Investigadores da Universidade de Cantabria e do País Vasco, en colaboración con espeleólogos, deseñaron un modelo de identificación de covas de arte rupestre a través de sistemas de información xeográfica.
O estudo, dirixido por Diego Garate Maidagan, foi publicado na revista Journal of Anthropological Archaeology. Determinaron que o aplicaron na Comunidade Autónoma do País Vasco, pero o sistema é útil en calquera outro lugar do mundo.
No artigo lémbrase que a vertente cantábrica é rica en covas con pinturas paleolíticas, pero até o ano 2001 só se coñecían seis covas decoradas na CAPV: Venda Laperra, Arenaza, Santimamiñe, Goikolau, Ekain e Altxerri. Convencidos de que debían estar máis, Garate e os seus compañeiros realizaron nos últimos anos campañas intensivas de procura. O resultado: en lugar de seis, son 28 as covas decoradas coñecidas na CAPV.
En primeiro lugar, revisáronse as covas nas que se atopaban os xacementos paleolíticos, pero posteriormente, para que a procura fose o máis exitosa posible, desenvolveuse o modelo a partir da información cartográfica, os criterios de selección e a análise estatística. Segundo os investigadores, catorce variables son as máis significativas, como son a altura desde o nivel do mar (todas han visto que están por baixo dos 460 m), a distancia ao río máis próximo, a presenza de restos do Paleolítico Superior (de 28 a 22), a distancia actual ao mar, a pendente da entrada…
Demostrouse que o modelo é útil, o que permitiu atopar un conxunto de arte rupestre paleolítico na cova de San Pedro (Busturia).
Doutra banda, observouse que desde hai anos determinados lugares con altas probabilidades de ser unha arte rupestre (probabilidades superiores a 0,75) están a ser utilizados paira a minería e a explotación de canteiras. Os investigadores tamén mencionaron outras limitacións, problemas de conservación e preferencias culturais. Con todo, á marxe destes, os resultados da investigación demostran que o modelo é adecuado, mesmo paira tomar medidas de protección adecuadas ao patrimonio arqueolóxico.