401990(e)ko urria

Erreportajeak

Eguzki-sistemaren muga

Arregi Bengoa, Jesus -

Berriz ere Eguzki-sistemari buruz arituko gara; baina bere mugetara hurbilduz. Mugaren azterketa hau bukatutakoan inguru hurbileko gaiak utzi egingo ditugu, …

Gauaren aurkako borroka (I)

Mujika, Alfontso -

Gauak, iluntasunak, betidanik beldurtu izan du gizakia. Gauak gauzakien irudia desagerterazten duenean, geure buruan dugun konfidantza urtu eta segurtasunik eza …

Abioiko kaxa beltza (edo istripu-argitzailea)

Alargunsoro, F. -

Abioiren batek istripua duenean ondorioak latzak izaten dira, normalean hildakoak ia beti daudelako. Kasu horietan istripua zergatik gertatu den jakin …

Zaborra: gero eta arazo larriagoa

Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Historian zehar, zaborra edo hondakina beti existitu izan da, baina ez da ia inoiz arazo izan; natura bera hondakinak birziklatzeko …

Garunaren hamarkada

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Zientzilariak, hezitzaileak, osasun-sistemako pertsona eta erakundeak, garuneko trastornoen kontrako borrokan beren indarrak bateratzera konprometitzen dira.

Zooak: animali biltegi?

Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Munduko hiri handi gehienetan, eta txiki askotan ere bai, parke zoologikoak daude. Hiri batzuetakoak gainera, oso famatuak dira duten egituragatik …

Martitzeko globoa

Blamont, Jacques -

1986.eko martxoan Babakin-eko Ikerketa-zentruko injineruek, non SESBeko Zientzi Akademiaren planeta-programarako zunda espazialak egiten bait dira, Martitzerako sobietarren hurrengo misioan globo …

Max Born eta Einsteinen arteko harremana

Elhuyar Zientzia -

Duela hilabete batzuk, Elhuyarren XX. mendeko klasikoak sailean argitaratua da Max eta Hedwing Born senar-emazteek osaturiko Zientzia eta Kontzientzia Aro …

Eragiketak nola? (I). Batuketa eta kenketa

Angulo, Patxi -

Gure sistema agertu arte nola konpontzen ote ziren eragiketak egiteko? Galdera honi buruz arituko da artikulu hau. Aurkitu diren aztarnei …

Automobil elektrikoa: nahi eta ezin

Otaolaurretxi, Jon -

Gure hirietako atmosfera besteak beste automobilek zikintzen dutela esanda ez dugu ezer berririk frogatuko. Poluzioaren arazoa gero eta larriagoa dela …

Higidura uniformea

Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Lizaso, Pili - Informatika Saila

Ale honetako programan, higidura uniformearen simulazioa egin nahi izan dugu eta horretarako zenbait test psikoteknikotan ipintzen duten proba aukeratu dugu …

Albisteak

Ozeanoko korronteen aldaketak berokuntza areagotu

Elhuyar Zientzia -

Negutegi efektua dela eta lurra berotzen ari denez, ozeanoko korronteetako aldaketek ozeanoek anhidrido karbonikoa absorbatzeko duten gaitasuna murriz dezakete ikerlarien …

Hies-aren kasurik zaharrena identifikatu dute

Elhuyar Zientzia -

HIESak jota hildako lehen pertsonaren kasua 1950.eko hamarkadan erregistratu zen. Manchesterreko Unibertsitateko ikerlariek HIVren ebidentzia, 1959. urtean pneumoniaz hil zen …

Minbiziaren aurkako sendagaia

Elhuyar Zientzia -

A bitaminatik lortutako azido erretinoikoa erabilita minbizi-zelulak zelula normal bilakatzen omen dira. Sendagaia Xangai-ko unibertsitatean aurkitu eta laborategi frantses batek …

Jaurtigailuen arazoak bukatutzat jo daitezke

Elhuyar Zientzia -

Columbia eta Atlantis jaurtigailuetako depositoetan aurkitutako erregai-ihesak jatorri desberdinekoak izanik konpontzea erraza izan daiteke eta denbora gutxi barru berriro hegan …

HIES-aren aurkako txertoa?

Elhuyar Zientzia -

EEBBetako ikerlari batzuek, HIESaren aurkako txertoa gizakiarengan frogatu dutenean nahikoa emaitza baikorrak lortu dituzte.

Robotak gasolindegitan

Elhuyar Zientzia -

Automobilaren depositoa gasolinaz betetzeko automobiletik ateratzea gustatzen ez zaien gidarientzat, Transrobot enpresak "Tankomatic" izeneko sistema garatu du.

Zeelanda berrian zarigueiak etsai

Elhuyar Zientzia -

Zeelanda Berriko iparraldeko basoetan zarigueiak egiten ari diren sarraskiari amaiera eman nahi diote. Horretarako, 100 tona-pozoi erabiliko dira.

Txinpantzeek erremintak erabiltzen dituzte

Elhuyar Zientzia -

Stirling-eko Unibertsitateko Bill McGrew eta Stella Brewer ikerlariek, Ganbian txinpantzeak erremintak erabiltzen ari direla ikertu dituzte.

Koltza-olioa erregai garbia

Elhuyar Zientzia -

Injineru aleman batek diseinatutako motoreak olio begetala erabiltzen du erregai gisa. Petrolioaren alternatiba izatetik at atmosfera ez dute poluitzen.

Ama helduek haur ezker gehiago

Elhuyar Zientzia -

Kanadan egindako ikerketa baten arabera, berrogei edo urte gehiago dituzten amek, gazteagoek baino haur ezker gehiago izaten dituzte.

Laserra: erraztasun handiagoa kirurgian

Elhuyar Zientzia -

Orain dela gutxi kirurgilari ingelesek besikula kentzeko garatu duten teknika, pertsona askorentzat izugarrizko abantaila izango da.

Bero handiegia hegaz egiteko

Elhuyar Zientzia -

Aurtengo uda Euskal Herrian oso beroa izan dela ondo dakigu. Arizonako Phoenix-eko aireportuan adibidez, abioiek ezin izan zuten aireratu; tenperatura …

Zentral nuklearrak

Elhuyar Zientzia -

EEBBetako energi departamenduak esan berri duenez, orain dela 40 urte martxan jarritako zentral nuklearren inguruko biztanleria arrisku bizian bizi izan …

Marie Eugene Dubois

Azkune Mendia, Iñaki -

Marie Eugène François Thomas Dubois, Holandako hegoaldeko Eijsden-en jaio zen 1858. urteo urtarrilaren 28an. eta laurogeitabi urte zituela hil zen …

Kontzeptu-teklatua

Elhuyar Zientzia -

Sarrerarako periferikoetan, teklatu alfanumeriko normalak badu eragozpen handi bat: agindu edo instrukzioak memorizatu egin behar dira eta horrez gain hauek …

Maclink plus/translators

Elhuyar Zientzia -

Duela gutxi TAk, Data Viz produktuen banatzaileak, Macintosh-entzat erreminta berria eman du ezagutzera. Erreminta honen izena MacLink Plus/Translators da.

Powersave: tentsio-etenen aurkako segurtasuna

Elhuyar Zientzia -

Powersave PCentzat atera den barne-txartel bat da eta tentsio-etena sortzen den une berean jartzen da funtzionamenduan.

Image grabber 2.0. macintosh-en pantailatik koloretako irudiak hartzeko akzesorioa

Elhuyar Zientzia -

Macintosh ordenadoeen erabiltzaileei irudiak pantailatik zuzenean hartzeko posibilitatea eskaintzan duen akzesorioa da IMAGE GRABBER 2.0.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila