Fóra de focos, min

Galarraga Aiestaran, Ana

Elhuyar Zientzia

fokuetatik-kanpo-min
Ed. De arquivo

O 11 de febreiro celebrouse o Día Internacional das Mulleres e as Nenas na Ciencia. As mulleres científicas tiveron maior repercusión nos medios de comunicación do habitual, destacando os pasos dados en materia de igualdade no ámbito científico-técnico. Paralelamente, realizáronse numerosas accións, por exemplo, paira atraer ás mozas ao mundo da ciencia, especialmente a disciplinas minoritarias (física, algunhas enxeñarías, informática…). Pero que o exceso de brillo non cegue: cando os focos apáganse, a contorna está moi escuro.

Proba diso é o número especial que a revista de medicamento The Lancet publicou con motivo deste día. O título da editorial non deixa lugar a dúbidas: “O feminismo é paira todos”. Os artigos de investigación que compoñen o número levan o título por motivos.

Nun deles, por exemplo, analizáronse 11,5 millóns de investigacións publicadas entre os anos 1980 e 2016, e a conclusión é lamentable: nas investigacións médicas as mulleres están infravaloradas e non se teñen en conta as diferenzas xenéticas, fisiológicas entre os sexos, nin os efectos diferenciais dos medicamentos sobre uns e outros. Aínda os homes son o centro: a miúdo son os xefes de investigación, son eles os que son a medida e paira eles deséñanse os tratamentos.

Paira superar os problemas que iso leva, hai uns anos as institucións tomaron medidas, como o Instituto de Saúde de EE.UU. ten criterios claros paira utilizar tamén células e animais femias nos experimentos e para que as mulleres tamén participen nas sesións clínicas. Existen medidas similares na Unión Europea.

Con todo, o estudo de The Lancet revela que estas medidas son insuficientes: Oito de cada dez medicamentos retirados do mercado entre 1997 e 2001 eran máis prexudiciais paira as mulleres que paira os homes.

A escusa máis utilizada paira excluír ás mulleres nas probas clínicas é que son máis azarosas debido ao ciclo menstrual. Con todo, nalgúns aspectos demostrouse que os homes presentan maiores fluctuaciones que as mulleres. E, con todo, que difícil é derrubar estereotipos!

A dor é un exemplo. Un artigo científico de 2001 titúlase: “Moza que grita con dor: derrame contra as mulleres no tratamento da dor”. O artigo indicaba que, en xeral, as mulleres teñen máis dor que os homes, é máis profundo e dura, e con todo, o tratamento que se lles dá é menor.

Pois ben, segundo outro estudo publicado en 2017, a situación non variou, polo menos no tramo de idade analizado (18-24). A investigación mostra que os médicos tenden a infravalorar a dor das mulleres novas. Isto é habitual en casos de endometriosis e agresións sexuais, entre outros. Xa é hora de pór os focos nos recunchos máis escuros e reivindicar “Eu créocho”, tamén na ciencia.

Publicado en Berria

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila