Itziar Irakulis Loitxate naceu nun caserío de Etxano e sempre estivo rodeada de natureza. Así, tivo a oportunidade de observar, experimentar e saciar a curiosidade, e os locais tamén animaron a investigar. Na escola tamén lle gustaban as ciencias. En canto á elección dos estudos universitarios, tivo moitas dúbidas, xa que case todas as carreiras gustábanlle.
"Resultoume moi difícil elixir. A miña tendencia era ciencias naturais, pero tamén era boa en debuxo técnico, matemáticas e física, polo que me atraían as enxeñarías. Finalmente atopei o Grao en Enxeñaría en Geomática e Topografía. Posúe una parte das ciencias naturais (xeoloxía, meteorología, geomorfología...) e outra de enxeñaría (matemáticas, física, debuxo técnico...), así como da exploración espacial (satélites, etc.). Pareceume que abría unha chea de portas e decidín ir por aí", lembrou Irakulis.
Recoñece que foi una boa decisión: "O mellor deste camiño que elixín é que sempre estou a aprender cousas novas, e na ciencia en xeral é así. Agora estou na observación da Terra, utilizando satélites, e como case todo se pode ver a través dos satélites, dáme a oportunidade de ver e aprender sobre moitos campos. Iso é o mellor da investigación: polo nunha cousa, pero tamén aprendes moitos máis á vez".
A súa tese céntrase na detección de gases de efecto invernadoiro por satélite, especialmente o metano, en alta definición. En opinión de Irakulis, a preocupación pola emerxencia climática é agora maior que cando se iniciou. Entón só había catro grupos a nivel mundial: Un equipo de Harvard, JPL (NASA), Environmental Defense Fund e outros. "Traballamos xuntos, pero nisto hai tan pouca xente, todo está por facer. De feito, a investigación vai ben, pero o certo é que as emisións que estamos a ver son enormes. A maioría prodúcense na extracción de combustibles fósiles, e é de estrañar como non os arranxan, xa que as emisións son enormes".
Segundo Irakulis, estas emisións non se tiveron en conta até o momento, desprezáronse. "Aínda queda moito traballo por facer. O meu primeiro artigo, publicado recentemente na revista Science Advance, trata sobre as emisións da Conca Permiar (Permian Basin) de EE.UU. Nesta conca realízanse as principais extraccións de petróleo e gas en EE.UU. e utilizáronse satélites de alta definición paira ver de onde proveñen as emisións e detectar unha chea".
Á marxe dos resultados científicos, gústalle o mundo da investigación, aínda que lle tocaron tempos especiais. De feito, comezou o seu doutoramento o ano pasado na Universidade Politécnica de Valencia e, pouco despois, apareceu a pandemia. Por tanto, aínda non puido coñecer a vida normal do investigador, pero a pesar do seu traballo e da súa relación cos seus compañeiros de traballo, está contento. "Antes de cursar o máster traballei nunha empresa, en cartografía, e tiven a oportunidade de quedarme alí, pero me resulta moito máis atractivo investigar. Ademais, sento que podo facer algo paira facer fronte á emerxencia climática e iso satisfaime moito".
Finaliza sinalando que o seu grupo está equilibrado en xénero, pero que no resto de grupos predominan significativamente os homes. "Parece que os satélites son cousa de homes. Na miña opinión, con todo, sería máis enriquecedor si houbese máis mulleres; creo que a visión sería máis completa".
Nace en Amorebieta-Etxano en 1996. Tras realizar o grao de Enxeñaría en Geomática e Topografía na UPV/EHU, cursou o Máster en Teledetección na Universidade de Valencia. Desde o ano 2020 está a realizar o doutoramento na Universidade Politécnica de Valencia, dentro do grupo LARS Lur e Teledetección da Atmosfera.