Albisteak
Emakumeek ere ehizatzen zuten gizarte ehiztari-biltzaileetan
Mundu osoko 63 talde ehiztari-biltzaileren azken ehun urteko datuak aztertuta, ondorioztatu dute emakumeek ere ehizatzen zutela. PLOS ONE aldizkarian argitaratu …
Esne Bidearen barrutik igorritako neutrinoak detektatu ditu IceCubek
Esne Bidearen barruan energia handiko neutrino-emisioa dagoela baieztatu dute IceCube neutrinoen behatokiko datuek —izotz antartikoaren sakonean eraikitako partikulen detektagailua—, Science …
Zahartzean Y kromosoma galtzeak minbizia oldarkorragoa izatea dakar
Zahartu ahala, gizakietan, zelula batzuek Y kromosoma (biologikoki arrak egiten dituena) galtzen dute. Galera horren ondorioz, minbizi-zelulek organismoaren immunitate-sistema saihesteko …
Diabetes-kasuak bikoiztu egingo dira hiru hamarkadatan
2050erako, munduan 1.300 milioi diabetes-kasu baino gehiago izango dira, 2021ean erregistratutako kopuruaren bikoitza baino gehiago, ez bada estrategia eraginkorrik abian …
Herbiboro handiek tundrako biodibertsitatearen galera moteltzen dute
Tundrako biodibertsitatearen galera motelago ari da gertatzen herbiboro handiak dauden lekuetan. Ondorio horretara iritsi dira 15 urtez tundrako biodibertsitatearen jarraipena …
Adimen artifizial sortzaileak sinesmenak eralda ditzake
Adimen artifizial sortzaileko sistemek pertsonen sinesmenak eralda ditzakete, informazio faltsua eta alborapenak transmitituz. ChatGPT, DALL-E, Midjorney eta antzeko sistemek horretarako …
Hatzez grabatutako horma-irudi batzuk neandertalek egindakoak direla baieztatu dute
Neandertalek sortutako grabatu zaharrenak datatu dituzte La Roche-Cotard haitzuloan (Erdialdea-Loira harana). Hain zuzen, gutxienez 57000 urte dituztela baieztatu dute, eta …
Endometriosia bakterio baten eraginez sor daitekeela iradoki dute
Endometriosia ugaltze-adinean dauden emakumeen %15ari eragiten badio ere, ez da nahikoa ikertu, eta ez dira ondo ezagutzen atzean dauden mekanismoak. …
Arrautza ala narrastiak, zer izan zen lehenago?
Litekeena da lehen narrastiek arrautzarik ez jartzea, eta zuzenean kumeak jaiotzea. Horixe ondorioztatu dute ikertzaile batzuek, Nature Ecology & Evolution …
Entzeladon fosforoa aurkitu izanak ilargi hartan bizia izateko aukerak handitu ditu
Cassini zundak Entzelado Saturnoren ilargian jaso zituen datuak berriro aztertuta, baieztatu dute fosfatoa dagoela. Aurrez egindako beste ikerketa batzuetan, fosfatoa …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
