Galarraga Aiestaran, Ana
Kimikako Nobel saria, organokatalisiaren garatzaileentzat
Benjamin Listek eta David MacMillanek jasoko dute 2021eko Kimikako Nobel saria, molekulak eraikitzeko tresna berri bat garatu dutelako: organokatalisi asimetrikoa. Nobel sarien akademiak nabarmendu duenez, haien lanak eragin handia izan du ikerketa farmazeutikoan, eta kimika jasangarriagoa bihurtu du. Biek ere AEBn egin dute beren lan zientifikoa.
Fisikako Nobela, klima-larrialdia eta sistema fisiko konplexuak ulertzeagatik
Suediako Zientzien Errege Akademiaren erabakiz, Syukuro Manabek, Klaus Hasselmannek eta Giorgio Parisik jasoko dute Fisikako Nobel saria, sistema fisiko konplexuak ulertzeko egin dituzten ekarpenengatik. Sariaren erdia Manabe eta Hasselmannentzat da, Lurreko klimaren modelizazioan egindako lanarengatik eta berotze globala aurreikusteagatik, eta beste erdia Parisirentzat, sistema fisikoen desordenaren eta fluktuazioen elkarreragina ikertzeagatik, eskala atomikotik planetarioraino.
Medikuntzako Nobela, David Julius eta Ardem Patapoutiani, tenperaturaren eta ukimenaren errezeptoreengatik
Karolinska Institutuak jakinarazi duenez, David Julius estatubatuarrak eta Ardem Patapotiani libanoarrak jasoko dute, erdi bana, Medikuntza edo Fisiologiako Nobel saria. Biek ere AEBn egin dute beren ibilbide zientifikoa, eta, Nobel Fundazioaren arabera, bien lanak ezinbesteko abiapuntua izan dira beste ikertzaile askorentzat, eta funtsezkoak, ingurunea nola hautematen dugun ulertzeko.
"Garrantzitsua da ikusaraztea zientzia ez dagoela gizartetik bereizita"
Kari Alberdi Etxabek Kari Kimikari izena du sareetan, beraz, ez da zaila asmatzen kimika ikasi duela. Dioenez, beti izan du …
Zulo beltz masiboen inguruko hautsa hodeietan banatzen dela ondorioztatu dute
Zulo beltzen inguruko hauts kosmikoa nola banatzen den ikertzen aritu da Mexiko, Korea eta Espainiako astrofisikari-talde bat. Zehazki, Kanarietako Teleskopio …
Australiako suteek Ozeano Antartikoan algak neurriz kanpo ugaritzea ekarri dute
Ikerketa batek lehen aldiz frogatu du suteetan sortutako aerosolek milaka kilometro bidaiatu dezaketela haizeek bultzatuta, eta itsasoa ongarritu dezaketela. Horren …
SARS-CoV-2arekiko immunitate zelularra detektatzeko test erraz bat garatu dute
Kanarietako Unibertsitate Ospitalean, larruazaleko test erraz eta merke bat garatu dute, gorputzak SARS-CoV-2aren S proteinarekiko T linfozitoak sortu ote dituen …
COVID-19aren aurkako lehen DNA-txertoa baimendu du Indiak
SARS-CoV-2 birusarekiko immunitatea sustatzeko DNA-kate zirkular batean oinarritzen den txerto bat baimendu berri du Indiak. ZyCoV-D deitu diote, eta …
"Alderdirik onena da beti gauza berriak ikasten nabilela"
Itziar Irakulis Loitxate Etxanoko baserri batean jaio zen, eta beti egon da naturaz inguratuta. Hala, behatzeko, esperimentatzeko eta jakin-mina asetzeko …
Ekonomia ekologikoa, etorkizunerako aterabidea
2020ko maiatzean, COVID-19aren lehen olatuaren erdian, COVID-19aren osteko Euskal Herriko ekonomia ekologikoaren alde izeneko manifestua aurkeztu zuen zientzialari- eta akademiko-talde zabal batek. Krisiari aurre egiteko, bost ildo estrategiko proposatzen zituen manifestuak. Ez zen horretan geratu, eta, 2021eko otsailean, gutun irekia bidali zioten gizarteari, gogoeta eragiteko eta aldaketa bultzatzeko asmoz: Ekonomiaren berreraikuntza ekologikoaren alde. Maiatzean, berriz, aldarrikapenak ekintza bihurtzeko bidean, berreraikuntzarako gakoak azaldu zituzten Mirene Begiristain Zubillaga ekonomialariak eta Arturo Elosegi Irurtia biologoak jendaurreko solasaldi batean. Saio hartako zio eta ondorio nagusiak bildu ditu Elhuyar aldizkariak.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
