Educación Ambiental

O Sistema Educativo, a través da Educación Ambiental, quixo dar resposta ao longo e continuo proceso de preocupación ambiental que se iniciou na sociedade nos anos sesenta.

A educación ambiental e a crise ecolóxica que vive o noso planeta foi recoñecida como una importante ferramenta en institucións internacionais. Nos últimos anos incorporáronse á estratexia anterior dúas palabras básicas: o desenvolvemento sustentable e a posterior "educación paira a sustentabilidade" está a emerxer en todo o mundo.

A pesar de que na maioría das ocasións menciónanse indicadores ecolóxicos (desertización, choiva aceda, contaminación da auga e do aire, perda de biodiversidade, deterioración dos recursos naturais, etc.), os factores económicos, culturais e políticos son os que propiciaron as diferenzas entre países e forzaron a capacidade de vida da terra. Por tanto, non parece que o desenvolvemento e o medio ambiente sexan considerados como un binomio indivisible una moda que pasará pronto.

A educación ambiental pretende, cun pensamento crítico, tratar de analizar o mundo e de traballar as habilidades de intervención social paira manter procesos ecolóxicos esenciais paira a vida e mellorar e garantir a calidade de vida de todos.

Paira facer fronte a este reto, a Educación Ambiental debe abordar problemas concretos, caracterizados pola interdisciplinariedad, reforzar o sentido dos valores (solidariedade, cooperación, xustiza, baixos consumos ou responsabilidade) e promover o benestar colectivo. O obxectivo da Educación Ambiental é, á súa vez, facer comprender a complexidade do medio natural e humano: comprender a interacción dos ámbitos biolóxicos, físicos, sociais, económicos e culturais paira asegurar a execución das medidas adecuadas ao medio ambiente e fomentar a participación na súa xestión.

En 1990 apróbase a Lei de Ordenación Xeral do Sistema Educativo (LOGSE). A Reforma Educativa que ten a Lei entre si introduciu enfoques relacionados co modo de vida, establecendo o concepto de Liñas Transversais, para que nas decisións sobre o proceso de aprendizaxe ou sobre calquera ámbito téñanse sempre en conta estes puntos de vista. Por tanto, nas tarefas habituais da escola, a Educación Ambiental aparece como una iniciación didáctica, é dicir, hai que ter en conta o atrevemento imprescindible á hora de tomar decisións no proceso de ensino. Aínda que aínda non hai un criterio claro, non podemos esquecer as posibilidades que ofrece o currículo aberto de cada escola.

A educación ambiental non require de novos contidos. Non se trata de inventar novos procedementos, senón de fomentar o contacto coa realidade, o método de investigación e a participación activa como método. É necesario fomentar actitudes máis responsables co medio ambiente, e paira iso deberase considerar a contorna escolar (físico, social e cultural) como un elemento importante da educación mellorable.

Se a escola quere ter credibilidade debe ser coherente. Se ten intención de desenvolver un sentido de responsabilidade, deberán deseñarse tarefas que sirvan paira estimular o mesmo e que permitan ao alumnado asumir responsabilidades da súa idade. Se quere fomentar a actitude crítica e o sentido da colaboración, debe programar un traballo en equipo que permita o intercambio de opinións, a resolución de problemas e a toma de decisións. Paira iso, a escola e a súa contorna é un laboratorio extraordinario. Un marco á medida dos lkasles paira transformar e mellorar as cousas e, ademais, o ambiente tamén participa na educación.

O xuízo do profesor é tamén un elemento decisivo. Deberase crear un clima de aceptación, entendemento e respecto, xa que só nun ambiente que permita o contraste e a participación activa pódese achegar o desenvolvemento máis enriquecedor do proceso educativo e a recuperación da conciencia e os valores necesarios paira mellorar a calidade de vida.

Desde CEIDA (Centros de Educación Ambiental) do Goberno Vasco estamos dispostos a colaborar en todo este proceso.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila