“O sorprendente é ver que o coñecemento é como una illa”

Galarraga Aiestaran, Ana

Elhuyar Zientzia

Miren Bego Urrutia Barandika (Gernika, 1966) é doutora en Fisiología, e en 1998 incorporouse á UPV como profesora de Fisiología Animal. Tamén é investigador e desde o ano pasado é responsable da Dirección de Divulgación Social da Investigación. A pesar da saturación de traballo, enseguida deu o visto e prace á entrevista. Con todo, nas respostas recoñece que as preguntas lle pareceron difíciles, “especialmente paira responder brevemente”. Tamén dixo que noutro momento igual podería haber outras respostas. Agora respondeu con paixón a ambos.
miren-bego-urrutia-barandika-harrigarriena-da-ikus 400
Que é o que máis che sorprendeu, alterado ou fascinado desde que empezaches a traballar?

Será pola miña propia natureza, pero aféctame máis que os grandes descubrimentos. Non quero dicir que eses logros que teñen repercusión nos medios de comunicación non me impacten e non nego que sexa serendipity, pero a chiripa atrápache cando estás a traballar. No día a día, acertar a facer as preguntas adecuadas, aí está a clave.

De face ao futuro impresióname o rápido que se acelerou a ciencia. O proceso acelerouse enormemente. Fai 30 anos, cando eu empecei, non había internet, tiñamos moi poucos computadores e o correo electrónico parecíanos incrible. Paira empezar a investigar algo, a fase de recompilación de información era moi longa e difícil; coas posibilidades que temos agora acelerouse enormemente e a partir de aí todo o proceso. A interdisciplinariedad tamén creceu e ten moita influencia.

Pero o máis bonito, o sorprendente é ver que o coñecemento é como una illa: a medida que responden as preguntas xorden novas preguntas. Así, canto máis sabemos, máis se estende a área do que non sabemos; canto maior é a superficie da illa, maior é o perímetro.

Que lle gustaría ser testemuña da revolución ou o descubrimento na súa traxectoria?

Podía responder que desexaría ser capaz de curar cancro ou enfermidades sen remedio. Non teño suficiente! Sobre todo, as enfermidades relacionadas co cerebro, aquelas que lle cambian ou lle impiden o seu carácter… Pero xa habemos visto que as grandes intencións non dan todas as respostas. Por exemplo, o Proxecto do Xenoma Humano foi un logro enorme, pero hai moitos aspectos que aínda non coñecemos, e estamos a ver que algunhas das ideas que tiñamos antes eran erróneas… O proxecto Brain tamén me interesa moitísimo, pero seguro que iso vai ser similar.

Por tanto, o que realmente me gustaría é que a investigación se estenda á sociedade e que a sociedade se converta nun axente do sistema científico, é dicir, que a xente pida que a investigación se estenda á sociedade. Ao mesmo tempo, que os investigadores comprendan que comunicar as súas investigacións non é algo máis que o que fan, senón que é parte do traballo comunicar con transparencia. Isto suporía unha verdadeira revolución.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila