531991(e)ko azaroa

Erreportajeak

Laneko baldintza fisikoak hobetzeko aholkuak (II)

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Larriagoak dira zutik espazio txiki batean lan eginda sor daitezkeen arazo fisikoak ibiliz egiten direnetan sor daitezkeenak baino. Lehenengoez arituko …

Sofia Kovalevskaia (1850-1891)

Duoandikoetxea Zuazo, Javier - EHUko matematika irakaslea

Sofia Korvin-Krukovsky Moskun jaio zen 1850.eko urriaren 15ean. Hogei urteko Sofiak Moskuko oztopo bera aurkitu zuen Berlinen: emakumeek ez zeukaten …

Okil beltza, zuhaitz-txikitzaile zoroa

Aihartza, Joxerra -

Okil beltza, gainerako okilekin batera pizidoen familian sailkatutako hegazti bikaina dugu, eta talde honetako beste kideak bezalaxe bizimodu arborikolarako egoki …

Irizar S.K.I. autobusgintzaren gailurrean

Sarriegi Eskisabel, Andoni -

IRIZAR S.K.I. enpresak, 3 lantegi ditu bere produktuen fabrikaziorako. Bidaia Luzeetako edo “Hiriarteko” autobusgintzan dihardu nagusiki eta egunean 2 egitera …

Arroparen kolorea uneko beroaren arabera

Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Kimikariek, beroaren arabera kolorea aldatzen zaien materialen ikerketa eginez, aukera berrien bidea zabaldu diote arropagintzari.

Etorkizuneko energi iturriak

Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Jende arruntari 1973.eko energi krisiaren eragilea zein izan zen galdetuz gero, petrolio-prezioen ustegabeko igoerak sorterazi zuela dateke erantzunik zabalduena seguruenik. …

Ardura intentsiboak

Ibarguren Olalde, Karlos -

Ziurrenik ere Ardura Intentsiboetarako Unitateak (AIU) medikuntzako zerbitzu ezezagunenetako bat dira. Senitarteko edo lagunen bat bertan eduki izanaren zoritxarra sufritu …

Eguzki-eklipse osoa

Aizpurua Sarasola, Joxerra -
Alduncin, Juan Antonio - Aranzadi Zientzia Elkartea. Cel Fosc, Argi Poluzioaren Aurkako Elkartea

Joan den uztailaren 11n, Ozeano Bareko eta Ameriketako zenbait lekutatik ikusi ahal izan zen Eguzki-eklipse osoa. Gertaera honi garrantzi handia …

Metodo zientifikoaren sorrera

Bandres Unanue, Luis -

XVII. mendearen lehenengo herenean, bi izen nagusi ikusi ditugu: Kepler eta Galileo. 1630.ean ahalegina baino ez zena laster gauzatu egingo …

Paradoxak (eta II)

Angulo, Patxi -

Georg Cantor matematikaria, alemana multzo infinituek Antzinatetik sortzen zituzten paradoxak gainditzeko metodo egokia aurkitu zuen lehena.

C programazio-lengoaia (IX). Aldagaien ezaugarriak

Alegria Loinaz, Iñaki -
Maritxalar, Montse -

C lengoaiak maneiatzen dituen aldagaiei dagozkien zenbait ezaugarri aztertzeke daude, garrantzitsuenak iraupena eta esparrua direlarik.

Energia berriztagarriak

Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Jatorri biologikoko energiak edo bioenergiak etorkizuneko energi hornikuntzari ekarpen txikia egin diezaoikeela pentsa dezake batek baino gehiagok. Ez da horrela …

Energia berriztaezinak

Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Energia berriztaezinen atal honetan, energia fosilak eta energia nuklearra dauzkagu.

Albisteak

Kolesterol ona infekzioen kontrakoa

Elhuyar Zientzia -

Kolesterol onak, inmunizazio-sistema sendotu egiten omen du.

Amiamoko zuriak goseak jota

Elhuyar Zientzia -

Amiamoko zuriak goseak jota daude, denbora luzez egiten ari den hotzak eta dagoen lehorteak asko murriztu dituelako intsektu- eta zizare-kopuruak.

Neutrino handia

Elhuyar Zientzia -

Beta erradiazioa energiaren kontserbazio-printzipioaren arabera esplikatzea zen. Partikulak ez zuen ez masarik eta ez karga elektrikorik eta argiaren abiadura konstante …

Gizonentzako antisorgailuak

Elhuyar Zientzia -

EEBBetako Vanderbilt unibertsitateko ikerlari-talde batek, gizonentzako antisorgailu hormonalaren alorrean egindako ikerketen berri eman zuen Washington-en.

Txerriak hemoglobinaren sortzaile

Elhuyar Zientzia -

Azkena iritsi den berri baten arabera, zientzilari estatubatuarrek giza hemoglobina produzitzen duten txerriak sortu omen dituzte.

Baleak babestu nahian

Elhuyar Zientzia -

Balearen aldeko nazioarteko batzordeak ospatu duen urteroko bilkuran, bale arrantzarako dagoen debekuaren luzamendua mantentzea erabaki du .

Meatzarien heriotza

Elhuyar Zientzia -

Ekialdeko Alemania deituriko estatuan 5.000 meatzari baino gehiago hil omen da azkeneko berrogei urtean. Meatzari hauek uranioa ateratzen zuten eta …

Kolera eta kokaina: ezkutuko erlazioa

Elhuyar Zientzia -

Medikuntza tropikaleko bi espezialistak, Perun gertatu den kolera-epidemiari buruz beren hipotesien berri eman dute.

Alemaniak birziklapenari bai

Elhuyar Zientzia -

Alemanian onartutako lege baten arabera, derrigorrezko bihurtuko da ontzien birziklapena. Ontzi-hondakinak biltzeak % 90era iritsi beharko du 1995eko uztailaren 1ean.

Emakumeen ugalmenaren inguruan

Elhuyar Zientzia -

British Medical Journal eta Lancet izeneko aldizkari britainiarrek, emakumeen ugalkortasunaren eta adinaren arteko erlazioaren berri eman dute.

Saturnok ilargi bat gehiago

Elhuyar Zientzia -

1981.eko abuztuan Voyager zunda amerikarrak Saturnori buruz bidalitako 30.000 argazkien bidez, aurkikuntzak egin dituzte oraindik orain.

Europan ere ozonoa gutxitzen

Elhuyar Zientzia -

Estratosferako ozonoa ikertzen duen talde batek dioenez, 1979-1990 bitartean ipar hemisferioan ozono-maila % 8 jaitsi omen da .

Eremu magnetikoek marraskiloen bakea hautsi

Elhuyar Zientzia -

Martin Kavaliers eta Klaus-Peter Ossenkopp ikerlarien arabera, marraskiloek desberdin erantzuten diote beroaren eraginari.

Japoniak irla bat eraiki nahi du

Elhuyar Zientzia -

Hemendik hiru urtera Japoniako artxipelagoak irla bat gehiago izango du. Irlak txori erraldoi baten itxura izango du. Altuera 30 m-koa …

Zikoina Donostian

Elhuyar Zientzia -

Irailek 21ean, goizeko zortzi t'erdietan Donostiako Antigua auzoan, seminario ondoan, zikoina agertu zen.

Erretzeari utzi nahi baldin badiozu

Elhuyar Zientzia -

Erretzeari uzteko bideak eta saiakuntzak ugari baino ugariago dira. Metodo hauetako azkena irailean atera berri da eta Fabré izeneko laborategi …

Antoine Laurent De Lavoisier

Azkune Mendia, Iñaki -

Kimika modernoaren aitatzat hartzen den zientzilari frantsez hau, Parisen jaio zen 1743.eko abuztuaren 26an. 1794.eko maiatzaren 8an gilotinatu egin zituzten.

Galaxia eliptikoen sorreraz

Arregi Bengoa, Jesus -

Hubble-ren sailkapena aztertzean ikusi genuenez, galaxiak hiru taldetan banatu ohi dira, baina bi talde ditugu garrantzitsu eta ugarienak: kiribilak eta …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila