Pequenos amigos contra as grandes enfermidades
Os hidrogeles son polímeros reticulados. Estas estruturas reticulares ínchanse en líquido pero non se disolven. Este tipo de polímeros son utilizados paira a fabricación de músculos artificiais ou paira a extracción de metais pesados na auga.
Issa A. O grupo de investigación liderado polo Dr. Katime é pioneiro na investigación de hidrogeles e é o único libro publicado sobre este tema en castelán. Na actualidade está a investigarse a utilización de hidrogeles paira a liberación controlada de fármacos, como nos casos de cancro. Por unha banda, ademais de transportar e liberar o fármaco, deseñáronse hidrogeles capaces de detectar células cancerosas. Paira detectar estas células, os hidrogeles desenvolvidos son capaces de detectar cambios de pH --o sangue ten un pH de 7,4, pero nas células cancerosas descende a 4,7-5,2. Paira conseguir esta capacidade hanse funcionalizado hidrogeles con ácido fólico. Este ácido é capaz de detectar cambios de pH e de enganar ás células cancerosas. Funciona como un cabalo de Troia: cando está dentro da célula, por cambio de pH se seareiro a hidrogel, liberando o fármaco.
Doutra banda, os hidrogeles convencionais presentaban un problema de uso en pacientes: o tamaño. A mellor forma de administrar os fármacos é facelo a través do sangue --que chega a todas as localizacións en moi curto tempo-, pero non é posible inxectar moléculas moi grandes no organismo, xa que poden causar obstrucións, como a angina ou o portillo cardíaco. Paira o uso humano dos hidrogeles é necesario crear partículas moi pequenas, o suficientemente pequenas como paira evitar a obstrución e que os glóbulos brancos non detecten --se os detectasen, serían atacadas. Así, se estas partículas son o suficientemente pequenas como paira atravesar a membrana do ril, se non se atopan células cancerosas, poden ser eliminadas polos ouriños.
Problema de tamaño
O traballo con nanopartículas utilizadas paira este fin presenta dificultades como a reticulación controlada --paira poder xerar nanohidrogeles-, o feito de que os ocos que se xeran na estrutura da rede teñan o tamaño necesario paira transportar o fármaco, e que todas as nanopartículas teñan un tamaño similar.
De feito, o tamaño das partículas resultantes da síntese de polímeros é moi diferente. Se se trata de inxectar no corpo humano, o tamaño das partículas non pode afastarse moito dos 15-30 nanómetros, polo que desenvolveron una técnica paira obter nanopartículas do mesmo tamaño.
O deseño das nanopartículas finalizou con éxito. Paira a realización das probas in vivo colaboran cun equipo dirixido por José María Teijo, da Facultade de Medicina da Universidade Complutense de Madrid, e un grupo dirixido por Antonio Quintana, da Facultade de Medicina da UPV.
Estes nanohidrogeles intelixentes son apropiados non só paira casos de cancro. Agora estase investigando a posibilidade de utilizar fármacos antituberculosos con nanohidrogeles. De feito, na actualidade, os fármacos máis eficaces contra a tuberculose débense inxectar varias veces ao día. Isto pode supor un problema en zonas de difícil acceso aos centros sanitarios, como as zonas subdesarrolladas.
O equipo de investigación está a desenvolver nanohidrogelas que liberan a mestura antituberculosa de fármacos de forma controlada e constante durante moito tempo. Neste caso, o nanohidrogel transporta máis dunha sustancia polo que é difícil controlar a frecuencia e a concentración de liberación dos fármacos. Isto obrigará aos investigadores a adaptar a estrutura do hidrogel ás necesidades de cada caso.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
