Hasiera »   Jakintza hedatuz »   Onddoak, biofilmak eta giza gaixotasunak

Fungos, biofilms e enfermidades humanas

• Zabaldu:
• Twitter
• Facebook
• Emaila

O ser humano ás veces sofre micosis --infeccións por fungos -, como o tinga e os fungos que se toman nas piscinas. Estas micosis só producen pequenos inconvenientes ou problemas estéticos que poden ser tratados de forma eficaz. Tamén hai micosis graves en pacientes inmunodeprimidos que poden causar graves problemas médicos ou a morte, como a candidiasis ou a aspergilosis. Un equipo de investigadores da UPV-EHU está a investigar estas cuestións.

A micoloxía médica estuda a interacción entre os fungos e o home. O equipo de investigación en Medicamento Micolóxico, dirixido por Guillermo Quindós, investiga as graves infeccións por fungos, como a candidiasis e a aspergilosis invasivas. Trátase de ferramentas e tratamentos eficaces paira o diagnóstico destas infeccións. De feito, na actualidade é difícil diagnosticar estas infeccións debido á falta de ferramentas adecuadas e ao descoñecemento dos factores que provocan a dor nos fungos.

Nos pacientes ingresados en hospitais, as infeccións por fungos –a través de catéteres, agullas, etc.– poden producirse por contacto e material médico, ou ben mediante a extensión dos fungos a través de condutos de ventilación -- Aspergillus, por exemplo.

Biofilms de fungos

Os microorganismos viven formando poboacións en diferentes superficies. Este tipo de poboacións denomínanse biopelículas. O obxectivo principal deste grupo de investigación é investigar biopelículas, analizar a súa importancia no medicamento e atopar vías paira a súa destrución. Os biofilms péganse en aparellos médicos como próteses ou catéteres. Por iso, tamén investigan a adhesión dos biofilms de Candida a diferentes materiais.

Os biofilms son grupos de microorganismos, algúns compostos por fungos. Paira ter una imaxe clara hai que imaxinar una cidade cuberta por unha cúpula: os fungos serían os habitantes da cidade, determinadas macromoléculas --carbohidratos, proteínas, etc.- formarían a cúpula, e os camiños ou ocos que quedan entre elas terían una función de estrada --por onde pasan os fluídos. Nestas cidades, só os fungos, os fungos e as bacterias, moi habituais na boca, ou poden habitar varias especies de fungos (este último caso é moi raro).

Na investigación de biofilms observouse que en biofilms compostos de fungos e bacterias, ambos os microorganismos tenden a apoiarse mutuamente. Algúns tipos de biofilms foron tratados con fármacos que demostraron ser máis eficaces cando están constituídos por unha soa especie de fungos. Pero cando o fungo acompaña á bacteria, o fármaco é menos efectivo. Neste momento non está claro si prodúcese una barreira debido á interacción entre o fungo e a bacteria, se hai algunha sustancia que contribúa a este proceso ou si prodúcense situacións nas que os fármacos perden efectividade.

Fármacos anti-fungos

O equipo de Médico-Micoloxía investiga tamén os fármacos máis adecuados paira destruír biofilms. Paira iso, nunha colección de ao redor de mil fungos ponse a proba fármacos contra varios fungos. Por unha banda aplícanos sobre fungos illados en suspensión de líquidos --de forma clasica- e, por outro, sobre biofilms. Durante a investigación descubriron que os fármacos da familia equinocandina (anidulafungina, caspofungina e micafungina) son os máis eficaces paira atacar biopelículas. Por outra banda, observouse que os fármacos da familia das azoles, como o boriconazol, son pouco eficaces paira destruír biofilms, xa que non afectan ao biofilm que está formado, senón que son eficaces nos tratamentos preventivos.

Con todo, o fármaco a utilizar en cada caso depende do estado do paciente. Con este estudo preténdese pór a disposición dos profesionais do medicamento datos suficientes paira poder analizar os aspectos positivos e negativos de cada un deles, así como ferramentas paira elixir en cada caso o medicamento máis adecuado contra os fungos.