A viaxe de Gagarin

Etxebeste Aduriz, Egoitz

Elhuyar Zientzia

A viaxe de Gagarin
01/04/2011 | Etxebeste Aduriz, Egoitz | Elhuyar Zientzia Komunikazioa
(Foto: Manu Ortega)

O microbús dirixíase cara á plataforma de lanzamento. Media ducia de persoas no interior. Dous deles con casco branco e laranxa. Miraban ao foguete. Os primeiros raios de luz da mañá reflectíanse na punta brillante do foguete. Parecía un faro xigante.

Os de laranxa eran Juri Gagarin e German Titov. A noite anterior deitáronse tempranamente nunha cabana situada a un par de quilómetros da plataforma. Pero non conseguiron durmir. Non llo dixeron a ninguén, por medo a non participar na misión. Levaban moito tempo preparándose paira iso e non perderían a oportunidade.

O deseñador xefe tampouco dormió toda a noite. Gagarin e Titov déronlle voltas ao redor da caseta. Paira o deseñador xefe tamén era un día grande. El era o pai daquela misión. O éxito logrado catro anos antes con Sputnik permitíalle cumprir o seu soño de enviar a unha persoa ao espazo.

O verdadeiro nome do deseñador xefe era o segredo. Como toda a misión. Todo empezou dous anos antes. En outubro de 1959, varios novos pilotos foron entrevistados misteriosamente. Os pilotos non sabían paira que; sospeitaban que estaban a facer una selección paira probar algún tipo de avión novo. Facíanlles todo tipo de preguntas, empezando pola experiencia de voo e o seu compromiso cos ideais soviéticos. A principios de 1960, 20 pilotos seleccionados recibiron a orde de abandonar as súas unidades paira acudir a un novo destino. Alí recibirían un adestramento especial e terían que pasar probas duras.

Ao cabo dun ano, 6 delas foron seleccionadas. E nas últimas probas, Gagarin quedou en primeiro lugar, mozo de 1,57 m de luz e traballadora, de familia humilde. Titov foi o segundo.

O 12 de abril de 1961 ambos estaban presentes no microbús. Primeiro piloto Gagarin, suplente Titov. Aquel día todos estaban con bo humor. Non faltaban chistes e bromas. Pero a tensión tamén era evidente. Chegaron á plataforma. Gagarin dixo unhas palabras de despedida. "Estou contento de ser o primeiro home no espazo, neste enfrontamento sen precedentes coa natureza materna". Abrazou aos seus compañeiros e entrou no ascensor paira subir á nave espacial Vostok-1, situada no extremo do foguete.

Arriba, un equipo de enxeñeiros esperáballes paira colocar correctamente na cadeira da cápsula Gagarin e pechar a porta correctamente. En definitiva, Gagarin ía ser un mero viaxeiro. Non sabían como respondían o cerebro e os sentidos en condicións de ingravidez. E os controis da nave espacial tamén estaban bloqueados paira as Gagarinas. Só podería desbloquealos cun código de emerxencia introducido nun sobre. Pero no último momento, antes de pechar a porta con 30 parafusos, uno dos enxeñeiros díxolle: "Juri, o código é 1-2-5". E Gagarín, con ganas: "Xa sei, Kamanin díxome antes".

Dúas horas despois o deseñador xefe informoulle de que todo estaba listo paira o lanzamento: "Chamamos a Zarya Kedr. Empeza a conta atrás". "Recibido. Estou ben, con ánimo, con ganas". Gagarín escoitou o estrondo dos motores e sentiu o foguete nun tremor. "Poiejaly! (imos!)" gritou á radio.

O peso das gagarinas multiplicouse por 5. "Séntome ben, a forza G e as vibracións están a crecer, pero o levo ben. Podo ver a Terra, os montes, a neve, os bosques...", aos poucos segundos de empezar a comunicación.

A 10 minutos entra en órbita Vostok-1 . Gagarin estaba fascinado mirando polo despacho de billetes. Era o primeiro que tiña a posibilidade de ver a Terra desa maneira. "A Terra é fermosa", diría máis tarde. Pero con pouco tempo gozaría desta paisaxe, que ía a toda a noite.

(Foto: Manu Ortega)

O obxectivo era facer una órbita completa. Unha viaxe de hora e tres cuartos. Mentres atravesaba o Pacífico de noite, empezou a escribir as súas sensacións nun caderno. Non parecía que houbese problemas de gravidade paira as actividades básicas. Comeu e bebeu e mirou fascinados os glóbulos que a auga xeraba no aire.

Cruzaba Sudamérica e viaxaba cara a África. Pensou na súa nai, como reaccionaría ao coñecer a noticia. E é que, como todo o mundo, a nai de Gagarin tampouco sabía nada sobre esa misión. Gardouse en segredo até o día do lanzamento.

Sobre África acendíanse os motores da nave espacial Vostok-1 paira frear. Ao perder a velocidade comezou a caer cara á Terra. Neste punto, a cápsula debía separarse do módulo de servizo, pero algúns cables non se desprenderon, quedando ambos os módulos unidos. E cando empezou a entrar na atmosfera, a nave espacial empezou a virar a toda velocidade.

Na gravadora da cabina quedaron reflectidas as vivencias do momento: "O envase vira caóticamente. Capa exterior ao lume. A temperatura exterior é impresionante. A forza G é de 10. Vexo gris... Animeime e véxoo todo claro de novo". O que non comunicou á Terra foi que todo ía ben.

Afortunadamente, os cables que unían ambos os módulos queimáronse e a cápsula de Gagarin quedou finalmente libre. A cápsula seguiu caendo. Exterior case 3.000 ºC, interior 20ºC. E cando estaba a 7.000 metros de altura, a cápsula lanzou Gagarin.

Cando baixaba no paracaídas viu un gran río e descubriu que era Volga.

Na terra, a campesiña Anna Tajtarova, que levaba a vaca a comer, e o seu neto de seis anos, Rita, quedaron paira non avanzar, mirando os ollos abertos, o mergullador laranxa e o pequeno home de casco branco. O home gritou: "Non teñas medo! Son soviético como vós! Veño do espazo e necesito un teléfono paira chamar a Moscova! ".

Etxebeste Aduriz, Egoitz
Servizos
274
2011
Seguridade
023
Biografías
Historias
Biblioteca
Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila