O control destas enfermidades é una das actividades prioritarias paira a Saúde Pública e un dos servizos de epidemiología. Tendo en conta todo iso, é preciso definir liñas directas de actuación paira previr a meninxite, sempre en base aos principios de control epidémico: toma de casos como manifestacións epidémicas, análises e profilaxis de contactos, provisión de sistemas de vacinación adecuados, etc.
A maioría dos casos de meninxites teñen a súa orixe na bacteria Neissaria, máis coñecida como meningitidis ou meningococo. Lamentablemente, non existe una vacúa fronte a este microorganismo, polo que as medidas adoptadas paira evitar o diagnóstico, o tratamento adecuado e o contacto cos pacientes son os medios máis eficaces paira combater a enfermidade. Con todo, non é a única bacteria que produce meninxite. O Haemophilus influenzae tamén causa enfermidade, pero a súa incidencia é menor. Paira iso, existe una vacúa eficaz que se empezou a utilizar no Estado español hai aproximadamente un ano.
O control da meninxite por meningococos é posible a través de diferentes sistemas de aviso de enfermidade, algo que se fixo de forma habitual no E.A.E. Pola contra, até o ano 1994 non se dispón de datos fiables na Comunidade Autónoma do País Vasco respecto do creado por Haemophilus influenzae. A partir dese ano, o Departamento de Sanidade do Goberno Vasco comezou a solicitar información detallada sobre a enfermidade paira tomar una decisión sobre a vacinación. Paira iso tivéronse en conta as suxestións do Consello Asesor de Vacinación de Euskadi.
En xaneiro de 1994, o sistema de control de microorganismos con gran cobertad na Comunidade Autónoma do País Vasco asumiu o estudo de casos de Haemophilus influenzae. Desta forma realizouse una enquisa retrospectiva paira localizar os casos entre 1988 e 1994. Ademais, analizáronse os casos dos anos 1993 e 1994 mediante a revisión das altas hospitalarias.
Enumeráronse as meninxites e as enfermidades que podían ter que ver con Haemophilus influenzae: meninxite propiamente dita, pneumonía, epiglotitis, artrite, etc. O obxectivo do estudo foi o dos nenos menores de 5 anos. Tras unha análise exhaustiva de todos estes datos púidose coñecer o grao de incidencia de meninxite e Haemophilus influenzae entre os nenos nesta franxa de idade (ver táboa 1).
Nestes datos obsérvase que na Comunidade Autónoma do País Vasco a incidencia de casos de meninxites por contaminación por Haemophilus influenzae é superior a 15 en 100.000 nenos menores de cinco anos, cifra que se incrementa si téñense en conta todas as enfermidades invasoras. Se se analizan epidemiológicamente estes niveis de incidencia indícannos a necesidade de pór en marcha campañas especiais de vacinación. Antes de chegar a esta conclusión tivéronse en conta os estudos realizados noutros municipios (ver táboa 2).
E.A.E.MeningEnfermedades invasivas1988-92 1993 199413 19 1722 29 23O Departamento de Sanidade do Goberno Vasco, á vista das recomendacións do Consello Asesor sobre a Vacinación, dos datos que se desprenden dos estudos epidemiolóxicos, da existencia de vacinas fronte á enfermidade e dos distintos aspectos operativos, decidiu ofrecer a posibilidade de incorporar a todos os nenos nados a partir do 1 de xaneiro de 1996.
O metódico de vacinación púxose en marcha o 1 de marzo. A secuencia recomendada paira a introdución do preparado, pola súa banda, prevé 4 dose, a primeira aos 2 meses e o resto aos 4, 6 e 18 meses, coincidindo coas etapas nas que actualmente se integran o DTP (difteria-tetano tosterina) e os preparados antipolares.
Como se mencionou anteriormente, poderase vacinar a todos os nenos nados a partir de xaneiro deste ano. E segundo os datos estimados, este ano nacerá na CAPV ao redor de 15.500 nenos.
Neste momento, E.A.E. é a primeira comunidade autónoma que ofrece a vacina, xa que non se prevé en ningún outro lugar no calendario de vacinación infantil. O primeiro ano de posta en marcha do sistema investiranse 65 millóns de pesetas na compra da vacina.
As vacinas actualmente dispoñibles no mercado do Estado español teñen a súa orixe na mestura de dous modelos diferentes. Trátase, por unha banda, de HibTITER R, producido no laboratorio denominado Lederle, mesturado coa proteína PRP-CRM e, por outro, mesturado coa sustancia Act HiB R , PRT-T do laboratorio Pasteur-Merieux.
Ambas as vacinas teñen demostrada a súa capacidade paira combater a enfermidade en menores de 18 meses. Ademais, almacenan información sobre os mecanismos de protección. A vacinación recoméndase durante máis de 2 meses.
A vacinación é intramuscular e sempre debe colocarse na coxa onde non se colocou o vacúa Dpt. En canto aos efectos secundarios, cabe sinalar que os síntomas detectados son provisionais e que non producen efectos adversos a curto prazo, habéndose detectado inflamación, picor ou eritemas, pero sen importancia.
Paira sacar adiante o programa de vacinación da Comunidade Autónoma do País Vasco, o Departamento de Sanidade do Goberno Vasco seleccionou a vacina HibTITER R, que será a que se utilizará en diante.