Son máis graves os problemas físicos que poden xurdir ao traballar de pé nun espazo reducido (barbarías, tendas, etc.). Falaremos, por tanto, dos primeiros, das súas consecuencias negativas e das súas posibles solucións.
No caso de quen permanecen de pé sen traballar os músculos da pisada durante moito tempo, o peso do corpo vai debilitando e aplanando a bóveda da pisada. Por iso, é importante utilizar zapatos que marquen e suxeitan o arco da pisada daqueles que teñen que manterse de pé sen posibilidade de camiñar durante unha hora longa (p.e. escalaproinas de madeira) e realizar todos os días exercicios paira reforzar os músculos da pisada (p.e. levantar un papel do chan cos dedos dos pés).
Outra das consecuencias desta postura é o enfraquecemento que produce nos músculos abdominais. Isto supón una curvatura excesiva na zona lumbar, coa posibilidade de producir graves problemas a nivel cervical (pescozo). En moitos oficios destas características, estes problemas pódense paliar colocando una sillita ou una barra horizontal a unha altura de 15-30 cm e apoiando un pé sobre ela, onde máis frecuentemente atópase.
Na columna, a curvatura lumbar (lumbar) é o punto sobre o que hai que prestar atención. Se observamos que esta curvatura incrementouse, responderemos cunha lixeira contracción dos músculos abdominais, conseguindo así a entrada da pelvis cara adiante.
Durmir o suficiente, tombarnos boca arriba coas pernas apoiadas na parede, masaxes e baños de contraste (auga fría/auga quente) son os remedios paira a circulación.
Aínda que é certo que camiñar é un exercicio físico inmellorable, facelo durante moito tempo, con calzado inadecuado ou cun peso inadecuado pode causar problemas.
Vexamos, pois, cales son os compoñentes que máis frecuentemente poden causar complicacións tanto nos pés como nas costas.
Una terra dura e plana, como as rúas das cidades, provoca pequenos e continuos chanzos no vestido de pés baleiros ou de zapatos fortes, que son absorbidos por todas as articulacións. A longo prazo, a presión exercida polo corpo sobre a base e estes microtraumatismos provocan, por unha banda, a planeación do pé e a atrofiación das súas articulacións.
Paira andar moito pola cidade ou pola estrada (carteiros, amas de casa, etc.) É imprescindible o uso de zapatos similares aos utilizados polos corredores de fondo: una zapatilla coa superficie entre adóitea e o pé o suficientemente elástica como paira recibir golpes e aspirar, sendo tan flexible como para que non se impida o desprazamento do pé ao carón ou a outro.
Hai que ter en conta, con todo, que todos os zapatos ou zapatillas que se chaman deportivos non cumpren estes requisitos. As zapatillas de boa calidade adoitan ser fabricadas con material resistente suficiente paira evitar ou atrasar o desgaste de adóitea e con polo menos una capa de material máis arólico paira amortecer ou amortecer os golpes entre adóitea e o talón.
Outro factor de gran importancia son as macutas, bolsas ou sacos que levan habitualmente encima, xa que a máis curto ou longo prazo producen desviacións nas costas. Parece ser que o Servizo de Correos aínda non tomou conciencia deste problema. Si é imprescindible levar encima este tipo de cargas, hai que alternar o tempo que leva entre as dúas caras, aínda que o uso da mochila é moito máis apropiado.
Os terreos irregulares son moito mellores paira o pé que o duro chan urbano. Con todo, o feito de camiñar longo tempo sobre un terreo abrupto (rocas) con zapatos demasiado brandos fai que os nocellos se cansen. Calzado resistente, desechable, protector, pero aperta o pé e limita os movementos. Paira os que teñen que andar moito na montaña ou que están na excusión, o mellor é alternar ambos os tipos de calzado.
Entre as persoas que traballan de pé, os mestres forman un grupo diferente e especial polas características do traballo que realizan, é dicir, polo uso da voz, por escribir na lousa e por escribir en mesas de pouca altura paira axudar ou dirixir aos nenos.
• Voz
A expulsión de aire sen ser consciente da respiración e do control do diafragma supón un traballo e esforzo excesivo paira a garganta, dando lugar a irritacións e afonias. A tensión e o incremento da curvatura lumbar dos músculos do pescozo e do músculo trapecio prodúcense tamén por mal uso da voz e a respiración.
Os exercicios de control do diafragma son os máis adecuados paira evitar esforzos na zona do pescozo. Estes exercicios non son tan simples e paira dominar a voz, nalgúns casos será necesario recorrer a un experto. Pero, polo menos paira empezar, explicaremos un dos exercicios máis sinxelos:
Cando dominamos este exercicio podemos empezar a facernos máis complicados: así, mentres lanzamos o aire, podemos facer ruídos ou empezar a falar.
• Lousa
As dimensións deste instrumento, así como o seu lugar e localización habitual na aula, son estritamente anatómicas. O esforzo requirido paira escribir na parte superior e inferior da lousa xera tensión na zona do pescozo, ombreiros e cintura dorsal.
A lousa debería ser móbil, dos que se moven de arriba abaixo, paira poder escribir sempre á altura dos ollos. En caso contrario, deberíase descartar a escritura nos extremos superior e inferior da lousa. E paira paliar os efectos nocivos que este mal uso produce sobre o corpo, convén realizar exercicios de rotación de cabeza e ombreiros, xunto con estiramentos de cintura dorsal e costelas.
• Flexión
É una das cousas que a miúdo lles toca facer ao profesorado. Para que isto non lles prexudique, deberían dobrar os xeonllos mentres se inclinan cara adiante e preferiblemente apoiarse coas mans paira aliviar o esforzo da columna. O fortalecemento dos músculos abdominais e dorsais limitará e reducirá os esforzos ás vértebras ao agacharse.