511991(e)ko iraila

Erreportajeak

Erlatibitate bereziaren eraginpean

Martin Axpe, Iñaki -

rtikulu bitan munduko denbora- eta neurri-eskalak jorratu genituen eguneroko gauzekin erkatuz. Oraingo honetan Erlatibitate Bereziaren Teoriari helduko diogu.

Galaxien arteko talkak (I)

Arregi Bengoa, Jesus -

Dagoeneko behin baino gehiagotan aipatu ditugu galaxien arteko talkak. Ale honetan galaxia askoren eboluzioan garrantzi handiko prozesuak direla ikusten saiatuko …

Zero absolutua gero eta hurbilago

Otaolaurretxi, Jon -

Tenperatura baxuak lortzearen lasterketan, marka berriak plazaratu dira azken aldian. Zero absolutura (-273,15 °C-ra edo 0 Kelvinera) iristeko, Kelvin gradu …

Txantxiku arrunta, aita arduratsua

Aihartza, Joxerra -

Txantxiku arrunta anuru txikia dugu, txaparra, apo itxurakoa, baina guruin paratoideorik gabea. Euskal Herriko anfibioen artean txantikua da beginini bertikala …

Mendirako arropa atsegin eta egokiak

Aizpuru, Maria Luisa -

Oso gazteak ez diren mendizale gehientsuenek gogoan izango dute mendira egin zituzten lehen irteeretan zein arropa-mota eta ekiporekin joaten ziren.

Meatokiak: eraginak ingurunean

Legorburu, Iñigo -

Metalezko lanabes gogor eta iraunkorrak eskuratzeak egin zuen posible lurrak lantzen hastea eta, ondorioz, ehiztari- eta biltzaile-gizarteetatik nekazal arorako pausoa …

Irakurtzeko betaurrekoak erabiltzeko prest

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

ReadySpex izenaz komertzializatu berri dira gure artean irakurtzeko betaurreko batzuk.

Dietaren ebaluazioa

Gorostiza Eguzkiza, Jose Antonio -

Azken aldi honetan asko aldatu da elikadura herrialde garatuetan. Begiratu batera, nutrizioaren arazoa konponduta dagoela pentsa liteke, baina errealitatea beste …

Bizitzako legeak

Angulo, Patxi -

Jakinduriaren arlo guztietan existitzen dira legeak, axiomak, erregelak,

Euskal palindromoak, euskararen aberastasun ezkutua edo Aizu!, Epi, okada ustetsu ustetsua da koipea uzia

Agirregabiria, Joseba Mikel -

Palindromoa hitz edo espresio kapikua da. Bai normal bai alderantziz irakurtzen dugunean, gauza bera edo hitz bera da.

C programazio-lengoaia (VII). Datu-egiturak (I)

Alegria Loinaz, Iñaki -
Maritxalar, Montse -

Zenbaki osoak eta zenbaki errealak dira C-ren oinarrizko datuak. Horien gain, C programak idaztean, ondoko datu-motak erabil daitezke: taulak, erakusleak, …

Baleen sekretuak

Martinez Lizarduikoa, Alfontso -
Sarda taldea -

Balen bizarrak dituzten zetazeoak mistizeto izenekoak dira. Hauek dira, normalean, benetako baleatzat hartzen direnak. Espezie horien artean gehien nabarmentzen direnak …

Albisteak

Katagorrien oroimena

Elhuyar Zientzia -

Bi biologo amerikarrek egindako ikerlan baten arabera, katagorri grisek oroimen topologiko harrigarria dute.

Beira-aparra

Elhuyar Zientzia -

Innolite izeneko material berria sortu dute Bretainiako Rennes-eko unibertsitatean. Beira urtuak 1.000¾C inguruko tenperaturan, nitrogenoa gas forman askatzen du eta …

Nodulu metalikoak ustiatzeko ideia

Elhuyar Zientzia -

Ozeanoen hondoan ugari aurkitu diren nodulu metalikoez arduraturik dabiltza ikerlariak.

Ordenadorerik azkarrena

Elhuyar Zientzia -

Cray-YMPS eta YMP81 dira eredu berrien izenak eta gaur egun dauden ahaltsuenak dira; segundoan 2.667 milioi eragiketa egin bait ditzakete.

Erabat birziklaturiko automobila

Elhuyar Zientzia -

Frantziako Saint-Pierre-de-Chandieu herrian, beste inon ez bezalako fabrika pilotua hasi da lanean. Bere egitekoa erretiratutako automobilak erabat aprobetxatzea da.

Halley kometaren argiak

Elhuyar Zientzia -

Txilen dagoen europarren behatoki australetik, Olivier Hainaut eta Alain Smette astronomoek argitasun bereziak detektatu dituzte.

Itsaspeko petrolio-putzuak

Elhuyar Zientzia -

Marka berria jarri dute itsaspeko petrolio-putzuen arloan Brasilen.

Nekea eta magnesio-falta

Elhuyar Zientzia -

Bi ikerketa independenteren arabera, neke kronikoa duten gaixoek magnesio-falta izaten dute.

Behi-odola pertsonentzat

Elhuyar Zientzia -

Behiaren odola oinarri harturik sorturiko produktua erabili nahi da pertsonengan odol-transfusioak egiteko.

Gizonaren garuna eta emakumearena

Elhuyar Zientzia -

Gizonezkoaren garuna emakumearena baino hiru aldiz azkarrago hondatzen omen da.

Minbizi-sortzaileak eguzki-kremetan

Elhuyar Zientzia -

Eguzki-izpietatik babesteko krema edo pomadatan azido urokanikoa da osagai bat. Horrek larruazaleko minbizi-mota batzuk eragiten ditu.

Gene prehistorikoak

Elhuyar Zientzia -

Duela 7.500 urteko eskeleto bateko HLA ehun-taldean zeuden geneak aztertu dituzte biologia molekularrezko teknikak erabiliz.

Musika eta teatroa injineruentzat

Elhuyar Zientzia -

Lyoneko Zientzia Aplikatuetarako Institutu Nazionalean, injineruentzat asignatura artistikoak ipini dituzte.

Ozeano galduaren bila

Elhuyar Zientzia -

Zortzi estatutako zientzilariak munduko mendikate handienera abiatu dira duela berrogeitamar milioi urte inguru oraingo Himalaia estali bide zuen ozeanoaren arrastoen …

Moskitoen erresistentzia

Elhuyar Zientzia -

Ikerlan baten bidez, intsektizida organofosforatuen kontrako erresistentzia nola garatzen den argitu dute.

Lurraren eraztunak

Elhuyar Zientzia -

Saturno, Urano eta Neptuno planetek bezalaxe, badirudi Lurrak ere garai batean satelite-sistema zuela. Sistema hori dirudienez 2.800 urtetan hamasei etapatan …

Gasbidea sobiet batasunean

Elhuyar Zientzia -

Thomson-CSF etxeak Sobiet Batasunean 4.500 kilometroko gasbidea bukatu berri du.

James Watt

Azkune Mendia, Iñaki -

Injineru eskoziar hau Renfrew-ko Greenock herrian jaio zen 1736.eko urtarrilaren 19an. 1800. urtean Watt ospetsu eta aberastuta erretiratu egin zen. …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila