O Grupo de Ciencias Planetarias da UPV/EHU analiza a crista máis alta xamais detectada en Marte

Galarraga Aiestaran, Ana

Elhuyar Zientzia

Hai case tres anos, en marzo de 2012, os astrónomos recibiron a imaxe dun penacho que ascendía polo bordo do disco de Marte, desde diferentes lugares do mundo. A pesar de ser a máis grande das observadas até entón, aquela observación quedou bastante calada. Con todo, espertou a curiosidade dos investigadores do Grupo de Ciencias Planetarias da UPV. Agora, o equipo de investigación fixo públicos os resultados do estudo da crista a través da revista Nature. Recoñeceron que aínda non atoparon ningunha explicación que satisfaga, polo que están convencidos de que o fenómeno vai dar moito que dicir.
marten-inoiz-hautemandako-gandorrik-garaiena-azter
Crista detectada en Marte o 21 de marzo de 2012. Ed. Wayne Jaeschker, Donald parker e Telescopio Hubble.

Segundo Agustín Sánchez, xefe do grupo de investigación Lavega, “o fenómeno observado hai tres anos é moi raro. Os astrónomos avanzados foron os encargados de recoller as imaxes, e aínda que a comunidade científica en xeral non lles prestou moita atención, nós démonos conta de que era un fenómeno especial. Así que decidimos analizalo en profundidade”.

Tras a análise das imaxes, déronse conta de que era “algo raro”: “Por unha banda, porque é a crista máis alta que se viu até agora, porque calculamos a 200-250 quilómetros da superficie de Marte”. Ás veces viron nubes a 100 quilómetros de altura, pero nunca tan altas. “Expuxemos dúas hipótese paira explicalo, pero en realidade non nos satisfai ningún de eles”.

Ed. Agustín Sánchez Lavega. Press de Fotos

Sánchez Lavega afirma que non saben con que frecuencia prodúcese este fenómeno. “Hai que ter en conta que os vehículos e embarcacións que circulan non miran o limbo, non miran ao bordo da planta, senón ao chan e outros detalles. Por iso, todas as imaxes que temos son da Terra. E chámolles astronómicos porque son amateurs; si non, traballan tan ben como os profesionais. Con todo, eles son os que se fixan nas pavías e eles permitíronnos coñecer o fenómeno”.

Explica que a crista só aparecía ao amencer, na rexión de Terra Cimmeria (latitude media do hemisferio sur), “logo parece que se disolve bastante rápido”. Despois de dez días consecutivos, non podía desaparecer e pasados uns días volveu aparecer, pero non tan arriba como na idea anterior”. De feito, esta altura extraordinaria, duns 200 quilómetros, só se mediron os días 20 e 21 de marzo, dous días da primeira vez. En calquera caso, o fenómeno foi moi evidente pola súa altura e pola súa extensión.

Dúas hipótese

“Analizamos dúas situacións paira explicar o fenómeno. Por unha banda, é posible que exista una nube formada por cristalinos de auga ou dióxido de carbono. Para que isto prodúzase, a temperatura debería sufrir una drástica caída na alta atmosfera, e probablemente necesitaría un núcleo de condensación”, explica Sánchez Lavega.

A outra opción sería un fenómeno similar ao da aurora terrestre. Con todo, Sánchez Lavega recoñece que esta hipótese é moi débil. “Creo que pode tratarse dun fenómeno similar ao das nubes noctilosas que se producen nos Polos da Terra. Estas nubes orixínanse en lugares moi fríos e aparecen moito máis arriba que as nubes máis altas (cirros) que se producen noutros lugares. Con todo, nin a hipótese das nubes, nin moito menos a da aurora, satisfannos, pero son as únicas explicacións que atopamos”.

Sánchez Lavega considera que o fenómeno puxo de manifesto que merece a pena estudar o limbo de Marte. “Imos ver si en futuras misións e observacións temos a posibilidade de recoller máis datos e o fenómeno que coñecemos mellor”.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila