881994(e)ko urria

Erreportajeak

Egur-ikatza antigoaleko moduan

Egur-ikatza ez da edozein zokotan egiten; betidanik horretarako erabili ohi den txondorrean baizik. Lazkao herritik atera eta ezkerraldean ikus daiteke …

Teklaturik gabeko ordenadoreak

Ordenadoreak orain arte beti ikusi izan ditugu beren teklatu eta guzti, baina azkenaldian teklaturik gabe funtzionatzen dutenak ere azaldu dira. …

Umeak behatza zupatzen du

Jaioberriak eta bularreko haurrak amaren bularra edo biberoia zupatzeko duen sena edo irrika ezinbestekoa da umearen biziraupenerako. Baina umeen % …

Bozio endemikoa Euskal Komunitate Autonomoan

Lepoaren aurrealdean kokaturik dago tiroide guruina. Bertan sortzen dira gorputzarentzat hain beharrezkoak diren hormona tiroideoak. Hormona hauen sintesirako tiroideak ezinbestekoa …

Hego-haizearekin batera ... uso-ehiztarien eromena

Normalean eguraldiaren iragarpenek diotenari buruz konfidantza handirik ez badugu ere, badago urriaren hasieratik aurrera erne baino erneago entzuten dituen jendea: …

C.I.M. gela Arrasateko Eskola Politeknikoan

Enpresako sail desberdinak lotu nahirik, 1990. urtean C.I.M. (Computer Integrated Manufacturing edo Ordenadorez Integratutako Fabrikazioa) izeneko filosofia berria sortu zen, …

Hubble Space Telescope: ikusgarria!

NASAk Hubble Space Telescopea (HST) konpontzeko egin zuen ahaleginaren berri eman genuen. Geldialdiaren ondoren, HST abenduaren bukaeran hasi zen lanean …

Iruñetik ortzeari begira

Gizakiak betidanik begiratu dio zeruari liluratuta, ortzean ikusten zuena ulertu nahian. Gaur egun horretarako ez dugu hotzak edo eguraldiaren menpe …

Pelikula

Pelikulari ireki diogu atea gaurkoan. Zuri-beltzeko pelikulan oinarritutako azalpenak direla esan behar da hasi aurretik. Horiek oinarritzat hartuz, koloretakoaren berezitasunak …

Braillezko idazkera matematikoa

"Hamar zifrak”* izeneko artikuluak, itsuen alfabetoa, Braille, eta gormutuen alfabetoa ezagutzeko parada eskaini zidan. Alfabeto bi horiek bi lagunen arteko …

Jules Verne eta errefrakzioa

Errefrakzioa dela eta, lehen esan dugunez, optikaren arloan, besteak beste, lenteak asmatu dira. Hauen bitartez argi-izpiak puntu batean (foku izenekoan, …

Albisteak

Orein-mota berria Vietnamen

Azkenaldian Vietnamgo iparraldean Vu Kuang-eko erreserba naturalean “oreintzar zaunkariaren” berri eman digute.

Talka-uhinen irudia

T-38 hegazkinak soinuaren abiadura-muga gainditu zuen. Moldatutako teleskopio bereziaz, eztanda supertsonikoaren irudia hartu zion.

Prehistorian pintatzeko zuten teknika

Frantziako Yonne departamentuko Arcy-sur-Cure herrian aurkitu duten koba handian, hormetako marrazkietarako margoak hartzaren falangeaz nahasten zituzten.

Zanjan-go gizona

Artilezko jantzia eta urrezko belarritakoa zituen. Inguruan gerrikoa eta aiztoa bere larruzko zorro eta guzti aurkitu dizkiote.

Ihesen kontrako kamera

Britainia Haundian neutroi-kamera prestatu dute eta industrietan pieza mekanikoak kontrolatzeko oso baliagarria izan daiteke.

Barne-belarrira bisita

Barne-belarriko puntu bakoitzean soinua nola jasotzen den simulatu dute.

Jean Le Rond D'Alembert

Matematikari, zientzilari, filosofo eta idazle frantses hau, Parisen jaio zen 1717.eko azaroaren 16an. Ikasketak ia berak bakarrik egin zituela esan …

Zientzilari Trafikoa

Erregai erradioaktiboen trafikoa azkenaldi honetako moda bihurtu zaigu. Merkatu beltzean lortzen den erregai hori bonba nuklearrak eraikitzeko edo zentral nuklearrak …

Baratxurizko antibiotikoa

Bostongo University Medical Center erakundean jakinarazi dutenez, antibiotikoen kontrako erresistentzia duten bakterioak ere hil egiten ditu baratxuriak.

Lurreko iodo-kantitatea

Gutxitan hartzen da kontutan, baina lurrak duen iodo-kantitatea garrantzitsua da tiroidearentzat eta, oro har, osasunarentzat. Hori da Alemaniako Osasun Ministeritzak …

Oxigenoa minbiziaren aurka

Minbiziaren kontrako borrokan oxigenoak irtenbide interesgarria eskain dezakeela uste dute ikerlariek.

Hortzetarako material berria

Ionomero izeneko beiraz egindako zementu berri bat probatzen hasiak dira dentistak.

Esnea eta hezurrak

Mediku-talde ingeles batek menopausia izandako 250 andere aztertuta ditu.

Argibideak eman ondorengo baimena Medikua/gaixoa harremanaren onerako ala kalterako?

Gaixoari edo/eta bere senitartekoei azalpenak ematea, diagnostikoa egin eta tratamendua jartzea bezain ardura garrantzitsua da medikuaren eguneroko lanean. Argibideak eman …

Lurra neurtuta ongarritzeko tresnak

Soroetako nitrogeno-kantitatea zein den jakitea komeni da, eta horretarako lurrak, landareek eta urak duten kontzentrazioa neurtu behar da.

Etxe barruko lorontzi biragarria

Etxe barruan egon ohi den lorontzi askok, leihoren batetik datorkion argia jasotzen du. Lorea alde guztietara berdin gara dadin, Pariseko …

Hegazkinak eta ozono-geruza

Hegazkinak estratosferan hegaldiak egitea debekatuko ote duten hotsak zabaldu dira, altitude horietan doazen hegazkinek ozono-geruzari kalte egiten diotelako.

Arkakusoen kontrakoa

Zakurrak eta katuak dauzkatenentzat berri interesgarria izan daiteke hau. Izan ere, arkakusoen kontrako irtenbide egokia plazaratu du Ciba etxe suitzarrak.

Errepide bazterreko erreserbak

Britainia Haundiko Garraio Ministeritzak bapatean 30.000 hektareako erreserba naturalak sortu ditu.

Asian energia nuklearra ugaltzen

Azkenaldian zentral nuklearrak eraikitzeko proiektu gehienak Asia aldekoak dira.

Euskal Herriko mitologiari loturiko zuhaitza: Hagina

Zuhaitz honek adarkadura irregular nabarmena du. Nahiz eta 20 metrorainoko altuerara iritsi, askotan zuhaiskaren itxura izaten du. Haginaren adaburua piramidala …

Ilargirako bidaia denontzat

Estatu Batuetako Luna Corp konpainiak izan ere, Ilargiko ibilaldia jolas-parkeetako jendearentzat CD- ROMetan jaso du.

Belarri misteriotsuak

Hubble teleskopioa espazioan konpondu zutenez gero, irudi harrigarriak ari da bidaltzen. Horietako bat da 1987 A supernoba izeneko izarrari atera …

Asteroideen aurkako misilak

Azkenaldian asko ari da aipatzen espazioko asteroideek Lurrera erortzeko duten probabilitatea.

Bloke berriak eraikuntzan

Parietec izeneko hormigoizko bloke berriak Genevan asmatzaileen Nazioarteko Erakusketan urrezko domina lortu du.

Laser izpien kontrako lentea

Laser izpietatik babesten duen lentea asmatu dute. Betaurrekoetako edozein lente bezain arina da, baina 1.000 watt potentziako laser izpiaren % …

Kontsumoa murrizteko balbula

Britainia Haundiko etxe batek automobilentzako balbula berezi bat asmatu du.