A anguía: por encima de todos os obstáculos
Os científicos comezaron a dar conta da preocupante situación fai uns dez anos. De feito, o descenso das poboacións non se estaba producindo unicamente en determinadas zonas ou concas, senón en toda Europa e no norte de África. Tras as investigacións, o ICES/CIEM concluíu que a anguía europea estaba fóra dos límites biolóxicos da sustentabilidade (International Council for the Exploration of the Sexa).
Tras moitos traballos de investigación, en 2007 aprobouse un regulamento paira facer fronte a esta situación. Nesta normativa sinálase como obxectivo principal a recuperación de poboacións de anguía. Paira iso búscase que o 40% da anguía nada volva ao mar. Isto coñécese como porcentaxe de fuga. Este obxectivo expón moitos retos aos científicos. E é que é difícil controlar este dato, e non está claro nunha situación ineficaz a porcentaxe que consegue volver ao mar.
Paira garantir a desembocadura de Aingi, a normativa busca limitar as mortes provocadas polo home. Paira iso, impón aos países que integran o ICES a obrigación de elaborar plans de xestión. Nos plans de xestión inclúense medidas como a limitación da pesca comercial e recreativa, a repoboación, a mellora do hábitat e da conectividad dos ríos, o estudo do impacto dos depredadores naturais e o desenvolvemento da acuicultura da especie.
Desenvolvemento do Plan da CAPV
Hai dous anos comezouse a desenvolver o Plan de Xestión da Anguía na CAPV. O Grupo de Traballo paira o desenvolvemento do Plan Comunitario aglutina a todas as entidades implicadas na xestión da anguía, tanto administracións como axentes científico-técnicos: Goberno Vasco, Deputación Foral de Gipuzkoa, Deputación Foral de Bizkaia, AZTI-Tecnalia, Ekolur Asesoría Ambiental e UPV/EHU. Con eles colaboraron a Deputación Foral de Álava, a Escola de Acuicultura de Mutriku e o sector pesqueiro.
Neste plan de xestión preséntanse una serie de medidas concretas paira a súa aplicación no caso da CAPV. Entre eles atópase a xestión da pesca. Neste apartado menciónanse varios puntos. En primeiro lugar, pídese aos pescadores que cumpran estritamente as condicións paira renovar a licenza de pesca. Estes entregarán anualmente á administración un caderno cos datos das capturas. Así, tanto a administración como os investigadores reciben información de primeira man. Ademais, desta maneira, os pescadores participan no desenvolvemento do plan e faenan con maior responsabilidade. Ademais de facer cumprir o caderno, pídeselles que entreguen estes datos dentro dos prazos --até agora moitos os entregaban fóra dos prazos, o que condiciona os datos paira a investigación-.
A cota de capturas da angula depende da xestión da pesca --apenas existen anguías na CAPV -. Así, establécese un límite de 2 quilogramos por pescador e día, tanto nas pesqueiras realizadas desde terra como desde embarcacións.
Ademais establécese una redución da tempada de pesca. Até agora prorrogábase de outubro a marzo, pero o plan de xestión limítao do 15 de novembro ao 31 de xaneiro. Ademais da limitación temporal, delimitáronse as pesqueiras, declarándose como reservas permanentes tres ríos principais --Oiartzun, Urumea e Barbadún - e dous ríos secundarios --Inurritza e Conca de Andrakas. Paira finalizar a xestión da pesca solicítase a exclusión da lista de especies que se poden pescar nos ríos de anguía.
A segunda medida adoptada consiste en desenvolver experiencias de repoboación en dúas concas --Oria e Barbadún - e en estudar a posibilidade de desenvolver a acuicultura de anguía.
Mellora do hábitat
Outra das medidas é a mellora do hábitat da anguía. Así, prevese a adecuación de diversas estruturas artificiais existentes nos ríos, tanto nas que se construíron até agora como nas que se van a executar a partir de agora. Neste sentido, proponse a desconexión temporal das turbinas de produción hidroeléctrica. De feito, unha alta porcentaxe das anguías que entran nas turbinas morre. Con esta medida proponse investigar o tema en 3-4 anos paira ver como é a evolución. Todo iso co obxectivo de crear ríos que permitan a circulación de anguías. Ademais, considérase prioritario o saneamento e depuración dos ríos.
Como última medida establécese o control dos depredadores da anguía. Os estudos existentes na actualidade non mostran a incidencia destes animais nas poboacións de anguía. Por iso, proponse a identificación, avaliación e cuantificación destes predadores durante 3 anos.
Presentación e aprobación do Plan
O plan vasco foi presentado en decembro do ano pasado e agora estase desenvolvendo o plan español. E é que España terá que unir os seus plans rexionais e desenvolver este ano o seu plan nacional. Á súa finalización, o STECF (Scientific, Technical and Economic Committee for Fisheries) da Unión Europea realizará a avaliación científica e técnica do Plan Nacional. Os plans aprobados comezarán a aplicarse o 1 de xullo de 2009, e o non aprobados disporán de tres meses paira presentar as modificacións.
Dentro de tres anos, en 2012, cada país deberá presentar os datos do desenvolvemento do plan. Entre estes datos indicarase a proporción de biomasa que alcanza a saída ao mar, o esforzo de pesca e a redución, e a cantidade de anguía maior de 12 centímetros. Así, cos datos de todos os países realizarase una avaliación estatística e científica en decembro de 2013 dos resultados da aplicación dos plans de xestión.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
