Hasiera »   Albisteak »   Euskaldunon jatorria, Iberiar penintsulako lehen nekazariekin erlazionatua

A orixe dos vascos, relacionado cos primeiros agricultores da península Ibérica

• Zabaldu:
• Twitter
• Facebook
• Emaila

Un grupo de investigación internacional liderado pola Universidade Uppsala demostrou que a orixe xenética dos vascos de hoxe está relacionado cos campesiños máis antigos da Península Ibérica. De feito, analizaron os xenomas de oito seres humanos que vivían en Atapuerca fai 3.500-5.500 anos e chegaron á conclusión de que a poboación máis emparentada cos vascos é a actual.

Os primeiros estudos realizados co antigo ADN suxeriron que os primeiros agricultores europeos chegaron aos continentes polo leste, substituíndo ás poboacións cazadoras-recolectoras do lugar. Estudos posteriores negaron esta hipótese. Ao parecer, os dous grupos equivocáronse e os seus sucesores son os europeos de hoxe.

Con todo, a maioría destes estudos leváronse a cabo no norte e no centro de Europa, polo que tiñan moi pouca información sobre o ocorrido no sur de Europa e en concreto na península Ibérica. Agora, en colaboración coa Universidade de Uppsala, investigadores da Universidade de Burgos e do centro ISCIII-UCM centráronse na poboación da cova do Portalón de Atapuerca, obtendo datos significativos.

Os resultados foron publicados na revista PNAS. Eneko Iriarte Aviles foi un dos participantes na investigación. É investigador da Universidade de Burgos e destaca que até a data realizáronse moi poucas investigacións co ADN antigo: “Até o momento non había tecnoloxía paira separar o ADN dos fósiles do ADN de nós e doutros seres vivos da nosa contorna. É una tecnoloxía moi nova e nós fomos pioneiros en utilizala”.

Mediante esta tecnoloxía, os humanos do Portalón foron estudados. E descobren que os primeiros agricultores da península Ibérica chegaron a Atapuerca desde Oriente Próximo pola costa mediterránea. En Atapuerca mesturáronse cos cazadores-recolectores locais e han visto que esta mestura foi progresiva: “No xenoma dos fósiles máis antigos do Portalón, fai 5.500 anos, non se aprecia moito a pegada dos cazadores-recolectores locais, mentres que fai 3.500 anos a súa pegada é moito máis evidente”, explica Iriarte.

As raíces dos vascos

Ademais, compararon o seu xenoma co xenoma das poboacións actuais. E danse conta de que os vascos son o grupo con maior parentesco xenético con eles. Segundo Iriarte, ao ser o único vasco do grupo, creoulle una “auténtica emoción”: “Era coñecido que os vascos somos xeneticamente diferentes das outras poboacións europeas. E agora vimos por que: mentres outros grupos mesturáronse co resto de grupos que viñeron de fóra, os nosos antepasados apenas se mesturaron. Dalgunha maneira, viviron nun illamento milenario”.

Neste sentido, o director da UCM-ISCIII, Juan Luís Arsuaga, destacou que iso desvirtúa que os vascos son herdeiros directos das poboacións do Paleolítico, a pesar de que algúns o consideraron.

Doutra banda, os sardineses tamén demostraron o seu parentesco xenético coa poboación do Portalón. Isto confirma que os primeiros campesiños viñeron de Meditarreno. E, comparando o eúscaro antigo co paleosardino, os investigadores tamén extraeron outras conclusións. Ao parecer, hai similitudes entre ambas as linguas. “Tendo en conta isto, e sabendo que estes campesiños non só transmitiron xenes, senón tamén tecnoloxía e cultura, non é un despropósito pensar que tamén lles transmitiron a lingua”, afirmou Iriarte. É dicir, que é posible que as raíces do eúscaro estean no idioma daqueles campesiños que viñeron de Oriente Próximo.

Aínda que o suxeriron tamén no artigo publicado no DAP, Iriarte advirte que se trata dunha hipótese: “É una conclusión lóxica, pero os lingüistas terán que demostrar si é correcta”.