451991(e)ko martxoa

Erreportajeak

Mediterranioa: gatza historiaren salatzaile

Otaolaurretxi, Jon -

Mediterranioaren hondoan, hiru kilometro lodiko gatz-geruzak aurkitu dituzte eta horri esker itsaso famatu honen historia geologikoa argitu ahal izan da. …

Errusimendiak eta bihotzekoa

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Ez da egokia bihotzetik sufritzen duten pertsonentzat. Horrelako iragarkiak edo antzekoak aurki daitezke jolas-parke askotan. Oro har emozio fuerteen bila …

Frantses-bidearen eta magallaes-en arteko elkarrekintza

Arregi Bengoa, Jesus -

Arrazoi ugari dago Magallaesen Hodeietaz hitz egiteko. Galaxia irregular mota baten eredu dira. Oraingo honetan, ordea, hauek ez dira Frantses-Bidetik …

Europako abiadura handiko trenen burdinbide-sarea

Sarriegi Eskisabel, Andoni -

Joandako hamarkadaren hasieran, Paris-Lyon linea 260 km/h-ko abiaduran zirkulatzen hasi zen. AHT/TGV Atlantiarra da berau; lehengoa baino lasterragoa. Hedapena hasia …

Paridoak. Gure basoetako biztale txikiak

Angulo Pinedo, Rikardo -

Euskal Herrian, paridae familia bost espeziek osatzen dute: Kaskabeltz handiak, pinu-kaskabeltzak, kaskabeltz txikiak, amilotx urdinak eta amilotx mottodunak. Beraien artean, …

Adimena duten makinak: ordenadorea garuna gainditu nahian?

Ruiz, Txelo -

Paradisutik erbesteratua izan zenez geroztik, gizakiak jakin badaki Jaungoikoaren esanetara makurtu behar duela, bere eguneroko ogia irabazi nahi badu behintzat: …

Muxar grisa, oihanetako iratxoa

Aihartza, Joxerra -

Muxar grisa karraskarien taldean sailkatutako ugaztun txikia dugu. Burutik uzkira 13-18 cm neur ditzake, pisua 150 eta 250 gramo bitartekoa …

Abako txinatarraren erabilpen-arautegia (eta III). Erro karratua eta kubikoa

Angulo, Patxi -

Elhuyar. Zientzia eta Teknika 43. eta 44. aleetan, abako txinatarrean batuketa, kenketa, biderkaketa eta zatiketa egiteko arauak eman ziren. Oraingo …

Laparoskopia: sabela ireki gabeko kirurgia

Loizate, Alberto -

Laparoskopia hitzak azalean zehar tutua sartuz sabel barnea ikustea esan nahi du. Sabela bisturiaz zabaldu beharrean tutuaren bitartez operatzeak abantaila …

C programazio-lengoaia (II). Oinarrizko datuak

Alegria Loinaz, Iñaki -
Maritxalar, Montse -

C lengoaia erabiliz programak idazten ditugunean, datuak definitu egin behar dira. Konstanteak edo aldagaiak izanik, dagokien mota azaldu beharko da …

Elkarrizketak

Tunel espektroskopiaz berbetan. Txema Pitarke-rekin

Etxebarria, Jose Ramon -

1960. urtean Bilbo-ko Begoña-n jaiotako fisikari gazte honek Azkue Sariketan ikerkuntz sailari dagokion sari jaso du bere doktorego-tesian eginiko lanagatik. …

Albisteak

Marraskiloak basamortuan

Elhuyar Zientzia -

Ikerlari israeldarrek, Negev-eko basamortuan dagoen marraskilorik ugariena aztertu dute.

Basoak laborategian

Elhuyar Zientzia -

Munduko zenbait lekutan berroihanketari ekiteko, zuhaitz indartsu eta osasuntsu asko produzitzen hasi da. Metodoaren oinarria hauxe da: zenbait landare-zelulak, baldintza …

Airea garbitu nahian

Elhuyar Zientzia -

Gas beroak iragazita, airea garbiago egoteaz gain industrien energi aprobetxamendua hobea izan daiteke.

Muskulu-distrofiaren eramaileak detektatu nahian

Elhuyar Zientzia -

Ikerlari britainiar batzuek distrofia muskular izeneko gaixotasun genetikoaren eramaileak aurkitzeko sistema asmatu dute.

Robot landatzailea

Elhuyar Zientzia -

Japoniarren robotika-jakinduria eta zeelandarren nekazal jakindura nahastuz, landareez arduratuko den robota sor daiteke.

Hipotermia edo itxurazko heriotza

Elhuyar Zientzia -

Elur-jauziek sor ditzaketen arriskuak: gorputzeko tenperatura 35†C-tik behera jaistea. 27†C-tik behera koma sortzen da eta 24†C-tik behera itxurazko heriotza.

Laserraren merkatua zabalduz doa

Elhuyar Zientzia -

Suitzako Sulzer enpresaren ikerketa eta garapenerako sailak, laserrarentzat zenbait aplikazio plazaratu du. Gainazalen tratamendua, prototipoen eraikuntza, estaldura eta aleazioak dira …

Zaldiak berriro etxean

Elhuyar Zientzia -

Equus przewalskii izenekoa munduko zaldirik arraroena da.

Inasmet-en berriak

Elhuyar Zientzia -

INASMET material-zentru teknologikoa, hamazortzi proiektu europarretan parte hartzen ari da.

Kolesterola kontrolatu nahian

Elhuyar Zientzia -

EEBBetako NCEP erakundeak, kolesterola eta gantz aseek elikaduran gaur egun duten eragin kaltegarria txikiagotu egin nahi du.

Bizi-itxaropena europan

Elhuyar Zientzia -

Bizi-itxaropena: aurten jaiotako populazioa erdira murrizteko behar den urte-kopurua. Indize honen bidez herrien osasun-maila nolako den adierazi nahi izaten da.

Garezurra espazioan

Elhuyar Zientzia -

Discoveri espaziuntziak Hubble teleskopioarekin batera garezur edo kalabera bat bidali zuen espaziora.

Arkauten harriturik daude

Elhuyar Zientzia -

Arkauten, Saamen arrazako hiru urte t'erdiko aker bat ernalketa artifizialerako prestatzen ari zirenean, titiak handitzen hasi zitzaizkion.

Antarktikoa, arazo-iturri

Elhuyar Zientzia -

Hego Poloko lurren aberastasunaren berri badute munduko botere ekonomikoek. Antarktikoa zaintzeko 39 estatuk sinatutako akordioari esker, nahikoa ongi errespetatu izan …

Sexu-aldaketa

Elhuyar Zientzia -

Anthia gorria Itsaso Gorriko koral artean bizi eta elikatzen da. Espezie honetako arren bat hiltzen denean, eme handienetarikoen bat sexuz …

Tycho Brahe

Azkune Mendia, Iñaki -

Astronomo daniar hau, Knudstrup-en jaio zen 1546.eko abenduaren 14ean. 1572. urtean, azaroaren 11n, noba motako izar berria deskubritu zuen Cassiopeia …

Mac eramangarria

Elhuyar Zientzia -

Urte honen hasieran aurkeztuko du Apple etxeak bere ordenadore eramangarri berria.

Irudi animatuak ordenadore bidez

Elhuyar Zientzia -

XCOM frantses-sozietateak, estazio grafiko bat garatu du PC-AT386 batean irudi animatuak sortzeko. DANek 16 milioi koloreko txartel grafiko bat, periferikoetarako …

Scaner-hirukotea

Elhuyar Zientzia -

M319F2, M3093E eta M3096E+ dira Fujitsu-ren scaner-familia berria osatzen duten ereduen izenak.

128 mega 3,5 hazbeteko disketean

Elhuyar Zientzia -

3,5 hazbeteko disket klasikoaren diametro berbera eta zertxobait lodiago izanik, nabarmena da benetan eskaintzen duen edukiera-diferentzia.

Trackball sagu estatikoa

Elhuyar Zientzia -

Duela urtebete merkatuan agertu zen trackball sagu estatikoa erabilgarri da jadanik PS/2, OS/2 eta DOSeko Windows sistemetan.

Monitore konfiguragarria

Elhuyar Zientzia -

GD-H4214 SGE erradiazio baxuko monitoreak, 14 hazbete ditu eta 15 kHz-etik 37 kHz-erainoko frekuentzi marjinak horizontalean eta 15 kHz-etik 90 …

Disko gogor sendoa

Elhuyar Zientzia -

Key Pack disko gogor eramangarriaren sistema hiru elementuz osatzen da: irakurketa-sistemaz, edozein motatako ordenadoreekin konektatzeko txartelaz eta disko gogorraz.

Programatzailearen lagunik onena

Elhuyar Zientzia -

Matrix Layout 2.0-k eskaintzen duen erreminta ez da batere makala bere aplikazioak garatzeko; erabiltzaileak programazioa jakin beharrik ez bait dauka.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila