381990(e)ko uztaila

Erreportajeak

II. Birologi batzar nazionala

Gonzalez, Edorta -

Valladolideko Medikuntz Fakultatean arrakastaz burutu zen apirilean Estatu-Mailako II. Birologi Batzarra. Birologoen artean Europa nahiz Estatu Batuetatik etorritako adituak izan …

Urezko zerrak

Azkune Mendia, Iñaki -

Garai batean laborategiko bitxikeria besterik ez zena, gaur egun industrian laserrari lehia egiten ari zaio. Izan ere presio handiko ur-zorrotada …

Einstein anderea: ezusteko aurkikuntza

Barrenetxea, Tere -

Orain aste batzuk ikusi ahal izan dugu Euskal Herriko zinemetan “Camille Claudel-en pasioa” izeneko filme hunkigarria. Filme hori ikusi dugun …

Zer da synchro-energizer?

Alargunsoro, F. -

1975. urteaz geroztik EEBBetako Janari- eta Botika-Kontrolerako Bulegoan (Food and Drug Administration) erregistratua dago eta konfigurazio berezidun aparatua dugu goian …

Kril-aren etorkizuna

Torrontegi, E. -

Garai batean ustiatu gabeko proteina-iturri zela aldarrikatu zen. Orain ordea, Hego Ozeanoan itsasuntzi ikaragarriak dabiltza krila harrapatzen, nahiz eta estokak …

Zifren historia (IV)

Angulo, Patxi -

Orain arte ikusi ditugun zenbaki-sistemetan zifrek balio finko bat zeukaten. L zifra erromatarrak adibidez, edozein lekutan kokaturik ere, 50 balioko …

Lurrak ikara du

Otaolaurretxi, Jon -

Aldian behin munduko bazterren batean Lurrak bere faktura pasatzen du. Ikaraz hasten da, dardarka, zenbaitetan herri osoak suntzitzeraino. Iranen, Armenian …

Triton (II)

Arregi Bengoa, Jesus -

A

Telebista eta publizitatea

Jauregi, Mariaje -

Telebista-kateak, iragarleak eta publizitate-agentziak oso interesaturik egoten dira telebistako ikusentzuleak pantaila aurrean noiz eta nola egoten diren, zein emanaldi ikusten …

Itsas maila eta herrialde pobreak

Etxeberria, E. -

Itsasertz ondoko lur-sail handiak dituzten herrialdeek, ondorengo hamarkadetan gertatuko den itsas igoerari aurre egiteko prestatzen orain hasi beharko lukete. Baina …

Urkatua

Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Lizaso, Pili - Informatika Saila

Urteroko ohiturari jarraituz udako alean, ezaguna izango duzuen URKATUA jokoa argitaratuko dugu.

Umeak, adoleszenteak eta telebista

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

1984ean, txosten zabal batean argitaratu zutenaren arabera, pediatrei eta gurasoei telebistak bortxazko jokaera agresiboen sustapenean eta obesitatean duen eraginaren berri …

Zerotik infinitura

Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Duela hamar urte Voyager 2 zunda espaziala Saturno planeta liluragarrira iritsi zen. Voyager 1 eta 2 duela hamahiru urte jaurti …

Proba-Tunelak: aerodinamikoak eta zenbakizkoak

Aizpurua Sarasola, Joxerra -

XX. mendean hegazkingintzaren sorrera eta garapena bizi izan ditugu. Hemendik aurrera hegazkinei eskatuko zaizkien prestazioak gero eta handiagoak izango direnez, …

Albisteak

Apo gehiagi Australian

Elhuyar Zientzia -

Kainabera-apoa Australiako ekialdean eta iparraldean hedatzen ari da. Hala ere, biologoak ez datoz bat apoek inguruko ekologian duten eraginaz.

Sexu-aldaketa? Bai mesedez

Elhuyar Zientzia -

Zenbait animalia sexuz aldatzen da bizian zehar. Zoologoek hermafroditismoa sekuentzial esaten diote prozesu horri. Orain Anders Berglund zoologoak teoria zuzena …

Nina, laster espaziorantz

Elhuyar Zientzia -

Eguzkitiko energiaz baliatuko den espaziuntzi hau 1992. urtean espazioratuko da.

Europako nekazal politikak ingurugiroa kaltetzen du

Elhuyar Zientzia -

Naturako Mundu-Fundazioak, Europako Ekonomi Elkarteko nekazal politika salatu du, eta beraz, ingurugiroa kontutan hartuko duen nekazal politika aurrera eramatea aholkatzen …

Hubble teleskopioa martxan

Elhuyar Zientzia -

1990. maiatzaren bukaeran Hubble espazio-teleskopioak bere lehen argazkiak atera zituen.

Erresuma batuan txoriak gero eta gutxiago

Elhuyar Zientzia -

1970-1980 hamarkadaz geroztik martin arrantzale deituriko txorien populazioak behera egin du.

TGV trenak bere marka ondu. Hendaian dugu jadanik

Elhuyar Zientzia -

TGV atlantiarraren beste marka bat, ibilbidearena da. Joan den ekainaren 21ean Hendaiaraino heldu zen lehen aldiz eta irailaren 30etik aurrera …

Talde-idazlanak gero eta gehiago

Elhuyar Zientzia -

Aldizkari zientifikoetako artikuluak taldelanak dira.

Japoniarrak katamaran elektromagnetikoa frogatzen

Elhuyar Zientzia -

Proiektua burutzeko falta dena zuzen betetzen bada, "Yamato-1" izeneko 30m luzeko katamarana datorren urtean itsasoan bidaiak egiten hasiko da.

Tabakoa erretzeko eta elikatzeko

Elhuyar Zientzia -

Kentucky unibertsitateko Shuh Sheen patologia irakasleak dioenez, tabakotik ateratako proteina bat, arraultza, gazta edo esnea baino hobeagoa da giza elikadurarako.

Saqqarah-eko erreginak

Elhuyar Zientzia -

Egyptoko Alkairo hiriburutik Saqqarah-en egindako indusketa batzuei esker, Pepi I.a erregearen piramide ondoan hiru erregina daudela hobiratuta jakin da.

Piloturik gabeko espioia

Elhuyar Zientzia -

"Condor" izeneko abioiaren eginkizuna, airetik etsaiaren etxeko informazioa bidaltzea da. Hegalaldiak programatu egiten zaizkio oso goian piloturik gabe ibiltzen den …

Gazta zuri begetala

Elhuyar Zientzia -

Urtetako lanaren ondorioz, iparramerikarren batezbesteko kolesterolemia %20 jaistea lortu dute eta maila berean baita bihotzekoak jota hildakoen kopurua ere.

Bereizmen handiko telebista satelitez

Elhuyar Zientzia -

Bereizmen handiko telebista hitzetik hortzera aipatzen da azkenaldian. Orain baino zortzi aldiz informazio gehiago transmititu behar dela esan nahi du.

Bizi sintetikoa?

Elhuyar Zientzia -

Bere burua errepika dezakeen lehen molekula artifiziala sintetizatu berri da EEBBetan. Molekula berria, bere burua errepikatzen duten molekula biologikoak baino …

Fotosintesi sintetikoa

Elhuyar Zientzia -

Ikerlari amerikarrez osatutako talde batek eguzki-energia biltzeko bide berri bat urratu du. Molekula artifizial bat sintetizatu dute, zeinak fotosintesia mimifikatu …

Joseph John Thomson

Azkune Mendia, Iñaki -

Fisikari ingeles hau Cheetham Hall-en, Manchester-etik hurbil, jaio zen 1856.eko abenduaren 18an.

Digitalizatzaile ultrasonikoa

Elhuyar Zientzia -

Digimass sistemarekin edozein mahai edo taula erabil daiteke digitalizatzailearen euskarri automatiko bezala.

NWP-559: Sony-ren disko magnetiko-optikoa

Elhuyar Zientzia -

130 mm-ko diametroa duen disket batean 594 Mb gorde daitezke; 297 alde bakoitzean. Beraz, disket, disko gogor eta CD-ROMen abantailak …

Mac IIfx: gaur egun aurki daitekeen mikrorik azkarrena

Elhuyar Zientzia -

Mac II eta Mac IIx-en itxura bera duen arren, gaur egun aurki daitekeen mikrorik azkarrena da.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila