1391999(e)ko urtarrila

Erreportajeak

Giza ehunak: gordetzetik sortzera

Imaz Amiano, Eneko - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Giza ehunek eta organoek eman dute zer esanik azkenaldian. Izan ere, arrapaladan iritsi dira azken aurrerapenei buruzko berriak. Lehenengo —eta …

Etxeko istripuak: seguru ote gaude?

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Azken urteotan, etxeko istripuak bikoiztu egin dira gure herrialdean, zaharren eta adin txikiko umeen artean batik bat. Eta lesiorik gehienak …

Bilgarrien birziklatzea kudeatzeko sistema berehala martxan

Etxaide, Maider -

Salgaiak edukitzeko, babesteko, erabiltzeko, banatzeko edo aurkezteko den edozein gaiz egindako produktua da bilgarria, lege-definizioz. Papera, kartoia, era guztietako plastikoak, …

Afrikako parkeak: haize aldaketa

Imaz Amiano, Eneko - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Azken urteotan, ingurugiroaren kontserbazioan ohikoak izan diren hainbat ikuspuntu-aldaketa sakonak jasaten ari dira. Bide honetan, Afrikan ingurugiro-gaietan lanean ari diren …

Nekazari txiroen borroka

Wongibe, Emmanuel -

Kamerungo ipar-mendebaldeko nekazari txikiak teknika zaharrak ari dira erabiltzen izurrite eta gaixotasunei aurre egiteko. Pestizida kimikoak, labur esanda, eskuragaitzak dira …

Copreci espazioko abenturan

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Jakintza-alor guztiak kontuan hartuta, atzerritik iristen direla gehienetan aurrerakuntza teknologiko garrantzitsuenei buruzko berriak esan daiteke. Hori horrela izanik, sarritan uste …

Hiru helizeko itsasontziak Zumaiatik Alemaniara

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Azken urteotan garai latzak bizi izan ditu ontzigintzak Euskal Herrian. Krisi ekonomikoaren eraginez, ontziola ugarik betirako itxi behar izan ditu …

Enbrioiak, “krokodinosauruak” eta meteorito hiltzailea

Nuñez-Betelu, Koldo -

Azkenaldi honetan paleontologia berri deigarrietan aberatsa izan da. Komunikabideetan entzundakoak entzunda, badirudi zientziaren arlo honetan aurrerapauso handiak eman direla eta …

Fisika XIX. mendean (I1)

Bandres Unanue, Luis -

Azaroko zenbakian kaleratu zen "Fisika XIX. mendean" izenburupean argitaratuko ditugun hiru artikuluetako lehena. XIX. mendean fisika- eta kimika-arloan lortutako eta …

Egur-metaketak ibaietan

Arturo Elosegi Irurtia - Ekologiako katedraduna

Beste zenbait eskualdetan (batez ere Estatu Batuetako mendebaldean) ikusi ahal izan denez, ibaira erortzen diren zuhaitz hilek askotan egur-presak eratzen …

Itsasoko altxorrik preziatuena: itsaskia edo mariskoa

Lorenzo, Arantza -
Uranga, Ane Miren -

Igaro berri ditugun Eguberrietan eta ospakizun berezi gehienetan preziatua izan ohi den itsaskiaz hitz egingo dugu oraingoan.

Elkarrizketak

Zientzi eta Etika

Imaz Amiano, Eneko - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Joan den azaroaren 26an Zientzialarien moralaren inguruko jardunaldiak burutu ziren Donostian EHUko Miguel Sanchez-Mazas katedrak antolatuta. Bertan jardundako hizlarietakoa Ernesto …

Albisteak

Gaizki elikatutako erleak

Elhuyar Zientzia -

Ekilore-soroen ondoan askotan ipintzen dituzte erlauntzak, baina ekilore-polenak ez du erleak behar adina proteina.

Telefono mugikorra eta presio arteriala

Elhuyar Zientzia -

Telefono mugikorrari zenbait minbizi-mota eragiten dituela egotzi izan zaio.

Galaxiaren nukleoa aztertu nahian

Elhuyar Zientzia -

Astronomoek aspalditik izan dute A Centaurus galaxian, gugandik 10 milioi argi-urtera dagoenean, masa ikaragarriko zulo beltza dagoelako susmoa.

Auto elektriko erosoak

Elhuyar Zientzia -

Kaliforniako AeroVironment etxeak auto elektrikoak kargatzeko sistema azkarragoa sortu du.

Zein da benetan ekologista?

Elhuyar Zientzia -

Naturarentzako Mundu Fondoa (WWF) munduko herri bakoitzak ingurugiroan duen eragina aztertzen aritu da eta Genevako bileran aurkeztutako txosten batean munduko …

Hondamenerako errezeta

Elhuyar Zientzia -

Iragan udazkenean ezagutu genuen Mitch hurakanak Erdialdeko Amerika osoan sekulako hondamena eragin zuen. Baina azkeneko hamarkadetan izan den Atlantikoko Ekaitz …

Ozonoaren beste etsai bat

Elhuyar Zientzia -

Orain arte gutxietsia izan den substantzia kimiko batek, Haloi 1202ak, Ozono-geruzaren berreskuratzea atzera dezake hurrengo bi hamarkadetan. Haloiek atmosferaren ozono-geruza …

Zerriak tartean

Elhuyar Zientzia -

Mende honetako izurrite latzenak sortu dituzten birusak ikertu ondoren, hauen jatorria giza birusen eta hegazti-birusen mutazioan dagoela jakin da.

Autoetako gurpilen birziklapena

Elhuyar Zientzia -

Autoetako pneumatiko zaharrek ez dute beste erabilerarik, ez eta birziklapen-sistemarik ere. Beraz, gero eta gehiago pilatzen diren auto-gurpilei irtenbidea ematea …

Izar-mota berria

Elhuyar Zientzia -

EEBBetako astronomoek gure galaxian oso hedaturik egon daiteken izar-mota bat aurkitu dute.

Iraganeko oihartzunak

Elhuyar Zientzia -

Kaliforniako soinu-fisikari batek maiek eraikitako piramideen inguruan aspaldidanik zegoen misterio bat argitu du.

Urrutiko espazio-ontzien jokaera bitxia

Elhuyar Zientzia -

Duela 30 urte espaziora jaurtiki ziren espazio-zundak NASAko fisikariengan kezka handia sortzen hasi dira, duten jokaera bitxia dela eta.

Malariaren parasitoaren aurkako borroka laborategian

Elhuyar Zientzia -

Estatu Batuetako Maryland estatuko Rockville-n kokatuta dagoen Genoma Ikerketarako Institutuan (TIGR), beste zenbait zentro eta unibertsitaterekin elkarlanean, malaria eragiten duen …

Trenbide isilagoak

Elhuyar Zientzia -

Holandako ikerketa-zentro batean trenaren zarata-poluzioa murrizteko sistema garatu da.

Giza klonazioaren alde

Arturo Elosegi Irurtia - Ekologiako katedraduna

Ez dakit milurtekoaren amaieragatik ote den, baina gero eta profeta gehiagok munduaren akabera iragartzen digu. Estiloak aldatu dira: profeta berriek …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila