Etxebeste Aduriz, Egoitz

Etxebeste Aduriz, Egoitz

Elhuyar Zientzia

Zenbaki aleatorioak sortzeko sistema ziurtagarri bat garatu dute, kuantikan oinarritua

2025/06/11

Zenbaki aleatorioak sortzeko sistema guztiz trazagarri eta ziurtagarri bat garatu dute. Kuantikoki korapilatuta dauden fotoietan oinarritzen da sistema. Nature aldizkarian …

Erloju epigenetiko bat, nola zahartzen ari garen neurtzeko

2025/06/10

Nola zahartzen ari garen neurtzeko gai den erloju epigenetiko bat garatu dute. Odoleko DNAren metilazioan oinarrituta, zahartzearekin lotutako hainbat faktore …

Adarrak moztea da errinozeroak ehiza ilegaletik babesteko neurririk eraginkorrena

2025/06/05

Errinozeroei adarrak moztuta izugarri murrizten da haien ehiza ilegala. Ondorio hori atera dute Science aldizkarian argitaratu duten ikerketa batean. …

Botikak, ingurumena gaixotzen

2025/06/01 Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Inor gutxi gogoratzen da botikez, behin gure gorputzean eragin ondoren. Baina farmakoen bizitza ez da hor bukatzen. Kanporatu egiten ditugu, eta ingurumenera iristen dira. Pare bat orduz egon litezke gure gorputzean; hainbat hamarkadaz ingurumenean. Eta han, beste bizidun batzuei ere eragiten diete. Arazo horri oso adi daude Saioa Domingo Echaburu farmazialaria eta Nestor Etxebarria Loizate ingurumen-kimikaria.

Indiako saien desagertzea

2025/06/01 Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Parsiak kezkatuta zeuden. Dahkmetan, isiltasunaren dorreetan, gorpuak pilatzen ari zitzaizkien. Erlijioak agindu bezala, dorre haietan uzten zituzten euren hildakoak, lurra …

Wolframa hizpide

2025/06/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia
Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Elhuyarrentzat metal berezia da wolframa. Hain zuzen ere, hura lehen aldiz isolatu zuten bi anaien omenez deitu zioten Elhuyar zientzia …

Izar-barra bat aurkitu dute Unibertsoa oso gaztea zeneko galaxia batean

2025/05/22

Galaxia goiztiar batek izar-barra bat duela aurkitu dute ALMA eta JWST teleskopioekin egindako behaketekin. Izar-barrak ohikoak dira galaxia handien erdigunean. …

Espero zitekeena baino askoz lehenagoko “narrasti” baten oinatzak aurkitu dituzte

2025/05/15

Amnioto baten orain arteko oinatzik zaharrenak aurkitu dituzte Australian. Duela 356 milioi urtekoak dira, ustez amniotoak sortu zirena baino 35-40 …

Almidoitik eratorritako mikroplastikoak kaltegarriak izan litezke osasunerako

2025/04/10

Almidoiarekin egindako plastiko biodegradagarrietatik sortutako mikroplastikoek saguen osasuna kaltetzen dutela ikusi dute esperimentu batean. Ikertzaileek ohartarazi dute ezinbestekoa dela bioplastikoen …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila