Hasiera »   Jakintza hedatuz »   Esfingolipidoak, hainbat gaixotasun tratatzeko

Esfingolípidos paira o tratamento de diversas enfermidades

• Zabaldu:
• Twitter
• Facebook
• Emaila

Os esfingolípidos coñécense desde fai máis de 120 anos, pero até hai pouco pensaban que a súa función era unicamente estrutural. É dicir, pensábase que estas moléculas cumprían a mesma función que os ladrillos na construción. Na actualidade, no Departamento de Bioquímica e Bioloxía Molecular da UPV/EHU está a traballarse no estudo das funcións dos esfingolípidos nas células e na regulación de diversas funcións biolóxicas.

Os esfingolípidos son un tipo de graxa básica na estrutura celular e na regulación do metabolismo. Son importantes reguladores de funcións biolóxicas como a proliferación celular. Tamén son eles quen regulan a morte das células. As células morren frecuentemente por problemas tóxicos ou infeccións bacterianas ou virales. Con todo, moitas veces prográmanse paira matar células. A súa morte está regulada aínda que poida sufrir calquera infección ou traumatismo. Este proceso fisiológico denomínase apoptosis.

Este proceso está regulado por unha serie de esfingolípidos, polo que son importantes e interesantes de investigar. Supoñamos que no noso metabolismo prodúcese una alteración que está a provocar o crecemento dun tumor. É posible que este proceso se deteña engadindo varios esfingolípidos. Dalgunha maneira estariamos a tratar o cancro. Actualmente estanse utilizando esfingolípidos en diferentes clínicas de ensaio, obtendo bos resultados.

Tamén pode ocorrer que as células morran lentamente en lugar de crecer. Isto produce enfermidades neurodegenerativas graves como o alzheimer, o parkinson, etc. Moitas veces as neuronas morren porque reciben sinais incorrectos. Por tanto, hai que tentar interromper esa morte ou aumentar as conexións entre neuronas paira aliviar dalgunha maneira a distancia que queda entre elas. Varios esfingolípidos son capaces de facelo, son capaces de crecer e de manterse vivos.

Regulación do metabolismo

Na actualidade, os investigadores da UPV/EHU están a estudar como regulan os esfingolípidos o metabolismo celular. Paira iso, provocan alteracións no metabolismo celular e despois tentan recuperar o estado inicial coa axuda de esfingolípidos sintéticos. En definitiva, o seu obxectivo é que estes esfingolípidos sexan utilizados paira o tratamento de diversas enfermidades.

Por iso, dedican moito tempo a investigar como os esfingolípidos controlan os procesos aterogénicos (formación de placas ateromáticas). Estas placas de ateroma prodúcense principalmente por acumulación de colesterol nas arterias. O colesterol é transportado en sangue unido a moléculas como as lipoproteínas. Pois ben, uno dos compoñentes destas lipoproteínas é a esfingomielina, un esfingolípido. Dependendo do estado de oxidación da estrutura química de leste esfingolípido, esta molécula ten una maior participación na aterogénesis, transporta mellor ou peor o colesterol e causa danos nas arterias. Por iso, o Departamento de Bioquímica e Bioloxía Molecular pretende comprender como os esfingolípidos poden contribuír ao desenvolvemento da aterosclerosis.

Outra enfermidade que se está estudando é a enfermidade pulmonar obstructiva crónica. Trátase dunha enfermidade común na que os esfingolípidos implicados producen reaccións inflamatorias diversas. O obxectivo dos investigadores é investigar a orixe da enfermidade e como devolver os tecidos alterados ao seu estado inicial.

Como o fan?

En xeral, o proceso de investigación é similar en todos os casos. Por exemplo, na formación de placas de ateroma, na que participan principalmente os macrófagos, os investigadores da UPV/EHU aislan aos monocitos dos feros dos ratos --os monocitos son macrófagos indiferenciados. Estes monocitos son incubados nas caixas de Petri nunha contorna de cultivo apropiado. Ademais, engaden o factor de crecemento que necesitan as células paira crecer, como o citoquino M-CSF. Tras catro ou cinco días, estas células sepáranse e convértense en macrófagos e déixanas listas paira a investigación.

Despois, se queren provocar a morte dos macrófagos, cámbianlles as condicións e lles incuban sen medios de cría nin citocinas. Como consecuencia, as células morren por apoptosis. Coa incorporación de varios esfingolípidos nas mesmas condicións, estes analizan a posible incidencia da morte celular. Comprobouse que o fosfato 1 ceramida (un esfingolípido) bloquea a morte das células. É o sinal da vida. Pola contra, a molécula non fosforilizada, é dicir, a ceramida, ten o efecto contrario. É o sinal da morte. Investigaron como e por que se producen ambos os mecanismos e xa coñecen parte do mesmo.

O seguinte paso sería a súa aplicación a modelos animais, por exemplo, provocar a aterogénesis e tentar solucionar o problema cos esfingolípidos en todo o organismo.