Menos interese pola ciencia
Entre os temas científicos e tecnolóxicos, o cambio climático ha feito especial fincapé nos xornais. Entre decembro de 2006 e abril de 2007 publicáronse en portada 34 xornais publicados na Comunidade Autónoma do País Vasco. Nestas aparicións mencionouse directamente 10 veces o cambio climático, mentres que indirectamente media ducia de veces si. Este é un dos resultados do estudo realizado pola Fundación Elhuyar entre decembro e abril.
Cambio climático
Ademais de destacar no número de aparicións, os xornais convertérono no culpable, mediador ou axente de todo até escribir raros títulos e frases: "...o novo papel dos bosques paira reducir o cambio climático", "O cambio climático provocará alteracións do soño e problemas alérxicos", "Una investigación pioneira relacionou a extensión da gripe co cambio climático", "O cambio climático afectará sobre todo aos mares Cantábrico e Mediterráneo nas próximas décadas",...
Outros temas foron a atención dos xornais, as incidencias relacionadas coas pesqueiras experimentais, as chamadas de axuda da nena de Arrasate que esperaba un transplante de medula ósea ou, entre outros, os casos de Amillia, un neno prematuro.
Con todo, os puntos de interese non foron iguais paira todos. A aparición do metano de Titán, por exemplo, foi importante só paira dous xornais, a aparición dun novo tratamento antiartrósico paira o catro e que o ano 2007 sexa o máis caloroso paira o tres, mentres que o obxectivo da Unión Europea de reducir un 20% as emisións de CO 2 paira o ano 2020 centrouse na aparición dun novo ácaro no ámbar alavés.
Mensual en portada
A pesar de que as aparicións en portada foron 34, hai que ter en conta que paira a realización do estudo consultáronse oito diarios (Berria, Diario Vasco, Gara, Deia, O País, O Correo, Diario de Noticias de Alava e Noticias de Gipuzkoa). Por tanto, son catro as aparicións do xornal. É dicir, a realidade é que os temas científicos foron una vez ao mes a portada dos xornais.
Nesta ocasión, a Fundación Elhuyar realizou por cuarta vez o estudo nos últimos catro anos e as incidencias non son moi significativas. Respecto dos datos xerais, este ano o número de artigos foi de 2.337, o que supón un 1,75% do total de artigos publicados en prensa. No ano 2004 este dato foi do 1%, en 2005 --o máis alto até a data - do 2,44%, fronte ao 1,96% do ano anterior.
Non se pode dicir que estes datos representen una clara tendencia á baixa. De feito, non é tanto o tempo que se realiza o estudo, polo que pode considerarse a incidencia como conxuntural. Á hora de realizar a lectura dos datos, este ano tamén é una razón obxectiva do descenso. Os xornais Berria e Gara realizaron desde o ano pasado un cambio de imaxe e concepto, e una das conclusións foi que ofrecen menos espazo á ciencia e á tecnoloxía. A noticia supón case un 35% menos, no caso de Gara a perda é de case un 38%. No resto de xornais analizados, con todo, a tendencia foi diferente, ascendente, pero as subidas non foron tan acusadas como as baixadas. En cifras absolutas, O País e O Correo son os primeiros nesta orde. Os que menos atenden á ciencia son Gara e Diario de Noticias de Alava.
O cambio dos xornais Berria e Gara non só afectou aos datos sobre o número, senón que co cambio o eúscaro tamén perdeu moito. De feito, os datos de anos anteriores mostran claramente que estes dous xornais son os que máis achegan ao eúscaro. A presenza de artigos en eúscaro é un 35,08% inferior á do ano anterior. No Correo e Diario de Noticias de Alava non publicaron nada en eúscaro, no País, pola contra, aínda que fóra, algo si.
Boa nota paira os escritores
Ademais dos datos fríos, Elhuyar realizou unha análise cualitativa dos artigos, tendo en conta diversos indicadores. Respecto destes indicadores, realizamos un pequeno cambio respecto dos estudos de anos anteriores. Revisáronse 10 indicadores entre os que se atopa a corrección do contido, é dicir, se o que está escrito é correcto ou non. Se o contido foi correcto, o artigo obtivo 5 puntos, mentres que en anos anteriores recollía o valor doutros indicadores. Ademais da corrección nos contidos, tívose en conta información adicional, contrastada, inteligibilidad, dispor de información gráfica, riqueza lingüística, etc. O resultado medio é o seguinte: 7,55. Non parece un resultado negativo.
Tamén se realizou una comparativa entre as publicacións diarias de información e os medios especializados paira coñecer se os puntos de interese coinciden. Hai noticias que coincidiron, por exemplo, nas cotas de pesca, nos temas de cambio climático... pero, en xeral, hai noticias que nin sequera aparecen nos xornais en publicacións especializadas.
Que aínda non hai figura de escritor científico, que os temas ambientais seguen sendo reis, mentres que a informática, a física, a química e as matemáticas tampouco chegan a ser escravos. Estas son tamén as conclusións do estudo. Podes consultar os datos en www.zientzia.net.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
