Lekukoak

Maite Goñi Eizmendi Informazioaren eta komunikazioaren teknologietan aditua

“Inorengan konfiantza izateak efektu positiboa dakar”

2022/06/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

EITBko Audio eta Digitaleko zuzendari bihurtu berritan hartu du Elhuyar-eko elkarrizketatzailea Maite Goñi Eizmendik (Ordizia, 1967). Kostatu zaio, beraz, galderei erantzuteko tartea topatzea. Hala ere, ez da ezetz esateko edo atzeratzeko gai izan; eta horrexek definitzen du, neurri handi batean, profesional honen izaera eta ibilbidea. Izan ere, beti izan da aitzindari, eta parean jarri zaizkion erronka guztiei baiezkoa emateko joera izan du. Besteak beste, irakaslea izan da Jakintza ikastolan eta Mondragon Unibertsitatean, euskal blogosferaren lehen kideetako bat, euskara lantzeko euskaljakintza.eus proiektuaren sortzailea, Euskararen Aholku Batzordearen kidea, konpetentzia digitalen irakaskuntzan erreferentea, 10 minututan podcastaren egilea, hainbat komunikabideetan kolaboratzaile ere aritzen da, eta jarraitzen du erronka berriei heltzen.

Aitziber L. Cortajarena Biokimikako doktorea

“Musika entzunda, partitura idazteko gai izatea bilatzen dugu”

2022/03/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Aitziber L. Cortajarena (Bilbo, 1974) CIC biomaGUNEko zuzendari zientifiko izendatu berri dute. Ibilbide luzea eta oparoa izan du. Biokimikan doktoratu zen 2002an, Euskal Herriko Unibertsitatean. Ondoren, CIC biomaGUNEra etorri aurretik, Yaleko Unibertsitatean (AEB), Weizmann Institutuan (Israel) eta IMDEA Nanociencian (Madril) aritu da ikertzen. Europako zenbait proiekturen buru da, eta 2019an Ikerbasquek saria eman zion, ikertzaile gisa egindako ibilbide profesionala eta egindako ekarpen zientifikoak aitortzeko.

Jon Irazusta Astiazaran Fisiologoa

“Errazagoa da teknologian aurreratzea gizartean baino”

2021/12/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Donostian jaioa, 1964an, Biologian lizentziatu eta doktoratu zen, EHUn. Irakaslea da Medikuntza eta Fisioterapiako graduetan, eta Ikerketa Biomedikoa eta Zahartze Osasungarria eta Bizi Kalitatea masterretan. Hain zuzen, azken master horren sustatzailea eta lehen zuzendaria izan zen. Zelulen arteko komunikazioa eta ariketa fisikoaren fisiologia izan ditu ikerketa-gai nagusiak. Azken urteetan, zahartze osasungarrian jarri du arreta, eta AgeingOn taldeko arduraduna da. Elhuyar aldizkariak egindako galderei emandako erantzunetan ere nabarmenak dira arlo desberdinak nahasteko duen interesa eta osasunarekiko kezka.

Miren Cajaraville Bereziartua Zelulen Biologiako katedraduna

“Jakin-mina eta harritzeko gaitasuna zientzialarion berezko ezaugarriak dira”

2021/09/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Miren Cajaraville Bereziartua ikertzaileak (Donostia, 1964) jasoko du Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak eta Ikerbasquek emakume zientzialariei egiten dieten Advanced aitortza. Ibilbide zientifiko osoa hartzen du aintzat aipamen horrek, eta, Cajaravilleren kasuan, haren ibilbide emankorra nabarmentzen du; bereziki, kutsaduraren markatzaileak eta ondorioak ikertzen egindakoa, organismo itsastarren zeluletan. Zelulen Biologia Ingurumen Toxikologian ikertalde finkatuaren zuzendaria da 2001etik, eta PiE Plentziako Itsas Estazioko ikertzailea 2012tik. Talaia horretatik erantzun die galderei, zorrotz, sakon eta itxaropentsu.

Jabier Agirre Lasarte Medikua eta ekintzailea

“Euskarak eduki dezala behar eta merezi duen lekua; horren lekuko izan nahiko nuke”

2021/06/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Jabier Agirre Lasartek (Donostia, 1952) jaso du aurten Elhuyar Fundazioaren patronatuak ematen duen Merezimendu Saria. Hain zuzen, euskaren normalizazioan eta zientzia eta teknologiaren dibulgazioan nabarmendu diren pertsonak omentzeko helburua du sari horrek; beraz, ondo merezita eman diote Agirreri. Pozik eta esker onez jaso du, eta bere ibilbidean bi arlo horietan, hizkuntzaren normalizazioan eta dibulgazioan, egindako lana gogora ekartzeko aukera eman dio. Bide batez, oraindik bete ez duen ametsa aitortu du: euskarak eduki dezala Espainian gaztelaniak duen maila, eta Frantzian frantsesak duena.

Itziar Alkorta Idiakez Bioetikan aditua

“Iraultzailea izango litzateke kontserbadorea izatea”

2021/03/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Labur gelditu da orri betea Itziar Alkorta Idiakezen erantzunak jasotzeko, gogoeta mamitsua plazaratu baitu. Izan ere, hamarkadak daramatza giza ugalkortasun artifizialarekin lotutako auzi etiko eta legalak ikertzen, eta kezkaz ikusten du geroa. Donostian jaio zen, 1967an, Zuzenbide Zibileko Irakasle Titularra da EHUn, EHUko Udako Ikastaroen zuzendaria, Jakiundeko kidea, eta bioetikaren erronken gaineko gizarte-eztabaidaren eragile aktiboa, Euskal Herrian zein nazioartean. Hemen ere eman ditu eztabaidarako gako batzuk, zintzo eta sakon.

Jose Ramon Etxebarria Bilbao Fisikaria

“Herri-mugimenduetan parte hartzea iraultzatxo txikiak abiarazteko bidea da niretzat”

2020/12/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Elhuyar Fundazioak 2011n eman zion Elhuyar Merezimendu saria Jose Ramon Etxebarria Bilbaori (Gernika, 1948), “euskarazko zientzia eta teknologiaren kulturan egindako lanarengatik”. Udako Euskal Unibertsitateak, berriz, 2018an, haren omenezko liburua argitaratu zuen, esker onez. Eta 2020ko urrian, Eusko Ikaskuntzak Manuel Lekuona saria eman dio, merezimendu osoz. Zoriontzeko deitu, eta atal honetarako galderak egin dizkiogu, bide batez. Erantzunek argi erakusten dute nolakoa den Etxebarria: zintzoa, sakona, gertukoa eta saiatua.

Inma Arostegi Madariaga Matematikaria

“Nahiko nuke proiektuen sakontasuna garrantzitsuagoa izatea itxura baino”

2020/09/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Inma Arostegi Madariaga Fikan jaioa da, 1966an. Matematikan doktorea da, eta bioestatistikan aditua. Hain zuzen, John Hopkins Unibertsitatean egin zuen masterra. 1996tik dabil irakasle-lanetan Euskal Herriko Unibertsitatean, eta ikertzaile kolaboratzailea da BCAMen (Basque Center for Applied Mathematics) eta Kronikgune Osasun Zerbitzuen Ikerketa Institutuan. Aitortu duenez, ikertzea eta irakastea, biak ditu gustuko. Gogo onez hartu du Elhuyar aldizkariaren gonbidapena ere, nahiz eta galderak “zailak” iruditu zaizkion. Erantzunak emateko denbora pixka bat eskatu du, eta nabari zaio ongi hausnartutakoak direla, gogoeta sakonak eskaini baititu, iraganera zein etorkizunera begira.

Fernando P. Cossío Mora Ikerbasqueko zuzendari zientifikoa. Kimikaria

“Zientzialariok oso baikorrak gara, pentsatzen baitugu erantzunak aurkitzea posiblea dela beti”

2020/06/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Fernando P. Cossío Mora San Martín de Villafufren (Kantabria) jaioa da, 1960an. Kimika Organikoko katedraduna da, eta Kimika Bioorganikoaren eta Modelizazio Molekularraren ikerketa-taldearen burua EHUn. Horrez gain, 2009tik, Ikerbasqueko zuzendari zientifikoa ere bada. Ikerbasquen dituen ardurek laborategitik aterarazten duten arren, nabarmena da barreneraino sartua duela kimikari-sena.

Arantza Etxeberria Agiriano Filosofoa

“Filosofiak zientziaren sare zabalaren parte izan behar duela uste dut”

2020/03/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Arantza Etxeberria Agirianok (Oñati, 1962) Madrileko Unibertsitate Konplutensean egin zituen Filosofiako ikasketak. Gero, EHUn egin zuen doktoretza, eta Sussexeko Unibertsitatean, berriz, doktoretza-ondorengoa. EHUko Logika eta Zientziaren Filosofia Saileko irakasle da, eta bertako IAS-Research taldeko ikertzailea. Besteak beste, gai hauek lantzen ditu: autonomia eta indibidualtasuna biologian eta medikuntzan, garapenaren biologia ebolutiboa, heriotzaren ikuspegi biologikoa, eta, Zientziaren Filosofian, sailkapenak zientzian eta gizartean (generoa, arraza).

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila