2922012(e)ko abendua

Gai nagusia

Sexuaren arrazoiak

Sexuaren emaitza da jaioberria. Hori bezain erraza da. Eta hori bezain konplexua. Konplexutasun horren adierazle dira sexuak duen arrakasta, kasu eskandalagarriak, maitasunaren usaina, sexuaren nahi gabeko albo-ondorioak, zakilaren eboluzioa, hermafroditismoa, Oteloren arrazoiak, poligamia, orgasmoa, homosexualitatea, maiteminaren iraupena...

Hurrengo bi artikuluetan, gai horiek agertzen dira, eboluzioaren, genetikaren eta giza izaeraren ikuspegietatik azalduta. Eta badira gehiago; horien artean, galdera bat: sexurik gabe, zer?

Erreportajeak

Begia eta kamera, kamera eta begia

Giza begia erreferentzia nagusia da kameraren ezaugarrietan; azken batean, kameraz grabatutako irudiak giza begiz ikusiko dira. Ez da harritzekoa kamera …

Analisiak

Jakiterik ez dagoena ez jakitearren kondenatuak

2009ko apirilaren 6an, Richterren eskalan 5,8ko magnitudea izan zuen lurrikara gertatu zen L'Aquilan (Italia); 309 pertsona hil ziren eta 35.000 …

Mundu digitala

Jantzita eramateko informatika

Informatika aldean daramagula badira jada urte batzuk. Izan ere, gaur egun edonora gurekin eramaten ditugun smartphoneak, tabletak, e-book irakurgailuak, argazki …

Istorioak

Ibn al-Haytham, jakintsu zientzialaria

Ilun zegoen oraindik, meskitako minaretetik otoitzerako deia hasi zenean. Etxeko bakardadean esnatu zen Ibn al-Haytham. Ondoan zuen meskita, baina egun …

Atarikoa

Salbuespenik gabe

Animalia baten portaera azaltzeko oinarri biologikoak erabiltzen direnean, geure buruarekin salbuespena egiteko ohitura eta tentazioa handiak dira. Eta ez mundu-ikuskera …

Umore grafikoa

Gai librean

Euskal Herriko hiru kobazulo ikusgarri: Pozalagua, Arrikrutz eta Mendukilo

Lurpeko munduaren ezaugarriak direla eta, mundu horrek jende gehienarentzat ezezaguna izaten jarraitzen du. Lur azpia ikertu gabeko "seigarren kontinentea" dela …

Liburutegia

Bizimodua 2100. urtean

Michio Kaku oso fisikari ezaguna da dibulgazioaren munduan. Dokumental asko aurkeztu ditu, eta liburu asko idatzi. Haietako bat, Physics of …

Albisteak

Prestige ontziaren fuel-olioa arnasteak kalteak eragiten ditu genoman

Fuel-olioak airera isuritako konposatuek arratoien genoman kalteak eragiten dituztela frogatu dute A Coruñako Unibertsitatearen Toxikologia Sailean. Ikertzaileek adierazi dutenez, hondamendiaren …

Biodiesel batzuk bakarrik babestuko ditu Europar Batasunak

Biodiesel-ekoizpenari buruzko legedia aldatuko duela iragarri du Europar Batasunak, elikagaiekin lehiatzen duen ekoizpena mugatzeko. Hala,  2020. urtetik aurrera, algetatik, lastotik …

Malaria diagnostikatzeko imanak

Iman eta laser arruntak erabiliz, malaria diagnostikatzeko gailu erabilerraz eta merke bat diseinatu du Hungariako ikertzaile-talde batek. Malariaren eragileak …

Anestesia osoak garuneko komunikazioa oztopatzen du

Anestesia osoak kontzientzia galtzea eragiten du, eta, ondorioz, gaixoak ez du minik edo enbarazurik sentitzen ebakuntzan. Baina zientzialariek ez dakite …

Tunel-efektua koloretan ikusgai

Fisika kuantikoaren efektu ezagunenetako bat, tunel-efektua, zehaztasun handiz kuantifikatu ahal izan dute argiarekin egindako esperimentu batean. Nazioarteko fisikari talde batek …

Energia erauzi dute ia energiarik ez dagoen toki batetik

Tenperatura oso baxuetan, 5 K-ean, hidrogeno molekularen bibrazioa ñimiñoa da. Hamarna pikometro batzuetako mugimendua besterik ez da, eta hamarna milieletronvolteko …

Arrautzei kantatu, enbrioiek ikas dezaten

Malurus cyaneus txori australiarrek azkar ikasten dute kantuan; jaio aurretik. Arrautzan dauden bitartean amak pasahitz gisa funtzionatuko duen nota bat …

Algak gainetik kentzeko laguntza eskatzen diete koralek arrainei

Koral-espezie baten eta bi gobi arrain-espezieren arteko erlazio mutualista aztertu dute Georgiako Teknologia Institutuan, eta ikusi dute seinale kimikoen bidez …

Duela 18 milioi urteko habia fosila aurkitu dute Nafarroan

Hegazti urtarren habia fosil bat aurkitu dute Nafarroan, Bardeetan. Arrautzak flamenkoen aurreko espezie batenak dira, eta, haietako bat, ia osorik …

Lau eguzki planeta bat argitzeko

Astronomo amateur batzuek bi izarren inguruan orbitatzen duen planeta bat aurkitu dute. Eta multzo horren inguruan bi izarreko sistema bat …

Prostatako minbizi aurreratua gutxitzeko medikamentua

Hormonak oinarri dituen medikamentu batek (enzalutamida) prostatako minbizi aurreratua % 37 gutxitzea lortu du, eta pazienteen bizi-kalitatea hobetzea. New Yorkeko …

Minaren aurkako botikak garatzeko jomuga berriak aurkitu dituzte

Minaren aparatu sentsorialak nahasmenduak izan ditzake, eta halakoen ondorioz, mina kroniko edo neurrigabe bihurtzen da. EHUko ikertzaileek minaren kronifikazioa eragiten …