultades económicas paira aumentar os seus recursos no sistema sanitario.
Tamén foron eficaces os programas de axuda creados polos gobernos paira as poboacións vulnerables, especialmente os programas alimentarios e as axudas financeiras. Segundo os investigadores, a redución do Rt pode axudar a establecer medidas que axuden a illar á xente que se vai a illar sen medo a perder traballo ou soldo.
No outro extremo, entre as medidas ineficaces atópanse as medidas de desinfección e limpeza de superficies e obxectos en lugares públicos e multitudinarios. Tampouco foi eficaz o peche de parques, museos públicos, etc. Así mesmo, non atoparon evidencia da eficacia das medidas de afastamento social no transporte público nos casos nos que se utilizou o da gratuidade. De feito, a eficacia do bíblico mostrouse moi eficaz en tres dos catro métodos.
Doutra banda, coméntase que o rastrexo e seguimento dos positivos non foi tan efectivo como se esperaba, sobre todo porque en moitos casos a capacidade de rastrexo e seguimento foi baixa ao comezo da pandemia e implantouse con atraso.
Os investigadores sinalaron claramente que a maioría dos gobernos adoptaron medidas moi restritivas fronte á pandemia do covid-19, ás veces intrusivas. Tiveron que tomar decisións en situacións epidemiolóxicas cambiantes e non había evidencia científica sobre a eficacia das medidas. Con todo, en plans futuros propúxose que se teñan en conta os resultados da investigación, sempre valorando as características locais e o estado concreto da pandemia, xa que poden ser decisivos paira a xestión das ondas seguintes do covid-19, así como paira facer fronte no futuro a outras posibles epidemias virales do aparello respiratorio.
Os resultados de eficacia de todas as medidas non farmacolóxicas analizadas son os seguintes. Na parte superior da listaxe móstranse as medidas máis eficaces segundo os catro métodos. Medidas de menor eficacia na parte inferior da listaxe.