Marta Olazabal Salgado (Bilbao, 1981) é investigadora no Centro Vasco de Cambio Climático (BC3) e líder do Grupo de Investigación Adaptación. Recentemente foi galardoada cun dos premios Ikerbasque ao labor e traxectoria das mulleres científicas, en concreto, o premio Starting para mozos investigadores. Satisfaille como recoñecemento á investigación en Ciencias Sociais: “É un premio que une as ciencias sociais, o cambio climático, as mulleres e a investigación, non é malo!”. Responde con rapidez e precisión ás preguntas da revista Elhuyar.
Ao longo dos anos, o meu traballo foi analizar que están a facer as cidades sobre o cambio climático, tanto para reducir as emisións como para adaptarse ao cambio, que políticas teñen, que accións están a deseñar…
Para min foi unha gran decepción, tanto como investigador como como cidadán, ser conscientes de que moitos destes plans e políticas non tiñan credibilidade nin lexitimidade. Por exemplo, vin que non tiñan fondos económicos para levalos adiante, e que o cambio de clima non está entre as nosas prioridades.
Por dicilo dalgunha maneira, tiven unha sensación similar á que tiven cando fun por primeira vez a unha reunión da comunidade de veciños ao darse conta de que, en lugar de pensar no ben da comunidade, cada un miraba ao seu, sen ver que o que beneficia ao veciño benefícianos a todos, aínda que non o perciba directamente nin de inmediato. É un egoísmo esencialmente, que se ve tamén a nivel das cidades. Non foi unha cuestión dun nun, senón a que fun vendo no tempo, pero si a que máis me perturbou.
Eu creo que é un erro situar a responsabilidade e a responsabilidade só sobre os individuos en cuestións relacionadas co cambio de clima, as emisións ou a sustentabilidade. Porque moitas cousas non están nas nosas mans. Temos vidas moi estreitas e moitas veces non temos a posibilidade de facer as cousas doutra maneira. Por exemplo, para ir ao traballo teño que coller o coche porque non hai transporte público para ir.
Por tanto, eu gustaríame ver o cambio de que a comunidade pida a políticos e gobernantes medidas cribles, factibles, eficaces e con suficiente financiamento. Que unha parte do orzamento municipal, autonómico e nacional diríxase efectivamente ás políticas de mellora da sustentabilidade e de loita contra o cambio climático. En definitiva, para mellorar a nosa vida e a nosa saúde.
De feito, a saúde é o beneficiario directo destas accións, pero parece que nos custa velo porque o impacto non é inmediato nin evidente. É necesario abrir a mirada e gustaríame que houbese un cambio na demanda social para que a xestión dos gobernantes sexa favorable a un futuro mellor.