1912003(e)ko urria
Erreportajeak
Mundu berrien zerrenda handia da jada
Espaziozaleak pozik daude: eguzki-sistematik kanpo ere planetak daude. Inork ez zuen zalantzan jartzen; probabilitateak horixe agintzen zuen. Baina pozak gehiegi …
Udaltzainen lana hobetuko duen sistema
Teknologia berriek ematen dizkiguten aukerei esker, gure eguneroko bizitza aldatu eta hein batean hobetu egin dela esan genezake. Telefono mugikorra …
Biziaren sorrera berriro sortzen?
Oso gai gutxi dira giza adimenarentzat biziaren sorrera bezain erakargarri eta zirraragarriak. Eta, azkenaldian, oso aro zorionekoa ari gara bizitzen. …
Zelula amei buruzko ikerketak eztabaidagai
Igartua Olaetxea, Manoli -
Pedraz Muñoz, José Luis -
Hernandez, Rosa Mª -
Gascon, Alicia R. -
Zelula amen ahalmen terapeutikoak arreta eta ahalegin asko bildu ditu. Herrialde askotan, arazo etiko eta politikoak argitu gabe daudenez, ikerketek …
WiFi: kablerik gabe konexioen hedapena
Unibertsitateak, erakunde publikoak, nazioarteko enpresa handiak eta hiritar elkarteak, guztiak jarri ditu ados WiFik, eta Internet sarearen hedapen-olatu berria bultzatzeari …
Nanohodien nanomundua
Urteak daramatzagu konputagailu geroz eta txikiagoak lortuz. Txipak, transistoreak, diodoak... begi hutsez ez ikusteko moduko tamainara iritsi dira. Baina arazoa …
Barraskiloak gizentzeko pentsu bila
Barraskiloak hazteari helizikultura deitzen zaio. Euskal Herrian oraindik ez da oso langintza hedatua, baina dagoeneko bada horretan ari den jendea. …
Sputnik 1, sobietarren ezustekoa
Duela hamarkada batzuk, estatubatuarrak eta sobietarrak gerran zeuden. “Gerra hotza” deitzen zioten, ez zituztelako su-armak erabili, nahiz eta biek ere …
Kruziferoak: azaren familia
Uranga, Ane Miren -
Ez daude espezie asko beren baitan hainbeste aldaera dituztenak. Nork esango luke Brusela-aza eta lonbarda espezie bere zirenik?
Astanafarreria edo barizela
Baztanga eroa ere esan izan zaio azaleko pinporta berezi batzuekin agertzen den gaixotasun honi. Varicella zoster birusak eragindako infekzioa da. …
Elkarrizketak
Bienvenido León: "Gakoa gauzak kontatzeko trebetasunean dago"
Azkenaldian asko hitz egiten da zientziaren dibulgazioaz komunikazioari eskainitako foroetan. Izan ere, zientzia- eta teknologia-gaiek gero eta toki gehiago betetzen …
Itziar Alkorta: "Giza enbrioiaren estatusa definitu gabe egotea da arazo nagusia"
Zelula amen gaineko ikerketek itxaropen handia piztu dute zientzialarien artean. Baina ez da txikiagoa sortu duten eztabaida etikoa. Horren arrazoiak …
Albisteak
Meteoritoak eta desagerpenak II
Louisianako Estatu Unibertsitateko ikertzaileek lehiakidea topatu diote dinosauroak hil zituen meteoritoari.
Hondakin nuklearretako iodoarentzako irtenbide bila
Zientzialariek hondakin nuklearretan ugaria den iodo-129 isotopoa iodo-128 isotopo bilakatzea lortu dute.
Odolari laguntzeko, muskuluari eragin
Muskulu-zeluletatik abiatuta egin dituzte odol-hodiak Duke Unibertsitateko ikertzaile batzuek, Ipar Karolinan.
Hirian mendian baino gehiago hazten dira zuhaitzak
Hirian landatutako makalak landakoak baino gehiago hazi dira. Ikertzaileen ustez, horren 'errua' ez du lurraren konposizioak, ez tenperaturak ezta karbono …
Ur gainean oinez
Zenbait intsektu ur gainean ibiltzeko gai dira, Gerridae familiakoak esaterako. Eta zenbaitentzat mirakulua izan daitekeen arren, azalpen fisikoa du.
Zulo beltzak etengabe ari dira sortzen
NASAren Chandra sateliteaz baliatuz, X izpi horiek neurtu dituzte astronomoek eta unibertsoan gero eta zulo beltz gehiago daudela ikusi dute.
Partxeak kanpora!
Partxea jartzea bezain eraginkorra den tratamendu bat aurkitu dute: atropina izeneko begiko tantak.
Hasi dira hiesaren txertoa gizakietan probatzen
Hiesaren aurkako txerto bat gizakietan probatzen hasi dira lehenengo aldiz. Probek bi urte iraungo dute eta AEBetan eta Hegoafrikan egingo …
Aurkitu den sauropodo-espezie zaharrena
Hegoafrikako unibertsitate batean, sauropodo erraldoien arbasoaren fosila aurkitu dute.
Biologia eta biomedikuntza doan
BioMed Central on line argitaletxeak informazioa doan ematen dute 90 aldizkari biomediko dauzka.
Sonarra distantziaren arabera egokitzen du izurdeak
Izurdeak sonarra erabiltzen duenean oihartzunak zergatik ez duen gortzen ikusi dute Hawaiiko Unibertsitateko ikertzaile batzuek.
Itsas bakterio ugarienen DNA sekuentziak
Prochlorococcus Marinus eta Synechococcus bakterioen DNAk sekuentziatu dituzte.
Historiaurreko artea Britainia Handian
Duela 12.000 urteko hiru animaliaren irudiak aurkitu dituzte Creswell-eko amildegietako leizeetan, Britainia Handian.
Maskuri-infekzioen eragilearen ezkutalekua
Maskuri-infekzioak oso zailak dira guztiz sendatzen; sarritan, behin eta berriro azaltzen dira. Orain, ikertzale batzuek horren zergatia azaldu dute Science …
Substantzia beltzean ere jaiotzen dira neuronak
Helduen garunak neurona berriak egiteko ahalmena du; azken urteotako aurkikuntza izan da. Baina subtantzia beltzean ere sortzen direla susmatzen zuten.
Arropak inbaditu zuen zorrien lurraldea
Zorriak habitata aldatu behar izan zuen. Gorputzean bizi zen espeziea eraldatu egin zen, eta buruko ilean bizitzera moldatu zen, zientzialarien …
Malariaren aurkako erremedio zahar baten azterketa
Txinako belar batek aurre egiten dio malariaren bizkarroiari; horregatik, eta bizkarroia botika askorekiko erresistente bilakatu delako, Asiako hego-ekialdean asko erabiltzen …
Metastasiaren eragilea
Minbizi-zelulak jatorrizko ehunetik atera eta leku berrian finkatzen eta hazten laguntzen dien proteina bat identifikatu dute: Raf izeneko proteina.
Nanopartikuladun altzairua gogorragoa da
Altzairua gogorragoa da nanopartikulak baditu.
Zibilizazio andinoak, espero baino zaharragoak
Ekuadorren egindako aurkikuntzak argi eta garbi uzten du orain dela 4.000 urte baino gehiagoko zibilizazio andinoen existentzia, Ekuatoreko Amazonas oihanean.
Tabakoa amorruaren aurka
Amorruaren birusaren aurkako antigorputzak tabako-landare transgenikoetan hazteko ikerketa bat egiten ari dira.
Inbaditu eta handitu
Estatu Batuetara iritsitako 19 espezie itsastar inbaditzaile bihurtu dira. Bi ikertzailek espezie horiek ikertu dituzte eta ikusi dute jatorrizko bizitokiko …
Zelula amekin egindako ikerketen aurrerapenak
Zelula amekin egindako ikerketen emaitzak etsigarriak dira askotan. Beste batzuetan, ordea, bide berriak irekitzen dituzte; esaterako, garuneko zelula amak sistema …
Prokariotoak ez dira eukariotoen aintzindariak
Prokariotoek ez dute ezta material genetikoa biltzen duen nukleorik ere. Aldiz, zelula eukariotoak konplexuagoak dira, eta nukleoaz gain, mitokondriak, kloroplastoak …
Izar-multzoak noraezean
Galaxien arteko espazio beltzean, norabide finkorik gabeko izar-multzoak aurkitu dituzte.
Ez saguzarrik jan!
Dirudienez, ez da komeni azeri hegalaririk jaterik, toxinak pilatzen dituztela ikusi dute eta. Izan ere, saguzar horiek Cycadae familiako palmondoen …
Munduko armiarma-sare zaharrena aurkitu dute
130 milioi urteko armiarma-sare baten hari bat aurkitu dute anbarretan gordeta, Libano aldean.
Hidrogenoa erauzteko katalizatzaile berria
Hidrogenoa etorkizuneko erregaia izango dela espero den arren, gas hori gutxi poluituz lortzea garestiegia da oraingoz. Nikel-aleaziozko katalizatzaile batek oztopo …
Jakintza hedatuz
Trenen ordutegia? Galdetu makinari
Robotak, hitz egiten duten makinak, guk esandakoa ulertzen duten erantzungailuak... ohikoak izango dira gure bizitzan hemendik gutxira. Hain zuzen ere, …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
